Της Courtney C. Radsch,
από την αμερικανική εφημερίδα Huffingtonpost
Μετάφραση: Άντρη Γεωρνταμιλή, Επικοινωνία & Mediα

“Η δύναμη των γυναικών είναι στις ιστορίες τους. Δεν είναι θεωρίες. Είναι αφηγήσεις πραγματικής ζωής τις οποίες, χάρη στα κοινωνικά δίκτυα, είμαστε σε θέση να τις μοιραζόμαστε δημόσια”, δήλωσε η Αμερικανοαιγύπτια ακτιβίστρια Mona El-Tahaway, ανοίγοντας μία σύνοδο που συγκέντρωσε στο Κάιρο πάνω από εκατό κορυφαίες γυναίκες ακτιβίστριες από την Μέση Ανατολή.

Με τα χέρια της ακόμα δεμένα με επιδέσμους, από την κακοποίηση που υπέστη στα χέρια των στρατιωτικών δυνάμεων του καθεστώτος της Αιγύπτου τον περασμένο Νοέμβριο, η Tahaway έγινε δεκτή σαν άλλη διασημότητα από τους ακτιβιστές που την ήξεραν μόνο από το Twitter, τη στιγμή που έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα στη σύνοδο κορυφής που οργάνωσε η Yahoo! στο Κάιρο στις αρχές του 2011 (σ.τ.μ).

1. H El–Tahaway στο βήμα της συνόδου κορυφής “Change Your World” του Καΐρου,
φωτογραφία από τον ιστότοπο www.yhumanrightsblog.com

Η εκδήλωση συγκέντρωσε πολλές από τις πιο γνωστές ακτιβίστριες της περιοχής για να πουν τις ιστορίες τους από τις επαναστάσεις – τόσο επιτυχείς και ανεπιτυχείς που βίωσαν και να συζητήσουν το πώς οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν τα κοινωνικά και τα ψηφιακά μέσα για να επιφέρουν θετικές αλλαγές. Παρά το γεγονός ότι αναγνώρισαν τη σημασία του “offline” ακτιβισμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την πολιτική μεταρρύθμιση, πολλές χρεώνουν ρητά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την αλλαγή δυνάμεων σε χώρες αυταρχικών καθεστώτων στην περιοχή.

«Εγώ δεν θα μπορούσα να το κάνω αυτό χωρίς τα social media. Ο κόσμος δεν θα γνώριζε», είπε η 20χρονη Λίβυα ακτιβίστρια του κυβερνοχώρου Danya Bashir, η οποία περιγράφει τον εαυτό της στο προφίλ της στο Twitter ως την επόμενη πρόεδρο της Λιβύης. Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης στη Λιβύη, ξεκίνησε να χρησιμοποιεί εκτενώς το Twitter για την παροχή πληροφοριών σε δημοσιογράφους και ακτιβιστές σε όλο τον κόσμο σχετικά με το τι συνέβαινε έξω στους δρόμους. Είπε ότι σχεδόν έκανε “spam” σε λογαριασμούς twitter πασίγνωστων αναλυτών και δημοσιογράφων όπως η Tahaway (@monaeltahaway), o Andy Carvin της NPR (@acarvin) και ο άραβας σχολιαστής Sultan al Qassemi (@SultanAlQassemi)

Σε ένα πάνελ συζήτησης για τη δημοσιογραφία και το διαδίκτυο, η Lamees Dhaif, εξόριστη δημοσιογράφος από το Μπαχρέιν, δήλωσε ότι κατάφερε να αποκρούσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να την λογοκρίνει, καθώς είχε περίπου 60.000 followers στο Twitter και 43.000 αναγνώστες στην ιστοσελίδα της, ενώ η μεγαλύτερη εφημερίδα στο Μπαχρέιν τυπώνει μόλις 12.000 αντίτυπα καθημερινά. «Τώρα οι άνθρωποι, είναι ειλικρινείς χάριν σε αυτά τα εργαλεία. Μιλάνε έξω απ’ τα δόντια» είπε ακόμη.

«Είμαστε ευλογημένοι με τα social media», δήλωσε η blogger και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών Manal Al-Sharif, ένα αστέρι του Twitter με περισσότερους από 56,000 followers, κάποιοι από τους οποίους κατάφεραν να τη συναντήσουν στη διάρκεια της συνόδου.

Η Sharif μοιράστηκε μια συγκινητική ιστορία για μία γυναίκα που γνώρισε στο Twitter. Η μητέρα δύο κοριτσιών, αισθανόταν ότι ήταν όμηρος, υποχρεωμένη σε ακινησία μέχρι που διάβασε ότι η Sharif οδηγάει. Πήρε έμπνευση, αγόρασε ένα αυτοκίνητο με σκούρα φιμέ τζάμια και έμαθε μόνη της, τον εαυτό της και τις δύο κόρες της, να οδηγούν.

“Δεν υπάρχει κανένας νόμος που απαγορεύει στις γυναίκες να οδηγούν”, δήλωσε η Sharif, εξηγώντας ότι η απαγόρευση ήταν περισσότερο πολιτισμική και όχι νομική. Παρ ‘όλα αυτά, η Sharif φυλακίστηκε για εννέα ημέρες τον Ιούνιο, αφού κάλεσε (δημόσια) τις γυναίκες από τη Σαουδική Αραβία να την ακολουθήσουν σπάζοντας το ταμπού σχετικά με την οδήγηση. Δεν σταμάτησε εκεί. Αμέσως μετά, συνέχισε να τις προτρέπει να αποκτήσουν άδειες οδήγησης και να μετάσχουν στην εκστρατεία “Women2Drive” μέσα από το κανάλι #women2drive.

2. αυτοκόλλητο ακτιβιστριών για την άρση του αποκλεισμού των γυναικών από την οδήγηση,από το blog thesidetalk.wordpress.com

Από την Dalia Ziada, μία νεαρή Αιγύπτια που οργάνωσε αμέτρητες ηλεκτρονικές αλλά και φυσικές διαμαρτυρίες κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ετών και χαρακτηρίστηκε από το “The Daily Beast” ως μία από τις 17 πιο ατρόμητες bloggers του κόσμου και ως μία από τις 150 γυναίκες με την περισσότερη επιρροή στη λίστα του περιοδικού «Time», μέχρι την Aliaa Magda Elmahdy που δημοσίευσε μια γυμνή φωτογραφία της στο blog της για να διεκδικήσει με τόλμη το δικαίωμά της στην ελευθερία της έκφρασης, οι γυναίκες έχουν υιοθετήσει τις τεχνολογίες των νέων μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας και έχουν προσαρμοστεί σε αυτές με στόχο την προσωπική και συλλογική ανεξαρτησία και ελευθερία.

3. λεπτομέρεια από σκίτσο της γυμνής φωτογραφίας της Αιγύπτιας ακτιβίστριας Aliaa Magda Elmahdy από τo blog της, arebelsdiary.blogspot.gr

Η σύγκλιση των μέσων δικτύωσης και των διαδηλώσεων στους δρόμους έχουν βοηθήσει τις γυναίκες να συνθλίψουν τα ταμπού που επιβάλουν οι κοινωνικές νόρμες, αν και πολλές εξακολουθούν να υπολογίζουν το πώς θα περιηγούνται σε αυτήν την, τρόπο τινά, πιο ελευθεριάζουσα δημόσια σφαίρα.

Αρκετές από τις ομάδες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων της Harassmap και της Αιγυπτιακής Πρωτοβουλίας για τα Ατομικά Δικαιώματα, δήλωσαν ότι πάλεψαν πολύ για να ανταποκριθούν στις αντιδράσεις στο blog, αλλά υπερασπίστηκαν σε μεγάλο βαθμό το δικαίωμα της Elmahdy στην ελευθερία της έκφρασης και δήλωσαν ότι θα υπερασπιστούν το δικαίωμα αυτό, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο που επέλεξε να δημοσιεύσει.

Είναι ενδιαφέρον ότι δεν υπήρχε συναίνεση για το θέμα της ποσόστωσης των γυναικών στις κοινοβουλευτικές εκλογές, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι πρέπει να είναι οι καλύτεροι υποψήφιοι ανεξάρτητα από το φύλο και άλλους να διερωτώνται γιατί θα πρέπει να αποδέχονται τις ποσοστώσεις μιας πληθυσμιακής ομάδας που είναι μικρότερη από το 50%, δεδομένου ότι οι γυναίκες αποτελούν το ήμισυ του πληθυσμό. Η Αίγυπτος είχε μια ποσόστωση 25%, τη στιγμή που η Λιβύη απαιτεί συμμετοχή μόνο κατά 10%, ενώ ο νέος νόμος της Τυνησίας υποχρεώνει οι υποψήφιοι άνδρες αλλά και γυναίκες να εναλλάσσονται στις λίστες των κομμάτων. Σύμφωνα με ένα πρόσφατο άρθρο του Foreign Policy, οι γυναίκες εκπροσωπούνται εις διπλούν σε χώρες της Μέσης Ανατολής με καθιερωμένη την ποσόστωση συγκριτικά με τις χώρες που δεν την έχουν καθιερώσει.

Παρ ‘όλα αυτά, η χρονιά που πέρασε ήταν σπουδαία για τις γυναίκες ακτιβίστριες της περιοχής. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα επιτεύγματα ήταν η απονομή του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης για την δημοσιογράφο και ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Tawokkol Karman από την Υεμένη για το ρόλο της στην έμπνευση της εξέγερσης για τον εκδημοκρατισμό στη χώρα της. Αυτή με περίπου άλλες 20 γυναίκες δημοσιογράφους συγκεντρώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν την ημέρα που ο πρόεδρος της Τυνησίας Μπεν Aλί έφυγε από τη χώρα, αλλά πολύ γρήγορα οι δρόμοι έφτασαν να μετρούν δεκάδες χιλιάδες εξεγερμένο κόσμο.

Από την άλλη, Maria Al-Masani, μία blogger και ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ίδρυσε το Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων της Υεμένης, “Yemen Rights Monitor” , δήλωσε την ανησυχία της για το κατά πόσο οι διεκδικήσεις των γυναικών, οι οποίες αψήφησαν την παράδοση να μείνουν κλεισμένες στο σπίτι και βγήκαν στο δρόμο, θα συνεχιστούν.

“Η συμμετοχή των γυναικών εκτιμήθηκε κατά τη διάρκεια της επανάστασης, αλλά τώρα, που απονέμονται κορυφαίες θέσεις της κυβέρνησης, σπάνια ακούγεται μια γυναικεία φωνή», δήλωσε η Masani.

Παρά τις εξεγέρσεις στον Αραβικό κόσμο, πολλές χώρες συμπεριλαμβανομένων του Μπαχρέιν, της Σαουδικής Αραβίας, της Συρίας και της Υεμένης βίωσαν οπισθοδρόμηση σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Freedom House ως προς τα πολιτικά δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες, λόγω της καταστολής στους υποστηρικτές της μεταρρύθμισης. Η Τυνησία ήταν ένα φωτεινό σημείο σε μία περιοχή που εξακολουθεί να συγκαταλέγεται μεταξύ των λιγότερο ελεύθερων στον κόσμο, κινούμενη από την ανελευθερία στην εκλογή κομμάτων εν μέσω μίας πρώτης εδραίωσης της δημοκρατίας μέσω εκλογών, που έλαβε χώρα μετά από την ανατροπή του Μπεν Αλί, πρόπερσι. Η Αίγυπτος εξακολουθεί να κατατάσσεται στη λίστα των μη ελεύθερων χωρών λόγω της συνεχιζόμενης καταστολής, από τις κυρίαρχες στρατιωτικές δυνάμεις.

Η σύνοδος κορυφής “Change Your World” του Καΐρου, η οποία χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα» της Yahoo! και από το μη-κερδοσκοπικό οργανισμό Vital Voices με έδρα τις ΗΠΑ, θεωρήθηκε ως το πρώτο τέτοιο γεγονός της χρονιάς και οι διοργανωτές, δήλωσαν ότι σχεδιάζουν αντίστοιχες συνόδους κορυφής στη Νοτιοανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική και τη Μέση Ανατολή, το επόμενο έτος.

Σύμφωνα με αναφορές στον μέσον της ημέρας, το hashtag #changeyourworldcairo ήταν μεταξύ των κορυφαίων 20 θεματικών σε όλο τον κόσμο, προσελκύοντας ένα κοινό πολύ ευρύτερο από ό, τι εκείνο που συγκεντρώθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του ξενοδοχείου Fairmont. Πολλοί άνθρωποι στο Twitter, εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους στις γυναίκες του πάνελ, ευχόμενοι και οι ίδιοι να μπορούσαν να παραστούν αυτοπροσώπως, δηλώνοντας την επιθυμία τους παρ ‘όλα αυτά, να ενισχύσουν τις νέες αυτές ακτιβίστριες της Μέσης Ανατολής.

4.Από αριστερά προς τα δεξιά:οι ακτιβίστριες Maria Al–Masani, Manal–Al–Sharif, Dalia Zada, Danya Bashir Hobba και η πρόεδρος της Μ.Κ.Ο. Vital Voice, Alyse Nelson. Από τον ιστότοπο ycorpblog.com