Γράφει η Άντρη Γεωρνταμιλή
Επικοινωνία & Media
Ολοκληρώθηκε η 4η «ΕΚΠΛΗΞΗ για τους αστέγους» στον πολυχώρο «Τεχνόπολις»
Η φτώχια, λένε, βρίσκει τρόπους. Κινητοποιεί, βάζει το μυαλό σε κίνηση, σε αναγκάζει να ανακαλύψεις μόνος σου τον τρόπο επιβίωσης ή και σωτηρίας σου. Σήμερα, οι «μεσσίες» δεν έχουν παράδεισους να υποσχεθούν και μαζί με την καταρρέουσα οικονομία, υποχωρούν αμφότερα οι κεϋνσιανές πολιτικές και το λεγόμενο «κράτος πρόνοιας» και απομένουν πίσω ολόκληροι πληθυσμοί ανθρώπων -όχι στατιστικά νούμερα- ανήμποροι να σταθούν στα πόδια τους. Στην Αθήνα, και όχι μόνο, είδαμε για πρώτη φορά πολίτες με κοινωνική ή και πανεπιστημιακή μόρφωση, ακόμη και πρώην μικροεπιχειρηματίες να συρρέουν όχι στις ουρές τους ΟΑΕΔ, αλλά στα συσσίτια των αστέγων.
Φωτογραφία από την αφίσα της 7ης συμβολικής διανυκτέρευσης στο δρόμο,
“Sleep out” της ΚΛΙΜΑΚΑΣ
Και τι κάνουμε λοιπόν; Κάτι τέτοιο αναρωτήθηκαν και οι διοργανωτές της 4ης κατά σειρά εικαστικής εκδήλωσης «ΕΚΠΛΗΞΗ για τους αστέγους» του «artAZ» που διοργανώθηκε με τη συνεργασία πολλών Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών στο πλαίσιο του προγράμματος Στήριξης Αστέγων του μη κερδοσκοπικού κοινωνικού φορέα «ΚΛΙΜΑΚΑ». Η «Κλίμακα» άλλωστε, έχει μπει στη διαδικασία να κινητοποιεί κοινωνικές ομάδες για ζητήματα κοινωνικού αποκλεισμού αλλά και να προχωρά μαζί με τους ανθρώπους που απευθύνονται σε αυτήν σε ενεργητικές παρεμβάσεις που εντάσσουν την αλληλοβοήθεια στην κοινωνική ζωή όχι με τη μορφή της φιλανθρωπίας αλλά μέσω της κοινότητας και της μεταξύ τους στήριξης, με λαμπρό παράδειγμα το «Καφέ-ουζερί των Αστέγων» που λειτουργεί από τους ίδιους τους άστεγους, κάθε Σάββατο, στο χώρο της οργάνωσης.
Μα, προς τι η «ΕΚΠΛΗΞΗ»;
Η «ΕΚΠΛΗΞΗ για τους αστέγους» κινείται σε παρόμοιο πλαίσιο. Το «artAZ» που πήρε την εν λόγω πρωτοβουλία είναι μία διεθνής πλατφόρμα καλλιτεχνών και ανθρώπων που ασχολούνται με τις εικαστικές τέχνες όπως η επιμελήτρια και καλλιτέχνης Αλεξάνδρα Κολλάρου και ο ψηφιακός καλλιτέχνης Άγγελος Αγιοστρατίτης που βρίσκονται στο τιμόνι της όλης προσπάθειας. Από όσα έχουν κάνει φαίνεται ότι λατρεύουν τις νέες και φρέσκιες δημιουργίες και αρέσκονται στις δουλειές που σχετίζονται με την street & urban art, ένα κομμάτι της σύγχρονης τέχνης που δεν μιλά απλά «για την πόλη» έξω από αυτήν, αλλά συνδιαλέγεται μαζί της. Και το «artAZ» όμως δε «μιλά για πρώτη φορά με τους αστέγους».
Το έργο έχει φιλοτεχνήσει ο Αργύρης Σαρασλανίδης (SER) πάνω σε τοίχο του πολυχώρου «Τεχνόπολις» για λογαριασμό του Δήμου της Αθήνας (2009). Φωτογραφία του //www.flickr.com/photos/52709929@N06/“>Γκαέλ (2011)
Η «ΕΚΠΛΗΞΗ» γίνεται για τέταρτη συνεχή χρονιά, και μάλιστα στο παρελθόν έχει οργανωθεί σε συνεργασία με το Κέντρου Υποστήριξης Αστέγων του Δήμου Αθηνών (Κ.Υ.Α.Δ.Α) κατορθώνοντας να εξασφαλίσει 11.500 μερίδες φαγητού για τις ανάγκες του συσσιτίου.
«Η αγία Ευρωζώνη», του Πέτρου Χριστούλια
Στην εκδήλωση εκτέθηκε και πωλήθηκε το έργο του, «Η Αγία Τρικυμία εν κρανίω», από την ίδια σειρά.
Το «artAZ», ως το πλέον επιδραστικό δίκτυο δημιουργών και πάντα ανοιχτό σε νέες ιδέες και συνεργασίες, οργάνωσε και πάλι μαζί με δεκάδες συνεργαζόμενους εθελοντές καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο την εκδήλωση «ΕΚΠΛΗΞΗ για τους αστέγους» το τριήμερο 16-17-18 Νοέμβρη εκθέτοντας αυτή τη φορά 336 έργα, τα οποία το κοινό είχε τη δυνατότητα να δει και να προεπιλέξει –αλλά όχι να αγοράσει- μέσω internet. Το κάθε έργο πωλήθηκε στην προκαθορισμένη συμβολική τιμή των 50€ για την ενίσχυση των αστέγων της Αθήνας και ειδικά για τις ανάγκες του Προγράμματος Αστέγων, ενώ κάθε δυνητικός αγοραστής μπορούσε να αγοράσει μέχρι τρία από αυτά. Η έκθεση παρέμεινε ανοιχτή για το κοινό την Παρασκευή και το Σάββατο, 16-17 Νοέμβρη και την Κυριακή 18 Νοέμβρη το πρωί ακολούθησε και τυπικά η πώληση των έργων. Τα ονόματα των καλλιτεχνών που είχαν φιλοτεχνήσει τα έργα ανακοινώνονταν την ώρα της πώλησης τους καθώς παρέμεναν ως τότε στην πίσω πλευρά του κάθε πίνακα για να ανακοινωθούν μετά την επιλογή τους ως…έκπληξη. Οι δημιουργοί φέτος προέρχονταν και από Αγγλία, Αίγυπτο, Αμερική, Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ιαπωνία, Ινδία, Ιταλία, Μαρόκο, Νιγηρία, Σουηδία και άλλες χώρες.
Η αινιγματική κούκλα «Coco», του Κωνσταντίνου Βραζιώτη,
έργο που διατέθηκε στην φετινή «ΕΚΠΛΗΞΗ IV»
Για τον ίδιο κοινωνικό σκοπό την ημέρα αυτή, είχε ανακοινωθεί επίσης και η προσφορά των εσόδων της ομαδικής έκθεσης “Spectrum” που οργάνωσε και πάλι το «artAZ» και λάμβανε χώρο παράλληλα στην Τεχνόπολη και συγκεκριμένα στο δεύτερο επίπεδο της αίθουσας «Κωστής Παλαμάς» μολονότι, πρόκειται κατά τα άλλα, για εικαστική έκθεση που ακολουθεί το συμβατικό εκθεσιακό μοντέλο (αγοραστική τιμή καθορισμένη από τον καλλιτέχνη και γνωστοποιημένη υπογραφή δημιουργού).
Η τέχνη όχι ως μέσο αυτοεπιβεβαίωσης, αλλά ως ενεργός κοινωνική δράση
Με αφορμή την παραπάνω πρωτοβουλία, επανέρχεται επανειλημμένως το ερώτημα του τί είναι τέχνη και ποιος είναι ο ρόλος της στην κοινωνική, ακόμα και στην πολιτική ζωή. Όχι με την έννοια της εμπλοκής στην «πολιτική διαχείριση», αλλά της προσωπικής στάσης ζωής, του τρόπου επικοινωνίας και της συλλογικής κοινωνικής οργάνωσης και δράσης. Όπως κι αν ορίζεται η τέχνη, σε κάθε κοινωνικό, γεωγραφικό, ιστορικό και πολιτισμικό πεδίο κι αν γεννιέται δε μπορεί παρά να ομιλεί άλλοτε με χρώματα και γραμμές, άλλοτε με κίνηση και ήχους για ότι ο άνθρωπος – δημιουργός μπορεί να αισθανθεί, να φανταστεί ή να βιώσει βαθειά μέσα του αλλά πάντα μπολιασμένος με το εκάστοτε «εδώ και τώρα» που τον περιβάλει. Στην Ελλάδα της κρίσης, μίας κρίσης όχι μόνο οικονομικού επιπέδου αλλά βαθειά κοινωνικής και πολιτισμικής, οι νέοι δημιουργοί δε μπορούν παρά να είναι καθόλα ενεργά παρόντες. Η εποχή των καλλιτεχνών με τα υπερτροφικά «εγώ» και οι αμέτρητες γκαλερί των ελίτ φαίνεται πως έχει τελειώσει και όλο και περισσότερες ομάδες νέων δημιουργών αναδύονται με όπλο την ομαδικότητα και την κοινωνική ανησυχία μέσα από την δυσκολία των καιρών. Έτσι, δε γινόταν πάντα; Να λοιπόν, ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης!
Πηγές: