Γράφει η Έφη Κοσκώση
Κοινωνιολόγος
Η ζούγκλα της αγοράς εργασίας τείνει να μετασχηματιστεί και σε ζούγκλα αγοράς ανεργίας. Σε κάθε περίπτωση, καμία από τις δύο δε διαθέτει οδηγίες χρήσης. Ειδικά για τους νέους άνεργους που μόλις έφυγαν από το σχετικά προστατευμένο περιβάλλον του σχολείου ή του πανεπιστημίου, μπορεί να δημιουργήσει την αίσθηση μιας εμπόλεμης κατάστασης που κυριαρχεί το σύνθημα «ο θάνατός σου η ζωή μου». Μια κατάσταση δύσκολα διαχειρίσιμη. Αναρωτιέται κανείς, αν η κατάργηση του μαθήματος Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Σ.Ε.Π.) στα σχολεία έγινε στο πλαίσιο της αίσθησης του χιούμορ από την πλευρά του αρμόδιου υπουργείου, δεδομένου πως οι θέσεις εργασίας είναι δυσεύρετες ή χρειάζονται και οι αρμόδιοι τον χρόνο τους προκειμένου να χαρτογραφήσουν το νέο τοπίο στην αγορά εργασίας ή ανεργίας.
Η αναζήτηση εργασίας είναι μια εργασία πλήρους απασχόλησης.
Όσοι και όσες είναι μακροχρόνια άνεργοι, θα έχουν ακούσει αμέτρητες φορές την παραπάνω πρόταση. Η σημασία αυτής της πρότασης, ενδεχομένως να είναι πολλαπλή. Μπορεί, εμμέσως, να αποδίδει ευθύνες στα άτομα για την κατάσταση ανεργίας στην οποία βρίσκονται, υπονοώντας πως δεν έχουν ψάξει αρκετά για μια δουλειά. Μπορεί να υπονοεί τις αμέτρητες ώρες ποδαρόδρομου που καθημερινά πρέπει να δαπανήσουν κτυπώντας από πόρτα σε πόρτα για μία θέση εργασίας. Βέβαια, στις σημερινές συνθήκες κρίσης αυτές οι δύο ερμηνείες δε μπορούν να θεωρηθούν βάσιμες. Από τη μία, οι θέσεις εργασίας έχουν συρρικνωθεί σε δραματικό επίπεδο, από την άλλη τα δεδομένα στην αγορά εργασίας αλλάζουν καθημερινά, δυστυχώς προς το χειρότερο, με αποτέλεσμα ο οποιοσδήποτε επαγγελματικός προγραμματισμός να κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα οποιαδήποτε στιγμή. Δεν ωφελεί τους άνεργους και τις άνεργες να κατακλύζονται από αισθήματα ενοχής για την κατάστασή τους γιατί τότε το μόνο που θα καταφέρουν είναι να βαλτώσουν και να μεγαλώσουν ακόμη περισσότερο το αδιέξοδο που μπορεί να νιώθουν με αποτέλεσμα λόγω του άγχους τους να χάσουν ευκαιρίες εύρεσης εργασίας. Ο ποδαρόδρομος και η πόρτα-πόρτα αναζήτηση εργασίας μπορεί και να φέρει κάποια αποτελέσματα, αρκεί βέβαια να βρεθούν επιχειρήσεις για να χτυπήσει κανείς την πόρτα τους και αν βρεθούν να προσφέρουν θέσεις εργασίας. Για αυτό, πριν πάρουμε τους δρόμους καλό είναι να έχουμε εκπονήσει ένα σχέδιο αναζήτησης εργασίας.
Η αναζήτηση εργασίας είναι μία εργασία πλήρους απασχόλησης με την έννοια των πολλών ωρών που πρέπει να δαπανήσουν οι άνεργοι και οι άνεργες προκειμένου να κατανοήσουν το νέο τοπίο της αγοράς εργασίας. Καθώς οι προσφερόμενες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα αλλά και στο δημόσιο μειώνονται συνεχώς και ιδιαίτερα οι θέσεις σταθερής ή μακροχρόνιας εργασίας, όλο και περισσότεροι στρέφονται σε προγράμματα εργασίας ορισμένου χρόνου επιδοτούμενα κυρίως από ευρωπαϊκά κονδύλια. Η διαδικασία αναζήτησης εργασίας μέσω αυτών των προγραμμάτων εμπεριέχει δύο δυσκολίες.
Πρώτον: η δυσκολία της πληροφόρησης ύπαρξης τέτοιων προγραμμάτων. Επειδή συνήθως η περίοδος αιτήσεων για αυτά τα προγράμματα δε διαρκεί πάρα πολλές ημέρες, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να επισκέπτονται καθημερινά τις ιστοσελίδες στις οποίες αναρτώνται αυτά τα προγράμματα. Κάποιες από αυτές είναι η ιστοσελίδα της Περιφέρειας Αττικής www.patt.gov.gr, η ιστοσελίδα του Α.Σ.Ε.Π. www.asep.gr, όπου μπορούν να αντλήσουν πληροφορίες για προκηρύξεις θέσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, κοινωφελούς εργασίας, σύμβασης έργου κ.α.
Δεύτερον: Η μελέτη αυτών των προκηρύξεων ενδεχομένως να εξελιχθεί σε μια επίπονη διαδικασία καθώς συνηθίζεται να είναι γραμμένες με έναν ιδιαίτερο, κάποιες φορές «νομικίστικο», τρόπο. Επίσης, στις προκηρύξεις αυτές, οι υποψήφιοι χωρίζονται συχνά σε αρκετές κατηγορίες ανάλογα με το χρόνο ανεργίας τους, το επίπεδο σπουδών τους, τοπικά, εισοδηματικά και οικογενειακά κριτήρια. Η διαδικασία συμπλήρωσης σωστά της αίτησης σε αυτά τα προγράμματα διαφέρει αρκετά από τη συγγραφή και την αποστολή ενός βιογραφικού και συνοδεύεται από τη συλλογή αρκετών δικαιολογητικών εγγράφων από διάφορες υπηρεσίες. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος και η κάθε ενδιαφερόμενη να κατατάξει τον εαυτό της στη σωστή και πιο συμφέρουσα κατηγορία ανεργίας. Φυσικά είναι πολύ σημαντική και η έγκαιρη πληροφόρηση της προκήρυξης προκειμένου να υπάρχει ο χρόνος να μαζευτούν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Η κατανόηση της κατηγορία ανεργίας στην οποία ανήκει ο καθένας και η κάθε μία αναδεικνύεται σε στοιχείο κλειδί, όχι μόνο σχετικά με τη συμπλήρωση αιτήσεων για θέσεις εργασίας όπως οι παραπάνω, αλλά γιατί μπορεί να μας ωφελήσει και σε μια σειρά από άλλα προγράμματα, όπως αυτά που κατά καιρούς ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του Ο.Α.Ε.Δ. www.oaed.gr και αφορούν την αντιμετώπιση της ανεργίας των πτυχιούχων (ποσοστό ανεργίας β΄ τρίμηνο 2012: 16,2%), των νέων έως 24 ετών ( ποσοστό ανεργίας β΄ τρίμηνο 2012: ποσοστό 53,9%), των γυναικών (ποσοστό ανεργίας β΄ τρίμηνο 2012: 27,3% και νέων γυναικών έως 24 ετών: 62,1%), αλλά και σε στοχευμένες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας με υψηλά ποσοστά ανεργίας. Η αναζήτηση των ποσοστών ανεργίας ανά γεωγραφική περιοχή μπορεί να είναι ένα χρήσιμο στοιχείο για αναζήτηση εργασίας και ιδιαίτερα μάλιστα στην περίπτωση που κάποιος αναζητήσει εργασία χτυπώντας πόρτα-πόρτα επιχειρήσεις. Περισσότερα στοιχεία για τα ποσοστά ανεργίας ανά ηλικία, φύλο, γεωγραφική περιοχή κ.α. μπορείτε να βρείτε στις τρίμηνες εκθέσεις για την ανεργία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση : www.statistics.gr
Ταυτόχρονα, τον τελευταίο καιρό ανακοινώνονται και υλοποιούνται και προγράμματα αντιμετώπισης της ανεργίας μέσω της επιδότησης ανέργων προκειμένου να ανοίξουν τη δική τους επιχείρηση. Και σε αυτή την περίπτωση οι επιδοτούμενοι χωρίζονται σε κατηγορίες προκειμένου να επωφεληθούν κυρίως οι κατηγορίες με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας. Άλλα προγράμματα που μπορεί να ενδιαφέρουν όσους και όσες βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση λόγω της ανεργίας ή δεν διαθέτουν ασφαλιστική κάλυψη είναι αυτά που πρόκειται να υλοποιηθούν στις αρχές του 2013 και αφορούν την ελεύθερη πρόσβαση ανέργων και ανασφάλιστών πολιτών στα νοσοκομεία.
