Τα δεδομένα απέναντι στην ελληνική ανθρωπιστική κρίση

Eπιμέλεια κειμένου: Αλέξανδρος Ξυράφης
Γεωπόνος

astegos athensΗ Ευρώπη στα όρια της κοινωνικής διάλυσης και η Ελλάδα στα πρόθυρα ανθρωπιστικής κρίσης, όπως υποστηρίζεται από πρόσφατη Έκθεση της Κομισιόν για την κοινωνική κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Σύμφωνα με την εν λόγω Έκθεση, επισημαίνονται τα εξής:

  • Μείωση 8,7% (400.000 θέσεις εργασίας λιγότερες) παρουσίασε η απασχόληση στην Ελλάδα το πρώτο τρίμηνο του 2012.
  • Οι άστεγοι στη χώρα μας έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό από τους οποίους άνω του 50% των αστέγων εντοπίζονται στην Αθήνα και τον Πειραιά με το μεγαλύτερο ποσοστό να το αποτελούν πλέον Έλληνες.
  • Αύξηση του αριθμού των αστέγων με υψηλή μόρφωση που είχαν ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο, χωρίς ψυχολογικά προβλήματα ή προβλήματα εξάρτησης, οι οποίοι πλέον «δεν τα βγάζουν πέρα», έχοντας χάσει τη δουλειά τους.
  • Μείωση των θέσεων εργασίας το α’ τρίμηνο του 2012 κατά 400.000.
  • Το 64% των Ελλήνων ηλικίας 15-35 ετών δηλώνουν έτοιμοι να εγκατασταθούν σε άλλη χώρα για να εργαστούν.
  • Το 68% του πληθυσμού στην Ελλάδα ζει κάτω από το όριο της φτώχειας (σ.σ. δηλαδή με εισόδημα κάτω από το 60% του μέσου εθνικού εισοδήματος) και διαθέτει πάνω από το 40% του εισοδήματός του για το ενοίκιο ή την αποπληρωμή στεγαστικού δανείου.
  • Πρόβλεψη για μείωση κοινωνικών δαπανών κατά 18% στο δεύτερο εξάμηνο του 2012.

Η Αθήνα, μάλιστα, αποτελεί πλέον δεδομένο το ότι διέρχεται ανθρωπιστική κρίση, όπως διαπιστώνουν και οι Γιατροί του Κόσμου, από το 2010. Οργανώσεις από τη Νορβηγία και την Ολλανδία, όμοια με τους Έλληνες Γιατρούς του Κόσμου που μέχρι τώρα πήγαιναν σε μη ανεπτυγμένα κράτη, όπως η Ουγκάντα, η Σομαλία κ.ά. έχουν έρθει πλέον ώστε να συνδράμουν στους κατοίκους της πρωτεύουσας δρώντας σαν να είναι μία «αποστολή εξωτερικού».

Με 100.000 ανθρώπους να διαθέτουν κάποιου τύπου προσωρινό νομιμοποιητικό έγγραφο, με 50.000 αιτούντες άσυλο, με 250.000 περίπου ανθρώπους χωρίς επίσημα χαρτιά και 80% εξ αυτών συσσωρευμένους στην Αθήνα και την περιφέρεια της πρωτεύουσας, γίνεται πράγματι λόγος «για σοβαρή ανθρωπιστική κρίση». Τα παραπάνω δεδομένα είναι σίγουρο ότι έχουν αυξηθεί, μιας και αναφέρονται για το έτος 2010.

Στα πολυϊατρεία, πλέον, απευθύνονται όλο και περισσότεροι Έλληνες. Συνταξιούχοι με πολύ χαμηλές συντάξεις, που δεν μπορούν να πληρώσουν το 25% της συμμετοχής στα φάρμακα, Ρομά, που πλέον τους ζητείται να πληρώσουν στα νοσοκομεία, άνθρωποι που δεν έχουν ένσημα, δεν έχουν ταμείο Πρόνοιας και συνεπώς δεν έχουν πρόσβαση στο ΕΣΥ.

Οι Γιατροί του Κόσμου, μάλιστα, όπως διαφαίνεται, βρίσκονται αντιμέτωποι με τον πιο δύσκολο χειμώνα των τελευταίων δεκαετιών, οι οποίοι καθημερινά βλέπουν ουρές ανθρώπων να συνωστίζονται έξω από τα πολυϊατρεία τους. Σε Αθήνα, Πέραμα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Χανιά η εικόνα είναι η ίδια. Άνθρωποι καθημερινοί, συνταξιούχοι, άνεργοι, εργαζόμενοι με πολλά ένσημα στην πλάτη τους αφήνουν στην άκρη τις αναστολές και ζητούν τη βοήθεια των ΓτΚ. Από ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μέχρι και τρόφιμα. Πλέον δεν υπάρχει ντροπή. Οι εποχές έχουν αλλάξει.

Την ίδια στιγμή παρατηρείται αύξηση των αποκλεισμένων Ελλήνων, που καταφεύγουν σε συμπεριφορές και πρακτικές ιδίου τύπου με τους αποκλεισμένους αλλοδαπούς. Δημιουργείται μια ώσμωση μεταξύ των δύο ομάδων, με τάση ενοποίησης. Η οικονομική κρίση, εάν δεν ληφθούν μέτρα, θα αυξήσει δραματικά το φαινόμενο.

 

Επιπρόσθετα, την ελληνική ανθρωπιστική κρίση επισημαίνουν:

 

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, ο οποίος τονίζει ότι χιλιάδες ασθενείς μένουν χωρίς φάρμακα και απειλούνται ανθρώπινες ζωές, ως αποτέλεσμα της αδυναμίας των νοσοκομείων να καλύψουν τη φαρμακευτική τους περίθαλψη και τα φαρμακεία, λόγω στάσης πληρωμών από τους Ασφαλιστικούς Φορείς, να αδυνατούν να χορηγήσουν πλέον φάρμακα στους ασφαλισμένους

Η Ύπατη Αρμοστεία, η οποία αναφέρει ότι οι συνθήκες για τους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα, ένα από τα βασικότερα σημεία εισόδου στην Ε.Ε., είναι ιδιαίτερα δύσκολες. Η πλειοψηφία των αιτούντων άσυλο δεν λαμβάνουν καμία βοήθεια. Πολλοί από αυτούς, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά, ζουν στο δρόμο. Το σύστημα καθορισμού του καθεστώτος του πρόσφυγα δεν λειτουργεί σωστά και ως αποτέλεσμα, άτομα που χρήζουν προστασίας δεν αναγνωρίζονται ως τέτοια. Πρόκειται για μία κατάσταση «ανθρωπιστικής κρίσης», η οποία δεν θα έπρεπε να υφίσταται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Eurostat, η οποία, σύμφωνα με έρευνά της, αναφέρει ότι η οικονομική και κοινωνική διάσταση της φτώχειας στην Ελλάδα είναι δραματική, με περίπου το 1/3 των Ελλήνων να ζουν σε συνθήκες φτώχειας.

Ο επενδυτής George Soros, ο οποίος πρότεινε αλλά και προτίθεται να προχωρήσει στη δημιουργία «οίκων αλληλεγγύης» σε άδεια δημόσια κτήρια τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από ιδρύματα όπως το δικό του. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «Η Ελλάδα είναι αιχμάλωτη σήμερα του συμφώνου Δουβλίνου 2 που δεν επιτρέπει την προώθηση – μετάβαση σε ξένους που εισήλθαν σε αυτήν σε άλλες χώρες της Ε.Ε. Το αποτέλεσμα είναι, εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, παράνομοι μετανάστες και άστεγοι, με άμεσο τον κίνδυνο της ανθρωπιστικής κρίσης αν δε βοηθηθεί άμεσα μέσα από την ίδρυση ενός ταμείου, τα χρήματα του οποίου θα δοθούν για την οικοδόμηση σπιτιών «αλληλεγγύης» ή ενοικίασης των ήδη υπαρχόντων, μέσω των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών».

Στην Αθήνα, έχοντας ως σκοπό την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, λειτουργούν:

  1. sissitiaΚοινωνικά ιατρεία – Πολυϊατρεία
  2. Κοινωνικά αγροκτήματα – Λαχανόκηποι
  3. Κοινωνικοί ξενώνες
  4. Κέντρα υποδοχής
  5. Θεσμοί και οίκοι αλληλεγγύης
  6. Κέντρα για τους Αστέγους Ημέρας (Day Centers)
  7. Συσσίτια κ.ά.

 

Οργανώσεις που λειτουργούν για το σκοπό αυτό:

 

Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης (Κ.Υ.Α.Δ.Α.)

Βασικός σκοπός των προγραμμάτων που υλοποιεί, είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων απόρων και αστέγων. Επίσης, η ανάπτυξη μηχανισμών που θα μελετούν και θα φροντίζουν για τη μελλοντική αποκατάσταση και επανένταξή τους.

Κόμβος Αλληλοβοήθειας Πολιτών του Δήμου Αθηναίων

Ο Κόμβος αποτελεί μέρος της Κοινωνικής Μέριμνας του Δήμου Αθηναίων και πρόθεση του αποτελεί η συγκομιδή και το μοίρασμα αγαθών στους ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να προμηθευτούν όσα είναι απαραίτητα για την επιβίωση και τη διαβίωσή τους.

Μ.Κ.Ο. Κλίμακα – Ξενώνας φιλοξενίας «Κλίμακα»

Με δραστηριότητες που στοχεύουν τόσο στη διάθεση υπηρεσιών ψυχικής υγείας όσο και στην υλοποίηση προγραμμάτων κοινωνικής ενσωμάτωσης ευάλωτων ομάδων πληθυσμού. Προσφέρει υπηρεσίες ιατρικές, ψυχοκοινωνικές, ειδικής υποστήριξης και φροντίδας σε άτομα και ομάδες ευπαθείς με πολλαπλά προβλήματα που χρήζουν συστηματικής και ολοκληρωμένης παρέμβασης. Συμβάλλει στον περιορισμό των ανισοτήτων, στις ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στα δημόσια αγαθά, στην αύξηση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, στην Ελλάδα και σε χώρες του εξωτερικού

M.K.O. Praksis

Ως κύριο στόχο έχει την καταπολέμηση του κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού των ευπαθών κοινωνικά ομάδων και η υπεράσπιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων τους.

Κόμβος Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Ένας μηχανισμός που μέσω του τηλεφωνικού κέντρου 15422 καταγράφει την προσφορά ειδών πρώτης ανάγκης και τη ζήτηση από εκείνους που τα χρειάζονται, και στη συνέχεια προχωρά στη διανομή τους.

Δομές που λειτουργούν:

– Κοινωνικό Παντοπωλείο

– Κοινωνικό Φαρμακείο

– Αθηναϊκή Αγορά

– Σταθμός τροφίμων

– Κέντρο Στέγασης Αστέγων

 

Επιπρόσθετα λειτουργούν τα παρακάτω:

  • Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕ.ΘΕ.Α.)
  • Δίκτυο Εθελοντών Άμεσης Κοινωνικής Δράσης «Πράξεις Ζωής»
  • Ανοιχτή Πόλη
  • ΟΚΑΝΑ
  • Η Φωλιά
  • Σωματείο Άρτος – Δράση
  • Παιδική Φωλιά
  • Άρτος – Δράση
  • Φάρος Τυφλών
  • Λέσχες Φιλίας
  • Βοήθεια στο Σπίτι
  • Kατ’ οίκον Φροντίδα Συνταξιούχων
  • Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος, Θετική Φωνή
  • Κανείς δε μένει εκτός
  • Κ.Ε.Μ.Ο.Π.
  • Πρόγραμμα Αλληλεγγύης στην Οικογένεια
  • Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α.)
  • Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.)

Πηγές:

  1. Έκθεση-σοκ της Κομισιόν: Η Ελλάδα σε ανθρωπιστική κρίση
  2. Γιατροί του Κόσμου: Ζούμε μια ανθρωπιστική κρίση καθημερινά στα πολυϊατρεία
  3. Η ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα
  4. Αθήνα, μια πόλη σε ανθρωπιστική κρίση
  5. ΙΣΑ προς ΟΗΕ: Ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα
  6. Ύπατη Αρμοστεία: «ανθρωπιστική κρίση» η κατάσταση του ασύλου στην Ελλάδα