Γράφει η Μαντζαβρά Κωνσταντίνα
Πολιτικός Επιστήμων
«Μόνιμος στόχος μας ένα Δίκτυο μέσα από το οποίο κάθε άνθρωπος μπορεί να επιβιώνει με αξιοπρέπεια, προσφέροντας και εκείνος με τη σειρά του αυτό που μπορεί στο διπλανό του αλλά και στην κοινωνία.
Όλοι μαζί χτίζουμε έναν κόσμο χωρίς ανταγωνισμό και φθόνο με ανθρώπους πρόθυμους, αυθεντικούς και συνεργάσιμους. Ένας κόσμος που όχι απλά είναι εφικτός αλλά υπαρκτός. Ένας κόσμος όπου η ανθρώπινη εκμετάλλευση για το κέρδος δεν έχει θέση και οι ανθρώπινες σχέσεις αποκτούν εκ νέου νόημα. Ένας νέος τρόπος επιβίωσης γεννήθηκε και μία καινούρια φιλοσοφία για την κατανάλωση κερδίζει έδαφος καθημερινά και στη τοπική μας κοινωνία!!!
Κανένας δε μπορεί να γίνει πλουσιότερος ή φτωχότερος μέσα στο δίκτυο.
Η φτώχεια δεν είναι ντροπή. Ντροπή είναι να μην προσπαθείς να ξεφύγεις από αυτή. Και το κάνουμε όλοι μαζί!! Συνεχίζουμε…»
Σχετική ανακοίνωση του Δικτύου Ανταλλαγών Χανίων:
Web Site: www.diktyoantallagonxanion.gr
Τοπικά Ανταλλακτικά Δικτύα
Τράπεζα Εθελοντικού Χρόνου (Ελληνικό Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης) 
Η Τράπεζα Χρόνου είναι ένα δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών που βασίζεται στο δικό του εσωτερικό «νόμισμα-χρόνο» ή «νόμισμα-εργασία». Είναι μία ανεξάρτητη μορφή συναλλαγής και ανταλλαγής υπηρεσιών χωρίς τόκο και κέρδος, που βοηθά τις τοπικές κοινωνίες να αναπνεύσουν, να ζήσουν και να αναπτυχθούν μέσα σε δύσκολες οικονομικά εποχές. Είναι με λίγα λόγια ένας τρόπος να ζεις και να εργάζεσαι χωρίς χρήματα.
Το περιεχόμενο των υπηρεσιών εξισώνεται με τέτοιο τρόπο ώστε μία ώρα μαθήματος Ισπανικών για παράδειγμα, αντιστοιχεί με μία ώρα φροντίδας σπιτιού. Σε μία τράπεζα χρόνου, ένας γιατρός ή δικηγόρος που προσφέρει μία ώρα επαγγελματικών υπηρεσιών, δικαιούται μία ώρα άλλων υπηρεσιών, όπως βάψιμο, μαγείρεμα, φύλαξη ηλικιωμένου, υπηρεσίες δηλαδή που μπορεί να προσφέρει και ένα μη ειδικευμένο άτομο. Μέσω της Τράπεζας Εθελοντικού Χρόνου υπάρχει η δυνατότητα να στηριχθούν οικογένειες με προβλήματα αλλά και από την άλλη πλευρά, δίνεται χώρος σε άτομα που θέλουν να συνδράμουν για το κοινωνικό έργο των οργανώσεων, σε εθελοντική βάση, με παροχή υπηρεσιών προς περιθωριοποιημένες οικογένειες σε διάφορα σημεία της Ελλάδος.
Κάθε άτομο που γίνεται μέλος πρέπει να νιώθει εμπιστοσύνη από και προς τους άλλους εταίρους. Περιγράφει τι θα μπορούσε να προσφέρει και ποιες υπηρεσίες είναι πιθανό να χρειαστεί. Η τράπεζα χρόνου, ως εργαλείο ενδυνάμωσης και κοινωνικοποίησης του ατόμου, έχει τα εξής πλεονεκτήματα:
- Δημιουργούνται σταθερές και πιστές σχέσεις αμοιβαιότητας που ενδυναμώνουν τα μέλη.
- Σε αντίθεση με τη μισθωτή εργασία, οι σχέσεις μεταξύ των μελών βασίζονται περισσότερο στην ουσιαστική, ελεύθερη και μη αλλοτριωμένη επικοινωνία παρά στην «απασχόληση».
- Τα άτομα έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν ή να αναπτύξουν νέες ικανότητες και δεξιότητες.
- Ευνοείται η ανάπτυξη και η αξιοποίηση τοπικών πόρων.
- Περιορίζεται η σπατάλη.
- Ενισχύεται η οικολογική συνείδηση.
- Ενισχύεται η αξία της αλληλεγγύης.
Η τράπεζα χρόνου αφορά όλους και όλες που θέλουν αυτοβούλως να συμμετέχουν. Προσιδιάζει όμως περισσότερο σε άνεργες και άνεργους –που έχουν πολύ περισσότερο χρόνο και όχι χρήμα- ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες –μετανάστες, πρόσφυγες, μονογονεϊκές οικογένειες, αναπήρους κ.α.-, αλλά και σε συνταξιούχους –τράπεζα που έχει λειτουργήσει επιτυχώς σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως Γερμανία, Αγγλία και Ιταλία.
Το Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης είναι ένα μη κερδοσκοπικό Σωματείο, που λειτουργεί γύρω από τα θέματα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από το 1983 και με καταστατικό στην Ελλάδα από το 1991. Το Δίκτυο Γυναικών Ευρώπης –λειτουργεί καθημερινά τη γραμμή ΣΟΣ «Δίπλα σου», στη γραμμή 8001188881. Λειτουργεί επίσης τη γραμμή κατά της Σωματεμπορίας και τέλος την Τράπεζα Εθελοντικού Χρόνου στο τηλ. 2109700814. Πλαισιώνεται από εθελόντριες και εθελοντές με διάφορες ειδικότητες, για τις δράσεις του. Web Site: www.enow.gr
Τράπεζα Χρόνου & Αλληλεγγύης Μοσχάτου
Η Ανοιχτή Συνέλευση, για την αντιμετώπιση της κρίσης, της κίνησης πολιτών «Μεσοποταμία», αποφάσισε τη δημιουργία Τράπεζας Χρόνου και Αλληλεγγύης, στο Μοσχάτο.
Σκοπός της είναι η κοινωνική αλληλεγγύη μέσω της αμοιβαίας ανταλλαγής υπηρεσιών και η ενίσχυση των ασθενέστερων οικονομικά κοινωνικών ομάδων.
Θεμελιώδης αρχές της Τράπεζας Χρόνου και Αλληλεγγύης Μοσχάτου είναι η κοινωνική αλληλεγγύη, η ποιότητα ζωής, η ατομική και κοινωνική ευθύνη, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, η άμεση και συμμετοχική δημοκρατία, η βιωσιμότητα και οι οικολογικές αρχές.
Στηρίζεται στην αυτοοργάνωση των ανθρώπων του Μοσχάτου, οι οποίοι αφού καταγράψουν τις ανάγκες και τις ειδικότητες του καθενός που συμμετέχει, ανταλλάσσουν μεταξύ τους υπηρεσίες ανεξαρτητοποιημένοι από το χρήμα και τις τιμές της προσφοράς και της ζήτησης, κατασκευάζοντας με αυτό τον τρόπο ένα τοπικό δίκτυο. Σε αυτό ο καθένας δηλώνει τι μπορεί να προσφέρει και τι έχει ανάγκη. Η ανταλλαγή αφορά υπηρεσίες ή γνώσεις. Ελάχιστη μονάδα χρόνου ορίζεται η μία ώρα και οι ανταλλασσόμενες υπηρεσίες εξισώνονται (δηλαδή, κάθε υπηρεσία είναι σημαντική εφόσον καλύπτει κάποια ανάγκη). Για παράδειγμα, μία ώρα διδασκαλίας αρχαίων ελληνικών εξισώνεται και ανταλλάσσεται με μία ώρα baby sitting.
Στην Τράπεζα Χρόνου και Αλληλεγγύης προσφέρονται ήδη οι υπηρεσίες: μαθήματα ελληνικών και αγγλικών για παιδιά, φιλολογικά μαθήματα, βοήθεια για ηλικιωμένους, βοήθεια σε ξυλοκατασκευές, εκπαίδευση και βοήθεια σε υπολογιστές, εκπαίδευση σε μοντελισμό, μαθήματα μουσικής, μαθήματα οδήγησης και πολλά άλλα.
Πρέπει να αναφερθεί ότι όσοι χρησιμοποιούν το σύστημα της Τράπεζας Χρόνου και Αλληλεγγύης Μοσχάτου δεν αφήνουν το κρατικό νόμισμα και τις δουλειές τους, αλλά δραστηριοποιούνται σε έναν παράλληλο δρόμο.
Web Site: http://www.mesopotamia.gr
Σύστημα μονάδων κοινωνικής ανταλλαγής Πεύκης – Λυκόβρυσης.
Αν και τα περισσότερα «Συστήματα Τοπικών Αχρήματων Ανταλλαγών» (LETS) που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορες περιοχές του κόσμου, ασχολούνται συνήθως μόνο με τις απλές συναλλαγές/ανταλλαγές αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ ιδιωτών – «φυσικών προσώπων» που συμβιώνουν σε μια τοπική κοινωνία, τα ΠΕ.ΛΥ.ΚΟΙ.Α. φιλοδοξούν να εντάξουν στην φιλοσοφία τους το σύνολο των κοινωνών της περιοχής τους, δημιουργώντας έτσι ένα βιώσιμο εναλλακτικό οικονομικό μοντέλο που θα προσφέρει πολλαπλάσια οφέλη σε όλα τα μέλη – συνιστώσες του.
Έτσι τα ΠΕ.ΛΥ.ΚΟΙ.Α., εκτός από το να παράσχουν ένα εργαλείο για την προώθηση αλληλέγγυων πρακτικών μεταξύ των κατοίκων-πολιτών του δήμου, ευελπιστούν στο να συμβάλλουν στην οικονομική επιβίωση και υποστήριξη των Τοπικών Επιχειρήσεων, των Επαγγελματιών και των Εμπόρων της περιοχής, να δραστηριοποιήσουν ενεργά και αποτελεσματικά το εθελοντικό κίνημα στους Τοπικούς Συλλόγους και να βοηθήσουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση στο να εφαρμόσει μία πρωτοποριακή κοινωνική πολιτική αξιοποιώντας τους πόρους της και τις θεσμικές δυνατότητές της, μέσα από ένα ενιαίο πλαίσιο αλληλοϋποστήριξης και αλληλεγγύης για το σύνολο του κοινωνικού ιστού.
Web Site: http://pelykoia.wordpress.com
Σκόρος (Ζ. Πηγής & Ερεσού, Αθήνα-Εξάρχεια)
Ο «Σκόρος» είναι το χαριστικό παζάρι του Σπόρου (www.sporos.org) που μετακόμισε στο δικό του αυτόνομο χώρο. Η ενασχόληση στο «Σπόρο» με το εναλλακτικό και αλληλέγγυο εμπόριο οδήγησε τον προβληματισμό στην καρδιά της αναπαραγωγής της εμπορευματικής μας κοινωνίας, την κατανάλωση. Η κριτική στην υπερκατανάλωση ήρθε ως φυσική συνέχεια των προβληματισμών και προσπαθειών για τη δημιουργία δομών αλληλέγγυας οικονομίας. Μίας οικονομίας που δε θα παράγει ανάγκες για να κερδίσουν κάποιοι ανεξάρτητα από το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος. Μίας οικονομίας όπου θα δίνει αξία στις πρακτικές του δώρου, του μοιράσματος, της ανταλλαγής. Μίας οικονομίας που δε θα βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπων και φύσης. Μίας οικονομίας που θα στοχεύει στην κοινωνική δικαιοσύνη.
«Το παζάρι μας δεν είναι φιλανθρωπικό. Δε χρειάζεται να είστε φτωχός, άτομο με μειωμένη αγοραστική δύναμη. Η επαναχρησιμοποίηση και η μεταποίηση δεν είναι ούτε μειονέκτημα ούτε μιζέρια. Είναι αντίσταση και μάλιστα δημιουργική σ’ έναν πολιτισμό που δίνει αξία στο περιτύλιγμα αλλά χάνει την ουσία. Η πρότασή μας, μάς αφορά όλους. Έχει να κάνει με την αμφισβήτηση της κατανάλωσης, την απόρριψη του δόγματος καταναλώνω άρα υπάρχω, κατανάλωση = ευτυχία = πληρότητα».
«Φέρτε μας ό,τι δε χρησιμοποιείτε. Μπορεί να χρειάζεται σε κάποιον άλλο.»
Web Site: http://skoros.espiv.net
Σύλλογος ΡΕΤΟ ΕΛΛΑΣ
Το Σωματείο ΡΕΤΟ ΕΛΛΑΣ – ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ είναι μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση με κοινωφελή, κοινωνικό και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα, και σκοπό «την ψυχική, πολιτιστική και πνευματική βοήθεια στους ανθρώπους που ζουν στο περιθώριο και ιδιαίτερα τους τοξικομανείς» με έδρα στο Δήμο Κορωπίου.
Η ομάδα ΡΕΤΟ, πρώην ναρκομανών, παίρνουν οτιδήποτε είτε λειτουργεί είτε όχι, και απασχολούν άτομα για επισκευές ή κατασκευές. Έχουν ένα ή δύο μαγαζιά με μεταχειρισμένα αντικείμενα/έπιπλα κ.τ.λ. Παραλαμβάνουν από το σπίτι, μεγάλα και μικρά αντικείμενα (έπιπλα, ηλεκτρικές/ηλεκτρονικές συσκευές, ρούχα, παιχνίδια κ.ά.).
Τηλ.: 2106625096
Web Site: http://www.vitex.gr/sponsorships_05.html
Δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών «Λαϊκής Συνέλευσης Χαλανδρίου»
Μέσα από την ιστοσελίδα μπορείτε να ενημερωθείτε αναλυτικά για τις υπηρεσίες που προσφέρονται και ζητούνται καθώς και για τους τρόπους επικοινωνίας και προσφοράς.
Web Site: http://laikisyneleysihalandri.wordpress.gr
Διαδικτυακά Ανταλλακτικά Δικτύα
- Λόγω Τιμής: διαδικτυακός σύνδεσμος με σκοπό την αμοιβαία ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών χωρίς τη μεσολάβηση χρήματος.
Web Site: www.logo-timis.gr
- «Μην το πετάς, χάρισε το»: Υπηρεσία ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών.
Web Site: www.xariseto.gr
- Φασούλι: Προσφορά υπηρεσιών και προϊόντων μέσω του δικτύου. Οι προσφορές του ανακοινώνονται στο δίκτυο μέσα από ταξινομημένες αγγελίες. Η πληρωμή του γίνεται σε «Φασούλια», ένα εικονικό νόμισμα που η χρήση του περιορίζεται μέσα στο δίκτυο. Η διαφορά είναι ότι σκοπός εδώ δεν είναι να μαζέψεις όσα πιο πολλά Φασούλια μπορείς αλλά, μάλλον, να προσπαθείς να παίρνεις όσα περίπου Φασούλια έχεις δώσει.
Web Site: www.fasouli.wordpress.com
Κάθε 1ο Σάββατο του μήνα, και συγκεκριμένα αυτό το Σάββατο 3 Νοεμβρίου στις 11 π.μ., με πρωτοβουλία των κατοίκων Καισαριανής, λειτουργεί στην κεντρική πλατεία χαριστικό – ανταλλακτικό παζάρι.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Web Site: protovouliakatoikwnkaisarianis.blogspot.com
Πηγές:
