Ο ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΣΥΜΠΡΑΞΕΩΝ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4019-19 του 11

Ο ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΣΥΜΠΡΑΞΕΩΝ

ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4019-19 του 11

To κράτος και η Τοπική Αυτοδιοίκηση σήμερα δεν μπορούν να υποστηρίξουν τις κοινωνικές δομές στο βαθμό που χρειάζεται μετά το ξέσπασμα της κρίσης για όλους τους πολίτες που έχουν ανάγκη.

Κοινωνικές δομές όπως παιδικοί σταθμοί, βοήθεια στο σπίτι, και φροντίδα για διάφορες κοινωνικές ομάδες που έχουν ανάγκη καθώς και δομές για την αντιμετώπιση της φτώχειας και ανθρωπιστικής κρίσης.

Ακόμη και όταν μπορούν να βρεθούν οι πόροι, συνήθως από το Ευρωπαϊκό κοινωνικό ταμείο υπάρχουν περιορισμοί στις προσλήψεις προσωπικού στο δημόσιο από το «μνημόνιο».


Η μόνη εναλλακτική λύση είναι η συνεργασία με μη κερδοσκοπικούς φορείς και κοινωνικούς συνεταιρισμούς αλλά και σε αυτό το επίπεδο υπάρχουν νομικά εμπόδια με τους διαγωνισμούς.

Υπάρχει όμως μια άλλη νομική δυνατότητα μέσω του νόμου 4019-11 να χρησιμοποιηθούν ως θεσμικά εργαλεία οι Κοινωνικές αναπτυξιακές Συμπράξεις.

Σε αυτές τις Αναπτυξιακές Συμπράξεις μπορούν να συμμετέχουν Αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες ,κοινωνικοί Συνεταιρισμοί, κοινωφελείς οργανισμοί του Δήμου και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Ο Δήμος η και κάθε Περιφέρεια μπορεί να προγραμματίζει δράσεις μέσα από αυτές τις Συμπράξεις με «Σύμφωνο Συνεργασίας» για να λειτουργούν κοινωνικές δομές στη περιοχή τους. Ο δήμος μπορεί να παρέχει κτίρια και άλλες υλικές υποδομές και οι συμπράξεις μπορούν να χρηματοδοτούνται για τα εργατικό κόστος από σχετικά προγράμματα για ανέργους που δεν επιτρέπεται να απορροφηθούν από δημόσιους φορείς αλλά μπορούν να αξιοποιηθούν από κοινωνικές επιχειρήσεις σύμφωνα το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο.

Μέχρι τώρα αυτή η θεσμική δυνατότητα δεν έχει αξιοποιηθεί από τους Δήμους συστηματικά παρά μόνον περιστασιακά μέσω των προγραμμάτων ΤΟΠΕΚΟ και ΤΟΠΣΑ που δεν εξυπηρετούσαν σε τίποτε την Τ.Α. γιατί ο προσανατολισμός αυτών των συμπράξεων ηταν η κατάρτιση σε ανέργους και μόνον.

Ο επαναπροσδιορισμός των Αναπτυξιακών συμπράξεων του νόμου 4019-19 του 11 θα σύμφωνα με το παραπάνω σκεπτικό θα μπορούσε να είναι ένα πολύ καλό θεσμικό εργαλείο συνεργασίας και για τις δύο πλευρές.

Το Πανελλήνιο Παρατηρητήριο ένα τέτοιο Φορέας Διαχείρισης πρότεινε στη Περιφέρεια Αττικής και το Δήμο Αθηναίων

Μια Κοινωνική Αναπτυξιακή Σύμπραξη που θα απαρτίζεται από τουλάχιστον 50 φορείς της κοινωνίας των πολιτών, άλλες δομές αλληλεγγύης και κοινωνικούς συνεταιρισμούς, θα μπορούσε να διαχειριστεί, να αναπτύξει και να ζωντανέψει το πάρκο με πλήθος δραστηριοτήτων και καλών πρακτικών που θα αναδείξουν, εκτός των άλλων, και το τουριστικό προφίλ της Αθήνας.

Ο φορέας αυτός θα προσελκύσει το ενδιαφέρον του κοινού, θα κινητοποιεί το τοπικό κοινωνικό κεφάλαιο του εθελοντισμού, προβάλλοντας την σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία της πόλης.

Χρηματοδότηση-οικονομική βιωσιμότητα

Η πρότασή μας δεν βασίζεται μόνον στην περιγραφή μια καινοτόμου ιδέας κοινωνικής συμμετοχής και στις καλές πρακτικές που μπορούν να αναπτυχθούν στο πλαίσιο αυτών των ιδεών, αλλά λαμβάνει υπόψη την σχέση κόστους-οφέλους για να υλοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα και τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα.

Την δυνατότητα χρηματοδότησης μιας τέτοιας κοινωνικής Σύμπραξης από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και την ουσιαστική αξιοποίηση ανάλογων πόρων όταν εν αντιθέσει με την πρόσφατη εμπειρία έχουμε παραδείγματα διασπάθισης αυτών των πόρων όπως π.χ από τα προγράμματα ΤΟΠΣΑ.

Μπορεί να φανταστεί κανείς την αποτελεσματικότητα που θα υπήρχε εάν, δέκα από αυτά τα 65 προγράμματα που έγιναν στη Περιφέρεια Αττικής είχαν υλοποιηθεί  στο γεωγραφικό χώρο του Πεδίου του Άρεως υπό άμεσο κοινωνικό έλεγχο.

Μπορεί να υπολογίσει κανείς την δυνατότητα άντλησης ίδιων πόρων από την διοργάνωση ειδικών εκθέσεων συνεργατισμού, παραγωγικών πρωτοβουλιών, πνευματικής δημιουργίας, εναλλακτικού τουρισμού.

Μπορεί να υπολογίσει την μείωση κόστους φύλαξης και φροντίδας του πάρκου από κοινωνικούς Συνεταιρισμούς ως και 50% από το κόστος ενός δημοσίου φορέα.

Ένα μέρος της χρηματοδότησης εποχιακού προσωπικού  μπορεί να χρηματοδοτηθεί από σχετικά προγράμματα ενίσχυσης ανέργων χωρίς εργασιακές παρενέργεις για τη Τοπική Αυτοδιοίκηση. Έσοδα μπορούν να προκύψουν και από διάθεση χώρων για εκθέσεις προϊόντων και υπηρεσιών, για ρεσιτάλ και θεατρικά έργα γνωστών καλλιτεχνών.

Όλες αυτές οι ενέργεις μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην βιωσιμότητα του επιχειρησιακού σχεδίου.

Συμμετοχικότητα –κοινωνικός έλεγχος

Τέλος η συμμετοχικότητα της κοινωνίας μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη περιφρούρηση και τον κοινωνικό έλεγχο ενός τέτοιου εγχειρήματος το οποίο θα είναι υπό την άμεση παρακολούθηση της κοινωνίας και το σημαντικότερο των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών μειώνοντας το γραφειοκρατικό κόστος.

Ανάλογες προτάσεις έχουν γίνει και σε άλλους μεγάλους Δήμους της χώρας για την αντιμετώπιση οξυμένων κοινωνικών προβλημάτων την ίδια στιγμή που υπάρχουν ανενεργοί ανθρώπινοι και υλικοί πόροι σε αφθονία.

 

Πανελλήνιο Παρατηρητήριο για το προσυνεδριακό διάλογο της κοινωνικής οικονομίας