ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

 ανάγκες συμπληρωματικότητας στο σύστημα υγείας
 Οικονομία της κοινωνικής Φροντίδας (μέριμνας)
 Υπηρεσίες πρόληψης και μετανοσοκομιακής μέριμνας
 Δομές κοινωνικής φροντίδας (παιδιά, Τρίτη ηλικία και άτομα με αναπηρία)
 Κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία Υποστηρικτικές δομές εθελοντών

Ο τομέας της υγείας και κοινωνικής φροντίδας είναι ένας αναπτυσσόμενοςτομέας απασχόλησης και δεν πρόκειται να  περιοριστεί από την “τεχνολογικήανεργία” που υφίσταται  άλλοι κλάδοι της οικονομίας της αγοράς.  Ειδικότεραστον τομέα φροντίδας της προληπτικής υγείας για  τις χρόνιες ασθένειες καιτη γήρανση που χρειάζεται προσωπική καθημερινή  φροντίδα που δενκαλύπτεται επαρκώς από τα σημερινά συστήματα υγείας.Σε ότι αφορά την γενική εικόνα η υγεία μπορεί να τονώσει την οικονομικήανάπτυξη επιτρέποντας στους ανθρώπους να παραμένουν δραστήριοι και μεκαλή υγεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Η κατάσταση υγείας τωνπολιτών έχει αντίκτυπο στη δυνατότητα συμμετοχής τους στην αγοράεργασίας και στην παραγωγικότητά τους. Η επένδυση στην υγεία τουπληθυσμού συμβάλλει επίσης στη μείωση των μελλοντικών δαπανών γιααντιμετώπιση ασθενειών που θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί καιισοδυναμεί με επένδυση σε ένα αποτελεσματικό εργατικό δυναμικό στονκλάδο της υγείας.Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Οργανισμού του ΟΟΣΑ oι δημόσιες δαπάνεςγια την υγεία στις μεγάλες βιομηχανικές χώρες θα εξακολουθήσουν νααυξάνονται κι αναμένεται να φθάσουν το 9,5% του ΑΕΠ μεταξύ των χωρώνμελών το 2060, έναντι 6% το 2010.Άλλες χώρες όπως η Γαλλία και η Δανία κι ακολουθούμενες από τηνΟλλανδία, βρίσκονται καθαρά πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ και έως το2060 θα δουν τις δαπάνες τους για την υγεία να υπερβαίνουν το 11% τουΑΕΠ τους, ακόμη κι εάν καταβάλουν προσπάθειες για να τις ελέγξουν.Ωστόσο και αυτές ακόμα οι αυξανόμενες  δαπάνες που αφορούν κυρίως τοδημόσιο τομέα δεν επαρκούν για να καλύψουν τις αυξανόμενες ανάγκεςπερίθαλψης και κοινωνικής φροντίδας. Ο ιδιωτικός τομέας προφανώς δενκαλύπτει το εν τρίτον του πληθυσμού βρίσκεται στο όριο της φτώχειας. Τοκομμάτι αυτό  μπορεί να καλυφθεί μόνο από τις κοινωνικές επιχειρήσειςυγείας πού λειτουργούν με μειωμένο κόστος.Η κοινωνική οικονομία στο χώρο της υγείας εξασφαλίζοντας πόρους απότρεις πηγές,  το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και δωρεές μπορεί να μειώσειτο κόστος  της κοινωνικής φροντίδας μέσα από ιδρύματα οικοτροφεία καιδομές προληπτικής υγείας.Η επένδυση στη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείαςμακροπρόθεσμα τονώνουν το σύνολο της οικονομίας καθώς στηρίζονται σεπραγματικές ανάγκες της ανθρώπινης διαβίωσης.Οι ανισότητες στον τομέα της υγείας δεν συνεπάγονται μόνον απώλειαανθρώπινου δυναμικού αλλά και πιθανώς τεράστιες οικονομικές απώλειες.Εξασφαλίζοντας την πρόσβαση όλων στις υπηρεσίες υγείας, συμβάλλουμεστη μείωση της φτώχειας και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού.ρόλο για την υγεία,Η πανδημία του κορονοϊού έφερε το ζήτημα της φροντίδας στην κορυφή τωνπροτεραιοτήτων της κοινωνίας, αποκαλύπτοντας το κεντρικό ρόλο πουπαίζουν τα δημόσια συστήματα υγείας στην εγγύηση του δικαιώματος τωνπολιτών στην περίθαλψη. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, μετατόπισε το κέντροβάρους από το περιττό του καταναλωτισμού προς το αναγκαίο τηςπραγματικής οικονομίας, που δεν είναι κάτι άλλο από τη διατροφή, τιςανάγκες υγείας και κοινωνικής μέριμνας, τα επιδόματα για την αντιμετώπισητης ανεργίας.
Οι δημόσιες υπηρεσίες για τη φροντίδα των παιδιών, την παιδικήεκπαίδευση, την αναπηρία και τη μακροχρόνια περίθαλψη, καθώς και ηφροντίδα των ηλικιωμένων, αποτελούν άλλες περιοχές πουπεριλαμβάνει.
Το σύστημα υγείας, χρειάζεται επίσης ενίσχυση τηςπροληπτικής υγείας όσο και τη μετανοσοκομειακή φροντίδα μεγάλης μερίδαςπου την έχει ανάγκη και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο υψηλό κόστος τηςιδιωτικής βοήθειας στο σπίτι. Η εναλλακτική είναι η κοινωνική οικονομία στοτομέα υγείας. Το κενό που υπάρχει στη φροντίδα καλύπτουν συχνά οιοικογένειες ,οι γυναίκες και τα κορίτσια καλούνται να καλύψουν ένα σημαντικόμέρος της επίσημης φροντίδας, που απουσιάζει, με μη αμειβόμενη και μηαναγνωρισμένη εργασία φροντίδας στο πλαίσιο της οικογένειας, εργασία πουπροσλαμβάνεται από το οικογενειακό και κοινωνικό τους περιβάλλον ως«φυσική υποχρέωση», που πηγάζει από τη θηλυκή τους φύση.H οικονομία της φροντίδας έχει να κάνει με την ενίσχυση στα συστήματαυγείας- πρόνοιας, την προστασία του περιβάλλοντος , της αειφορίας, και όλααυτά σε σχέση με τη βιόσφαιρα και του κλίμα, αξίες που προφανώς είναιστον αντίποδα της οικονομίας της κερδοσκοπίας και του υπερκαταλωτισμού,καθώς και της οικονομίας υπερεκμετάλευσης των φυσικών πόρων.Μετά από πολλά χρόνια, η ενίσχυση από το κράτος όλων των πληγέντων,όχι μόνο των εργαζομένων αλλά και των επιχειρήσεων καταρρίπτει το δόγματης αυτορρύθμισης της αγοράς στο χώρο της υγείας. Παράλληλα το κράτοςκαλείται να σώσει την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Τα 2 τρις από τοΑμερικάνικο κράτος για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων τηςπανδημίας και το 1 περίπου τρις από την Ε.Ε και το ταμείο ανάπτυξηςδείχνουν το μέγεθος του κρατικού παρεμβατισμού που είναι αναγκαίος για ναξαναπάρει μπροστά η οικονομία.Το ουσιώδες στον κρατικό παρεμβατισμό είναι ότι αλλάζει οπροσανατολισμός. Την αποστολή αυτή δεν μπορεί φυσικά να την αναλάβει ηοικονομία της αγοράς. Μόνο το κράτος μπορεί να κάνει αναδιανομή. Αλλάαυτό δεν αλλάζει το γενικότερο κοινωνικό χαρακτήρα του κρατικούπαρεμβατισμού που είναι κάτι διαφορετικό από γραφειοκρατικό αρνητικόκρατισμό.Το κράτος παίρνει το πρωτείο από την ιδιωτική οικονομική και τις τράπεζες.Πολλοί μιλούν για ένα νέο σχέδιο τύπου Μάρσαλ. Οι κυβερνήσεις που έδινανγη και ύδωρ στις δυνάμεις της αγοράς είναι τώρα υποχρεωμένεςν΄αναλαμβάνουν ανορθωτικό ρόλο μέσα στο στρόβιλο μιας αδήριτηςιστορικής αναγκαιότητας. Το κράτος ως θεσμός λογοδοτεί κατά κάποιο τρόποστο λαό και τις ανάγκες του οι αγορές όχι. Ο πολυδάπανος κρατισμός, ηγραφειοκρατία και παρασιτισμός αντιμετωπίζονται σήμερα από το ψηφιακόκράτος και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Η δημοκρατία και τα ανθρώπιναδικαιώματα παρά την οικονομική κρίση ενισχύονται.Το κεντρικό ζήτημα για την Πολιτική στην Υγεία, είναι αν με τις αποφάσεις της,η εκάστοτε Κυβέρνηση δρα σε όφελος των πολλών και αν τους εξασφαλίζειτην Ισότιμη πρόσβαση στην παροχή των αναγκαίων υπηρεσιών ανεξαρτήτωςτων γεωγραφικών εμποδίων, η των οικονομικών τους δυνατοτήτων.Ας δούμε ποια είναι η πραγματική εικόνα σε μια χώρα της Μεσογείου όπως ηΕλλάδα σε σχέση με την φροντίδα προληπτικής υγείας .
✅Σήμερα το 90% των Ελλήνων δεν έχουν πρόσβαση σε οικογενειακό Γιατρό.
✅Οι φτωχοί πληρώνουν το 20% του διαθέσιμου εισοδήματος για κάλυψηαναγκών υγείας και 2 εκ. αναβάλλουν ή ματαιώνουν εξετάσεις και επισκέψειςσε Γιατρούς εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων και γεωγραφικώνπεριορισμών.
✅Το 100% της Οδοντιατρικής περίθαλψης είναι ακάλυπτο από την κοινωνικήασφάλιση.
✅Το 50% της δαπάνης των Φαρμάκων είναι Ιδιωτική Δαπάνη δαπάνη.Η ιδιωτική δαπάνη για Νοσοκομεία, που για δεκαετίες και έως το 2012 ήτανστο 8% των Ιδιωτικών δαπανών, έχει ανέβει στο 39% και μαζί με τα φάρμακακαλύπτουν σχεδόν το 80% της Ιδιωτικής δαπάνης.
✅2,5 εκ. Έλληνες δεν κάνουν προληπτικές εξετάσεις, δεν επισκέπτονταιΓιατρούς και κόβουν από τον ρουχισμό, την Θέρμανση και άλλες βασικέςανάγκες για να πληρώσουν Φάρμακα και Νοσοκομεία.
✅Η διακοπή αυτής της ιστορικής συνέχειας μετά το 2011 έχει οδηγήσει σε 10χρόνια πειραματισμών σε βάρος της πλειοψηφίας των πολιτών.
✅Γι'αυτό η απάντηση στα προβλήματα της Υγείας δεν αφορά την άγνοιαμελετών η επιστημονικών εργαλείων.

Από τη μελέτη του Βασίλη Τακτικού διευθυντή του Ινστιτούτου μελετών κοινωνικής οικονομίας, για την προσφορά και ζήτηση εργασίας, στο Πλαίσιο του τρίτου τομέα της οικονομίας.