Γράφει ο Κωνσταντίνος Σκριάπας,
Οικονομολόγος – Σύμβουλος Ανάπτυξης
Πρόεδρος Δικτύου ΜΚΟ Θεσσαλίας
Μέλος του Πανελλήνιου Παρατηρητήριου των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών
ΒΟΛΟΣ
«Δεν θα ήταν αυτοί λύκοι, αν δεν ήμασταν εμείς αρνιά»
[Σαίξπηρ]
Επειδή τις τελευταίες μέρες παρατηρείται μια δυσάρεστη κατάσταση, αναφορικά με το ρόλο των ΜΚΟ στην κοινωφελή εργασία και τη δημιουργία ενός κινήματος μίσους, από τους ίδιους τους εργαζόμενους στα Προγράμματα αυτά, κατά των Εθελοντικών Οργανώσεων, που από τη φύση τους είναι οι μόνοι τους σύμμαχοι και υπερασπιστές τους, δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς.
Και ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα για δημόσια κατάθεση σκέψεων και απόψεων πάνω στο θέμα αυτό, παραθέτω κάποιες απόψεις, οι οποίες φυσικά και δεν διεκδικούν, ούτε στο ελάχιστο, το αλάθητο, αλλά προκύπτουν από πολύ πόνο και ανησυχία, βλέποντας τα τρένα της προόδου να περνούν από μπροστά μας και να μην κάνουν στάση.
Είχε πει κάποτε ο Γκαίτε:
«Η γνώση προκαλεί οδύνη. Προτιμώ, όμως, την οδύνη της γνώσης, από τη μακαριότητα της άγνοιας».
Για το λόγο αυτό, ότι δηλαδή, εμείς οι εθελοντές, προτιμούμε την οδύνη της γνώσης, παρά τη μακαριότητα της άγνοιας, θα μεταφέρω μερικές σκέψεις, έτσι απλά και χωρίς φκιασιδώματα, στις οποίες η μελαγχολία και η αγωνία μου για το αύριο με οδηγούν, βλέποντας τις επιθέσεις που γίνονται κατά των Εθελοντικών Οργανώσεων, από άτομα, που, αν μη τι άλλο, έχουν ωφεληθεί.
Δυστυχώς, ο άγριος κομματισμός, η ιδεοληψία, η εντύπωση ότι εμείς τα ξέρουμε όλα και δικαιούμαστε να υβρίζουμε όλους, η ποδηγέτηση (εν αγνοία μας;), η προπαγάνδα των μηδενιστών και του όχι σε όλα, αρχίζει να φαίνεται σε μια κοινωνία που παραπαίει, σε μια χώρα που την κατέστρεψαν όλοι αυτοί που διαχειρίστηκαν τις τύχες της (έχουν και όνομα και διεύθυνση) και όχι φυσικά οι Εθελοντικές Οργανώσεις ή αλλιώς ΜΚΟ, σε μια χώρα που πρέπει να βρει ξανά τις αξίες της, αν θέλει να έχει μέλλον.
Και αντί να σκύψουμε, όλοι μαζί, χέρι-χέρι, όλες οι υγιείς κοινωνικές δυνάμεις και να σχεδιάσουμε το δικό μας αύριο, κανιβαλίζουμε, για άγνωστους και ακατανόητους λόγους, όλα αυτά τα οποία θα μπορούσαν να δώσουν μια προοπτική.
Πυροβολείτε τους μόνους φυσικούς σας συμμάχους, τις εθελοντικές οργανώσεις, τις επονομαζόμενες και ΜΚΟ (όρο που τον χρησιμοποιούν οι εχθροί των Εθελοντικών Οργανώσεων (τρομάρα τους!), για να τις συσχετίσουν με το φαύλο παρελθόν, συγκεκριμένων μόνο οργανώσεων, που το ίδιο το πολιτικό σύστημα δημιούργησε για να τις χρησιμοποιεί στην κατασπατάληση εθνικών πόρων), ξεχνώντας ότι οι εθελοντικές οργανώσεις στην Ελλάδα, δηλ. οι ΜΚΟ, ανέρχονται στον αριθμό των 10.000 περίπου και μέσα από αυτές εργάζονται εθελοντικά εκατοντάδες χιλιάδες ενεργοί πολίτες, που τόσα χρόνια προσφέρουν στον πολιτισμό, στην παράδοση, στις τέχνες, στην κοινωνική αλληλεγγύη, στο περιβάλλον, στα Γράμματα και τόσα άλλα.
Εκατοντάδες χιλιάδες εθελοντές, που μοχθούν, ανησυχούν, οραματίζονται, ξοδεύουν προσωπικό χρόνο από τα παιδιά τους και την οικογένειά τους και δικά τους χρήματα, για να υπάρχει πολιτισμός, κοινωνική αλληλεγγύη και τόσα άλλα, που ποτέ η εκάστοτε εξουσία δεν στήριξε πραγματικά, αφού δεν την υπηρετούν.
Να θυμίσω ότι όταν ανακοινώθηκαν πριν από 2 χρόνια, περίπου, τα προγράμματα Κοινωφελούς εργασίας, μόνον οι Εθελοντικές Οργανώσεις αντιστάθηκαν, στον τρόπο που οι αρμόδιοι προγραμμάτιζαν την υλοποίησή τους, δηλ. χωρίς διαδικασίες ΑΣΕΠ (που εμείς επιτακτικά, με επιστολή ακόμα και στον τότε Πρωθυπουργό, ζητούσαμε να εμπλακεί), χωρίς προγραμματισμό για την παραγωγή οφέλους για την κοινωνία, για την εφαρμογή στην πράξη πλήρους αξιοκρατίας στις προσλήψεις, την απόκτηση εμπειρίας για τους ανέργους, πολλοί από τους οποίους εργάζονταν για πρώτη φορά, για τη δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνίας για όλους μας.
Ο σκοπός μας ήταν και είναι να παραδώσουμε στην κοινωνία καλύτερους και πιο ενημερωμένους πολίτες, που να έχουν γνώση, αξιοπρέπεια και δύναμη.
Φυσικά και αντιδράσαμε με παρέμβαση, ακόμα και στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) για τις χαμηλές αμοιβές των προγραμμάτων αυτών, αντιδράσαμε να διαχειριστούν τα γνωστά μονοπώλια τα προγράμματα αυτά και ζητήσαμε να υπάρχει κοινωνικός έλεγχος, διαφάνεια και γιατί όχι η υλοποίηση να γίνει από τις Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και μόνο, δηλ. από τις ΜΚΟ.
Αντιδράσαμε με εξώδικες διαμαρτυρίες στο μονοπώλιο των εργοδοτικών και άλλων συνδικάτων ή θυγατρικών τους, που διαχειρίζονται, δυστυχώς, σήμερα το 90% των θέσεων εργασίας και για την εξυπηρέτηση των αναγκών των Δήμων, που, αλίμονό μας, τίποτα διαφορετικό δεν κάνουν από το να συνεχίζουν τη διαχείριση της εξουσίας, της ίδιας που κατάντησε τη χώρα μας στα σημερινά χάλια, με τα τεράστια ελλείμματα της τοπικής αυτοδιοίκησης, της ανυπαρξίας περιβαλλοντικής πολιτικής, της ανυπαρξίας ποιότητας ζωής, της ερειπωμένης επαρχίας, του ρουσφετιού και των τεράστιων ελλειμμάτων, που, δυστυχώς, εσείς, οι νεώτεροι, κυρίως, θα κληθείτε να πληρώσετε.
Σε ό,τι αφορά την καθυστερημένη πληρωμή των δεδουλευμένων στα Προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας, θέμα για το οποίο οι εργαζόμενοι έχουν απόλυτο δίκιο και είμαστε και εμείς αλληλέγγυοι σε αυτό, σχεδόν πάντα την ευθύνη έχει το αρμόδιο Υπουργείο, το οποίο δεν εκταμιεύει έγκαιρα, άγνωστο για ποιους λόγους, τα κονδύλια που αφορούν την πληρωμή των δεδουλευμένων, σε ανέργους που προσφέρουν εργασία και μάλιστα ξοδεύουν, από αυτά που δεν έχουν, για να παραβρίσκονται στους χώρους δουλειάς. Είναι μια τακτική που εμείς πρώτοι, ως ΜΚΟ, καταγγείλαμε, με διαμαρτυρίες σε ανώτατο βαθμό, γιατί το θεωρούμε απόλυτη αναλγησία σε βάρος ατόμων, τους οποίους, υποτίθεται, ότι θέλουμε να στηρίξουμε.
Οι εθελοντικές οργανώσεις, όσες μπόρεσαν να μπουν στα προγράμματα –αφού υπήρχε άγριος πόλεμος, από το πολιτικό σύστημα και όχι μόνο, να τις αποκλείσουν παντελώς, γιατί τάχα δεν θα μπορούσαν να διαχειριστούν τέτοια προγράμματα– ήταν οι μόνες που με πολύ εθελοντική εργασία, πολλών υγιέστατων εθελοντών, σχεδίασαν πρωτοπόρες και ωφέλιμες για την κοινωνία δράσεις, που λειτούργησαν κατά τρόπο υποδειγματικό, με απόλυτο σεβασμό προς τους ανέργους και ιδιαίτερα στους νέους μας, με σεβασμό στους πόρους που έπρεπε να πιάσουν, επιτέλους, τόπο.
Όσον αφορά, δε, αυτό το περίφημο 5%, που κάποιοι ισχυρίζονται ότι, τάχα, σας το έκλεψαν οι ΜΚΟ, αυτό δεν αφορά τις δικές σας αμοιβές, που μένουν αναλλοίωτες, αλλά το κόστος διαχείρισης του όλου προγράμματος, που ξεκινά από την υποβολή ενός βιώσιμου σχεδίου δράσης (εργασία που απαιτεί κάποιες δεκάδες εργατοημέρες), δημοσιότητα της δράσης στα ΜΜΕ (με πληρωμή φυσικά) για την ύπαρξη διαφάνειας, τη συγκέντρωση όλων των αιτήσεων, την επεξεργασία τους, την έκδοση δίκαιων αποτελεσμάτων, σύμφωνα με τα κριτήρια του ΑΣΕΠ, την λογιστική, τη νομική υποστήριξη και την απασχόληση εξωτερικών συνεργατών για την ολοκλήρωση των προγραμμάτων, σύμφωνα με τους κανόνες της Ελληνικής και Κοινοτικής Νομοθεσίας, την αντιμετώπιση τόσων και τόσων εξόδων που απαιτούν τα προγράμματα και την τήρηση όλων των διαδικασιών που επιβάλλει –και ορθά– το Υπουργείο και προβλέπει η χρηστή διαχείριση.
Και αντί, αυτοί που –τώρα τελευταία– κάνουν τόση φασαρία και σηκώνουν κουρνιαχτό, να σεβαστούν το μεγάλο και καλό αυτό αγώνα των υγιέστατων ΜΚΟ, για τη χειραφέτηση του εθελοντικού κινήματος στην Ελλάδα, αναλίσκονται στην ανθρωποφαγία, των ανθρώπων της διπλανής πόρτας, που τυγχάνει να είναι εθελοντές και να θέλουν να αλλάξουν τα πράγματα, δημιουργώντας θεσμικά όργανα, που μπορούν και πρέπει να δημιουργήσουν την κοινωνία του αύριο.
Αν δεν σας αρέσουν οι θεσμοί αυτοί, που, σημειωτέο, ουδέποτε υπήρξαν στην Ελλάδα και τους δημιούργησαν εθελοντές με άποψη και όραμα για το αύριο, παλέψτε με αξιοπρέπεια, με σοβαρότητα και με πολύ εργασία, εννοείται εργασία εθελοντική και φυσικά χωρίς καμία αμοιβή και όχι με κριτική του καναπέ και του φραπέ, να τους βελτιώσετε ακόμα περισσότερο. Μην τους καίτε.
Δεν έχετε, καν, το δικαίωμα, γιατί δεν τους δημιουργήσατε εσείς. Έχετε, φυσικά, το αναφαίρετο δικαίωμα να τους κρίνετε, αυστηρά μεν, αλλά δίκαια.
Τους δημιούργησαν συνάνθρωποί σας με κόπο, με ιδρώτα, με αίμα, με στερήσεις, με αγωνία.
Άνθρωποι που αγωνίζονται με αξιοπρέπεια, για αξιοκρατία, για δικαιοσύνη και, σήμερα, πλέον, έχουν υψηλή επιστημονική κατάρτιση, πέρα από το ήθος, που πάντα είχαν.
Που μπορούν να αντιπαλέψουν με γνώσεις τη συντήρηση και τις νοοτροπίες του χθες, που μας έφεραν στο χείλος του γκρεμού. Σε ένα σύστημα που ενώ καταρρέει, μεταλλάσσεται και γίνεται πιο επικίνδυνο.
Που χρησιμοποιεί τη νέα γενιά που τόσο ρήμαξε και υποθήκευσε το μέλλον και τα όνειρά της. Που ξόδεψε τη σοδειά, όχι αυτήν που δούλευε, αλλά από τη σοδειά των επόμενων γενεών. Των παιδιών μας.
Να είστε βέβαιοι ότι μόνο αυτοί οι θεσμοί, που με τόσο κόπο δημιουργήθηκαν, θα φέρουν κάποιο φως. Γιατί ό,τι κάνουν, το κάνουν πάνω από το τραπέζι και στο φως της μέρας και όχι σε κλειστά γραφεία, που μαγειρεύουν και συνωμοτούν. Τους συνωμότες να φοβάστε και όχι τους εθελοντές.
Αγνοούν κάποιοι, φυσικά, (μήπως εσκεμμένα;) ότι όλες οι οργανώσεις, ουδέν όφελος αποκομίζουν και ούτε θέλουν να αποκομίσουν από τα Προγράμματα αυτά, δίνοντας πρωταρχική σημασία στη σωστή υλοποίηση του προγράμματος και ότι τα έξοδα της δικής σας υποστήριξης, δηλ. των εργαζόμενων, είναι πολύ περισσότερα από το 5%.
Αγνοούν, επίσης, κάποιοι, ότι υπάρχει ένας ολόκληρος μηχανισμός επιστημονικού δυναμικού που στηρίζει τη δική τους απασχόληση, με πολλή δουλειά και σοβαρότητα, μέσα από εξαιρετικές ΜΚΟ, που προσφέρουν σπουδαίο έργο.
Αν η διαχείριση γίνονταν, όπως μέχρι σήμερα, μέσα από το Δημόσιο ή τους Δήμους, το κόστος για το κράτος και την κοινωνία, θα ήταν πολλαπλάσιο.
Στο ερώτημα, γιατί εμπλέκονται οι ΜΚΟ στα προγράμματα αυτά, η απάντηση είναι ότι δεν θέλουν να αφήσουν, ξανά και ξανά, εν λευκώ το δικαίωμα σε όλους αυτούς που, τόσα χρόνια, διασπάθισαν πολύτιμους πόρους, να συνεχίσουν την καταστροφή. Δεν θέλουν άλλους να αποφασίζουν για την κοινωνία, αλλά χωρίς αυτήν και τις οργανώσεις της, που, διάολε, υπάρχουν και λειτουργούν τόσα χρόνια, προσφέροντας στην κοινωνία, στην Ελλάδα, στον συνάνθρωπο. Δεν είναι όλες οι ΜΚΟ ίδιες.
Τόσο καλά και τόσο απλά. Αυτό δεν είναι και το ζητούμενο όλης της κοινωνίας;
Δεν θέλουν τους συγκεκριμένους να συνεχίσουν να αποφασίζουν ερήμην της κοινωνίας, διεκδικούν τη διαφάνεια και τον έλεγχο όλων των κοινωνικών πόρων, αλλά και την τιμωρία, όλων εκείνων που διασπάθισαν δημόσιους πόρους, που προορίζονταν για την κοινωνία των Πολιτών.
Γι’ αυτό και η οργισμένη αντίδραση όλων αυτών που βολεύονταν με την αδιαφάνεια, με το σκότος, με την κομματοκρατία, με την ανηθικότητα και που είναι εναντίον της προσπάθειας, που ιδιαίτερα τώρα τελευταία, αλλάζει την κατάσταση του εθελοντισμού στην Ελλάδα, με τη δημιουργία Δικτύων και Παρατηρητηρίων των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών σε όλη την Ελλάδα, που διεκδικούν κοινωνικό έλεγχο και συμμετοχική δημοκρατία, ιδιαίτερα στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Και εσείς, ω του θαύματος, στρατεύεστε μαζί τους και χτυπάτε ποιους αλήθεια; Τους δικούς σας ανθρώπους.
Για ποιο λόγο; Κανείς δεν ξέρει!
Οι «εχθροί» σας δεν είναι οι Εθελοντικές Οργανώσεις, εκτός αν σας βολεύει να εκτονώνεστε σε αυτές, στις υγιέστατες αυτές οργανώσεις που πονάνε μαζί με εσάς, που αγωνίζονται για σας και θέλουν να αλλάξουν αυτή την γελοία κατάσταση, που τόσα χρόνια επικρατεί στο χώρο αυτό, για να μπορέσει, επιτέλους, η Κοινωνία των Πολιτών, να ορθώσει το δικό της ανάστημα και να πάρει στα χέρια της αυτά που της ανήκουν, στο όνομα όλων, όπως συμβαίνει στις πολιτισμένες χώρες, με τη δημιουργία της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας (10% της οικονομίας σε άλλες χώρες), για να γίνουμε μια χώρα της καινοτομίας, της διαφάνειας, της ελπίδας και του ονείρου.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι εθελοντές των οργανώσεων αυτών συνδυάζουν τον έρωτα του ερασιτέχνη, την συνέπεια του επαγγελματία, την πειθαρχία του στρατιώτη και την ανιδιοτέλεια του ανώτερου ανθρώπου, λειτουργώντας με συμμετοχικότητα, αφοσίωση και προπάντων ευθύνη.
Για αυτό όλοι μας θα πρέπει να συνυπογράψουμε αυτό που μας άφησε παρακαταθήκη ο σπουδαίος και περήφανος Κρητικός, ο Νίκος Καζαντζάκης: «Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ μονάχος έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δεν σωθεί, εγώ φταίω!»
Είναι κρίμα κάποιοι, ευτυχώς η μειοψηφία, να γίνονται πειθήνια όργανα σε όλους αυτούς που τους θέλουν αρνιά για να παραμένουν αυτοί λύκοι. Τους λύκους τους παλεύεις, όχι όταν γίνεσαι εσύ αρνί, αλλά όταν τους αντιμετωπίζεις και εσύ, ως λύκος.
Όλοι αυτοί που, που καμώνονται ότι αγκαλιάζουν τους ανέργους της κοινωφελούς εργασίας, το κάνουν για να εκμεταλλευτούν, να αποκομίσουν, ενδεχόμενα, ακόμα και πολιτικά οφέλη, για να τους δειγματίζουν ως ένδειξη δικής τους, τάχα, δύναμης και επιρροής στην κοινωνία.
Μην τους αφήσουμε να παίζουν με τον δικό μας πόνο, με τη δική μας δυστυχία, που η ανεργία δημιουργεί.
Ας διεκδικήσουμε το δικό μας μέλλον. Χωρίς καθοδήγηση και αγκυλώσεις του παρελθόντος.
Αγαπητοί φίλοι,
Φτιάξτε τον κόσμο, μέσα στον οποίο θέλετε να ζήσετε εσείς και τα παιδιά σας.
Μην αφήνετε τη γεροντοκρατία, τον πολιτικαντισμό να σας αρπάξουν τα όνειρα.
Εργαστείτε τίμια, σοβαρά, σε σεβασμό στη γνώση και την επιστήμη και εφαρμόστε αυτό που είπε ο Γκάντι, για τα επτά πράγματα που δεν πρέπει να έχετε στη ζωή σας:
«Πλούτο χωρίς δουλειά, Ηδονή χωρίς Συνείδηση, Γνώση χωρίς Χαρακτήρα, Εμπόριο χωρίς Ηθική, Επιστήμη χωρίς Ανθρωπιά, Λατρεία χωρίς Θυσία, Πολιτική χωρίς Αρχές», αλλά και αυτό που ο εγγονός του αργότερα πρόσθεσε: «Δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις».
Αυτός είναι ο δικός σας δρόμος.
Ο δρόμος της δικαιοσύνης και της αρετής.
Εφαρμόστε, φυσικά, ως νέα γενιά αυτό που είπε ο Μπέρτολντ Μπρέχτ:
«Αν αγωνιστείς μπορεί και να χάσεις. Αν δεν αγωνιστείς, είσαι ήδη χαμένος.»
Και σε αυτό θα μας βρείτε δίπλα σας, γιατί έχουμε και εμείς το ίδιο όνειρο.
Όχι για να χάσετε, αλλά για να νικήσετε.
Να γίνετε «λύκοι», όχι για να επιτίθεστε στα «αρνιά», αλλά για να παλέψετε τους «λύκους».
Οι εχθροί σας, σίγουρα δεν είναι οι Εθελοντικές Οργανώσεις και μάλιστα αυτές που σήμερα έχουν υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και διεκδικούν επάξια και με απόλυτη διαφάνεια κοινοτικούς πόρους, που τις περισσότερες φορές είναι ξεχασμένοι και χαμένοι για την Ελλάδα.
Είμαστε μαζί σας στους δίκαιους αγώνες σας, αρκεί, όμως να είστε δίκαιοι και να στοχεύετε τους λύκους και όχι τα αρνιά.
Και για να κλείσω, αυτό το σύντομο σημείωμα, που, έτσι απλά, ένα πρωινό μιας μελαγχολικής Δευτέρας, του Φεβρουαρίου του 2013, γράφω, ως ένας απλός στρατιώτης που υπηρετώ τον Εθελοντισμό, εδώ και δεκαετίες, άρα με θίγουν άμεσα όλα αυτά που βλέπω να συμβαίνουν, θα παρακαλούσα όλους να θυμηθούμε τι είπε ο μεγάλος Λιβανέζος ποιητής Xαλίλ Γκιμπράν (1883-1931) που, μεταξύ των αριστουργημάτων που έγραψε, είναι και το εξής (από το έργο του «ο Κήπος του Προφήτη»):
«Το έθνος να λυπάστε αν φορεί ένδυμα που δεν το ύφανε. Ψωμί αν τρώει αλλά όχι απ’ τη σοδειά του. Κρασί αν πίνει, αλλά όχι από το πατητήρι του.
Το έθνος να λυπάστε που δεν υψώνει τη φωνή παρά μονάχα στην πομπή της κηδείας. Που δεν συμφιλιώνεται παρά μονάχα μες στα ερείπιά του.
Που δεν επαναστατεί παρά μονάχα σαν βρεθεί ο λαιμός του ανάμεσα στο σπαθί και την πέτρα.
Το έθνος να λυπάστε που έχει αλεπού για πολιτικό, απατεώνα για φιλόσοφο, μπαλώματα και απομιμήσεις είναι η τέχνη του.
Το έθνος να λυπάστε που έχει σοφούς από χρόνια βουβαμένους.»
Ο νοών νοήτω!
Καλή μας μέρα!! …Αν, φυσικά, ξυπνάμε!
