Η Κοινωνική Οικονομία στην Ευρώπη

Η Κοινωνική Οικονομία στην Ευρώπη

Η κοινωνική οικονομία στην Ευρώπη αντιπροσωπεύει το 10% των επιχειρήσεων, το 5,9% της συνολικής απασχόλησης και το 6,7% της μισθωτής απασχόλησης με περίπου 11 εκατομμύρια εργαζομένους. Υπάρχουν εξαιρετικά επιτυχημένα παραδείγματα σε πολλούς και διάφορους τομείς της οικονομίας πράγμα που αποδεικνύει τις εντυπωσιακές δυνατότητες της κοινωνικής οικονομίας να αποτελέσει ένα ουσιαστικό αντίβαρο ανάμεσα στις κλασσικές επιλογές του κρατισμού και του ιδιωτικού τομέα με μονοδιάστατο στόχο τη μεγιστοποίηση των εταιρικών κερδών και ταυτόχρονα να αντιμετωπίσει το εκρηκτικό πρόβλημα της ανεργίας και της διάλυσης της κοινωνικής συνοχής.

Σήμερα υπάρχουν 2 εκατομμύρια παραγωγοί ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές στη Γερμανία (μικροί παραγωγοί, κατοικίες, συνεταιρισμοί, συμμετοχικές εταιρίες), όχι μόνο οι 4 μεγάλες εταιρίες. Σε πολλές περιπτώσεις η δημιουργία τους στηρίζεται στον ενθουσιασμό νέων ανθρώπων. Μέσα σε λίγες εβδομάδες μια ομάδα Γερμανών φοιτητών που δημιούργησε ένα συνεταιρισμό παραγωγής ενέργειας συγκέντρωσε από φοιτητές – μικρομετόχους 400.000 ευρώ για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ενέργειας στο πανεπιστήμιό τους.

Κοινωνικές υπηρεσίες – υγεία και κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις

Στην ημερίδα που διοργάνωσαν οι Οικολόγοι  Πράσινοι στις 6/7/2012, ο κ.Άκης Δημόπουλος, παρουσίασε την ευρεία γκάμα των δραστηριοτήτων του Κοινωνικού Συνεταιρισμού Περιορισμένης Ευθύνης (ΚοιΣΠΕ), Κλίμαξ Plus.

Ο ΚοιΣΠΕ «Κλίμαξ Plus» για τον 3ο Τομέα Ψυχικής Υγείας του νομού Αττικής ιδρύθηκε με Υπουργική Απόφαση του ΥΥΚΑ στις 10 Μαΐου 2005, η εμπειρία του, όμως, αρχίζει στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 με τον «Κλίμαξ» – Συνεταιριστικές Δραστηριότητες Κοινωνικά αποκλεισμένων και Πολιτισμικά Διαφοροποιημένων Ατόμων. Το 2004, μέσα από το πρόγραμμα EQUAL μέλη του Κλίμαξ εκπαιδεύτηκαν και συντόνισαν τη μετάβαση από τον αστικό συνεταιρισμό «Κλίμαξ» στον κοινωνικό συνεταιρισμό «Κλίμαξ plus».

Το 2003 η Ελλάδα περνάει  στη Β’ Φάση του προγράμματος «Ψυχαργώς» για την αποασυλοποίηση των ψυχικά πασχόντων, σύμφωνα με το οποίο οι ψυχικά πάσχοντες συνεχίζουν να παίρνουν εξιτήριο από τις νοσοκομειακές ψυχιατρικές κλινικές και να εντάσσονται σε δομές Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης. Το 2004, η ελληνική νομοθεσία με το Ν.2716/99 ενσωματώνει την Ευρωπαϊκή Οδηγία για κοινωνική και εργασιακή (επαν)-ένταξη των ψυχικά πασχόντων σε προστατευμένες θέσεις εργασίας που δημιουργούν οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί ψυχικής υγείας. Ο «Κλίμαξ plus» υπηρετεί την κοινωνική οικονομία στον τομέα αυτό ως ΝΠΙΔ κερδοσκοπικού χαρακτήρα, περιορισμένης ευθύνης, με την εποπτεία της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας του ΥΥΚΑ και την επιστημονική επιμέλεια της «Κλίμακα».

Τα μέλη του «Κλίμαξ plus» αναφέρονται σε 3 κατηγορίες:

α) Άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα (τουλάχιστον 35 %)

β) Επαγγελματίες της ψυχικής υγείας (μέχρι 45%)

γ) Άλλα Φυσικά ή νομικά πρόσωπα (μέχρι 20%).

Επί του παρόντος ο «Κλίμαξ plus» έχει 74 μέλη και αντλεί επιστημονική και θεραπευτική εμπειρία για τη διαχείριση θεμάτων και την αντιμετώπιση ζητημάτων ψυχικής υγείας από την «Κλίμακα». Η «Κλίμακα» από το 1998 αναπτύσσει σε συνεργασία με Υπουργεία και άλλους επίσημους φορείς, προγράμματα κοινωνικής ένταξης για άτομα με ψυχοκοινωνικές διαταραχές. Στο πρόγραμμα Ψυχαργώς ανέπτυξε για το ΥΥΚΑ δομές Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης σε Αθήνα, Πάτρα, Κέρκυρα, Αίγινα, ενώ παρέχει για το ΥΥΚΑ υπηρεσίες ψυχικής υγείας μέσα από δομές όπως η Κινητή μονάδα Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων, το Κέντρο ημέρας Ζεφυρίου-Μενιδίου για τους ΡΟΜ, το Κέντρο Ημέρας για τους Έλληνες Μουσουλμάνους και οι Υπηρεσίες Τηλεψυχιατρικής στις γυναικείες φυλακές στη Θήβα. Επίσης λειτουργεί με ιδία μέσα ξενώνα αστέγων και από 24/7 την Πανελλήνια Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία 1018. Τέλος, η «Κλίμακα» έχει υλοποιήσει για την ΥΔΑΣ του ΥΠΕΞ Προγράμματα ψυχικής υγείας σε Αφγανιστάν, Ιράκ και Σρι-Λάνκα.

Οι κύριοι στόχοι του «Κλίμαξ plus» είναι επιστημονικοί, θεραπευτικοί και οικονομικοί, είναι δηλαδή η κοινωνική οικονομία. Οι οικονομικοί πόροι του «Κλίμαξ plus» μπορούν να είναι κρατικές χρηματοδοτήσεις για δημόσιες επενδύσεις, χρηματοδοτήσεις από εθνικά και κοινοτικά προγράμματα, δωρεές, χορηγίες, συνδρομές και έσοδα από επιχειρηματικές δραστηριότητες, πάντα συμβατοί με τις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης και δικαιοσύνης για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και την ενδυνάμωση του κοινωνικού ιστού.

Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες του «Κλίμαξ plus» μπορούν να αναπτυχθούν όπως περιγράφονται στοΝ. 4019 για την κοινωνική οικονομία και στο άρθρο 18 «Συμβάσεις ανατιθέμενες κατ` αποκλειστικότητα (άρθρο 19 Οδηγίας 2004/18/ΕΚ) του Π.Δ. 60/2007 (ΦΕΚ 64/Α/16.03.2007). Σήμερα οι επιχειρηματικές δραστηριότητες του «Κλίμαξ Plus» είναι το Εστιατόριο «το άλλο», οι Υπηρεσίες Προμήθειας Εδεσμάτων «το άλλο away», η Κλίμαξ plus WEB TV, το Κλίμαξ Plus Internet Radio, η Κλίμαξ plus Art nDesign, η Υποστηρικτική Συνοδεία ατόμων με αναπηρία, η Αίθουσα Επιστήμης Τέχνης & Πολιτισμού «Πορφύρα», η Βιβλιοθήκη Ψυχικής Υγείας, η Ομάδα Ψυχαγωγίας ατόμων με αναπηρία «Alternativa», το Εργαστήριο επισκευής / συναρμολόγησης επίπλων γραφείου, οι Υπηρεσίες Ανακύκλωσης – Συλλογή & Μεταφορά στερεών μη επικίνδυνων αποβλήτων και οι Υπηρεσίες Ανακύκλωσης χαρτιού.

Ο Κλίμαξ plus δεν προσπαθεί να αλλάξει τους κανόνες της αγοράς. Προσπαθεί να αλλάξει τις αρχές της αγοράς. Ο Κλίμαξ plus δεν προσπαθεί να αλλάξει τις τιμές της αγοράς. Προσπαθεί να αλλάξει τις αξίες της αγοράς.

Στα οφέλη από τη λειτουργία του ΚοιΣΠΕ συγκαταλέγονται η μείωση της παραβατικότητας, η δημιουργία θέσεων εργασίας, η αύξηση του εισοδήματος των μελών των ευάλωτων κοινωνικών πληθυσμιακών ομάδων, η μείωση του κόστους της πρόνοιας και της δημόσιας υγείας, η μείωση των τιμών αγαθών και υπηρεσιών που παράγουν οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί, η αύξηση της συμμετοχής στα κοινά, ο εθελοντισμός, η αύξηση του αριθμού των μελών και εργαζομένων που συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων. Στους ποιοτικούς δείκτες που χαρακτηρίζουν τη δραστηριότητα συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων η κοινωνική ενσωμάτωση, η πνευματική ευεξία και η ικανοποίηση από την εργασία, η άρση του στίγματος, η καταπολέμηση στερεοτύπων και προκαταλήψεων, η βελτίωση των πολιτικών υγείας και η μείωση του αναλφαβητισμού, η κοινωνική συνοχή, η μείωση της κατάθλιψης και της απομόνωσης.

Περισσότερα για τον Κλίμαξ plus και τις δραστηριότητές του εδώ: www.koispe.org

Ο κ.Παναγιώτης Κουτρουβίδης, υπεύθυνος του Τμήματος Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Μελών και Πρόεδρος της Α.Σ. ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, ΚΕΘΕΑ, μίλησε για το «“ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ” Μια κοινωνική συνεργασία για την ώθηση στην επιχειρηματικότητα της ομάδας των πρώην χρηστών»

Η κοινωνική συνεργασία ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ αποτελείται από τους εξής συμπράττοντες: Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής – 18 ΑΝΩ, Οργανισμός Κατά Των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ, Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης της ΓΣΕΒΕΕ και Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών – ΙΝΕΜΥ/ΕΣΕΕ.

Το πρόγραμμα σχεδιάζεται να υλοποιηθεί στην Περιφέρεια Αττικής από 10/2012 ως 3/2013 (18 μήνες). Απευθύνεται σε 150 πρώην χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών (απεξαρτημένοι, αποφυλακισμένοι, γυναίκες, μετανάστες, πρόσφυγες) με στόχο την ενθάρρυνση και υποστήριξή τους για δράσεις κοινωνικής και ατομικής επιχειρηματικότητας ή την τοποθέτησή τους σε εργοδότη για απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας. Τα βασικά χαρακτηριστικά της ομάδας στόχου είναι οι σημαντικές εκπαιδευτικές, μορφωτικές και εργασιακές ελλείψεις στο σημαντικό μέρος της ομάδας (60%), ο κοινωνικός αποκλεισμός που υφίστανται, η δυσκολία στην εξεύρεση εργασίας, η δυσκολία σε εξαρτημένης εργασίας, η επίδειξη από μέρους τους στοιχείων ικανότητας στην επιχειρηματικότητα, κοινωνικής ευαισθησίας και αναζητήσεων.

Μεταξύ των δράσεων της σύμπραξης για την υλοποίηση του προγράμματος ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ συγκαταλέγονται και η επιμόρφωση των ωφελούμενων στις οριζόντιες δεξιότητες χρήσης Η/Υ, στην ανακύκλωση, στην Κηπουρική και συντήρηση πρασίνου και στην ίδρυση και λειτουργία μικρών επιχειρήσεων, αλλά και προγράμματα για 60 από αυτούς στην Κοινωνική Επιχειρηματικότητα, στη Βιολογική Καλλιέργεια και στην Καλλιέργεια Αρωματικών Φυτών.

Από έρευνα στον πληθυσμό των ωφελουμένων εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για επιχειρήσεις, όπως: Κοινωνικός πολυχώρος (καφέ, εκθεσιακός, πολιτιστικά δρώμενα κλπ), Στούντιο εικόνας και ήχου, Παραγωγή οργανικού λιπάσματος, Συνεργείο επισκευών, Κατασκευή παραδοσιακών μουσικών οργάνων, Συνεργείο καθαρισμού, Μικρή μονάδα βιολογικής καλλιέργειας και Παραγωγή προϊόντων από αρωματικά φυτά.

Στις δράσεις της σύμπραξης που θα ολοκληρώσουν το πεδίο στήριξης των ωφελουμένων θα είναι μεταξύ άλλων η υποστήριξη και συμβουλευτική για την επιχειρηματικότητα, η οργάνωση BUSINESS PLAN, η πρροώθηση και εγγραφή των ωφελουμένων σε αντίστοιχα προγράμματα του ΟΑΕΔ και η συνεργασία με τους Θεραπευτικούς Οργανισμούς για δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων.

Ο κ. Νικόλαος Κήπος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. Ομοσπονδίας Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας Ελλάδος (Ο.Α.Τ.Υ.Ε.), ανέλυσε την κατάσταση σε ό,τι αφορά τα «Αυτοδιαχειριζόμενα Ταμεία Υγείας»

Η ίδρυση της Ο.Α.Τ.Υ.Ε. αποτελεί την πρώτη οργανωτική σύνδεση Ταμείων Υγείας και την πρώτη Ομοσπονδία Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας στην Ελλάδα. Είναι Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, τα Ταμεία – μέλη του οποίου αριθμούν περίπου 110.000 ασφαλισμένους και 1.000 εργαζόμενους. Η διαδικασία ίδρυσής της ξεκινά από το 1ο Διεθνές Συνέδριο Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας στην Ελλάδα, το οποίο διοργανώνεται το 1995 στην Αθήνα και με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το 1996 υπογράφεται το Πρακτικό Ίδρυσης της Ομοσπονδίας Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας Ελλάδος, όπου συμμετέχουν τα Ταμεία Υγείας: Τ.Υ.Π.Ε.Τ (Ταμείο Υγείας Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας), Α.Τ.Π.Σ.Υ.Τ.Ε. (Αλληλοβοηθητικό Ταμείο Περιθάλψεως Συλλόγου Υπαλλήλων Τράπεζας Ελλάδος), Τ.Υ.Π.Α.Τ.Ε. (Ταμείο Υγείας Προσωπικού Αγροτικής Τράπεζας), ενώ το 1999 αποφασίζεται η ένταξη του 4ου μέλους, του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., (Ενιαίου Δημοσιογραφικού Οργανισμού Επικουρικής Ασφάλισης και Περίθαλψης), το οποίο σήμερα κατέχει την Προεδρία της.

Τα τέσσερα Ταμεία Υγείας λειτουργούν με βάση το Αυτοδιαχειριζόμενο πρότυπο, όπου τα μέλη τους σε τακτά χρονικά διαστήματα εκλέγουν τη Διοίκηση, που διαχειρίζεται τους υλικούς και ανθρώπινους πόρους των Ταμείων. Παρέχουν στα μέλη τους υπηρεσίες περίθαλψης υγείας, πλήρη ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, διαθέτουν δε, πολύχρονη πείρα στον τομέα της Προληπτικής Ιατρικής. Δεν λαμβάνουν κοινωνικούς πόρους από το Κράτος, είναι μη-Κερδοσκοπικά, Αυτοδιοικούμενα και λειτουργούν με κύριο γνώμονα τις αξίες της Αλληλοβοήθειας και της Αλληλεγγύης.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας των Ταμείων για κοινές δράσεις και συνέργειες, προς την κατεύθυνση της εξασφάλισης και παροχής προς τα ασφαλισμένα μέλη τους υπηρεσιών περίθαλψης υγείας υψηλής ποιότητας και τη βέλτιστη δυνατή εξυπηρέτησή τους, αλλά και για οικονομίες κλίμακος, η Ομοσπονδία προχώρησε στην ίδρυση και λειτουργία από το 2002 πρότυπου Πολυιατρείου στην πόλη της Πάτρας, με ιατρικές ειδικότητες (9 τον αριθμό) που επελέγησαν κατόπιν εκτίμησης των αναγκών των ασφαλισμένων μας. Από τους βασικούς στόχους για την Ομοσπονδία αποτελούν, τόσο η ανάπτυξη μιας ουσιαστικής σχέσης εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας ανάμεσα σε γιατρό και ασθενή, όσο και η αντιμετώπιση του φαινομένου της ‘πολυφαρμακίας’ και της αλόγιστης χρήσης φαρμάκων αλλά και της κατάχρησης των ιατρικών υπηρεσιών γενικότερα.

Τα τέσσερα Ταμεία προσφέρουν πρωτοβάθμια ιατρική φροντίδα στα σύγχρονα εξοπλισμένα ιατρεία τους, τα μικροβιολογικά και ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια, καθώς και τα φυσικοθεραπευτήρια που διατηρούν στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ενώ καλύπτουν τη νοσηλεία των ασφαλισμένων τους σε όλα τα Δημόσια Νοσοκομεία και σε Συμβεβλημένα Ιδιωτικά Θεραπευτήρια. Ειδικά το Ταμείο Υγείας της Εθνικής Τράπεζας (Τ.Υ.Π.Ε.Τ.) διαθέτει στην Αθήνα και ιδιόκτητη μονάδα δευτεροβάθμιας περίθαλψης, την πρότυπη Κλινική, «ΥΓΕΙΑΣ ΜΕΛΑΘΡΟΝ», δυναμικότητας 90 κλινών, καθώς και πρότυπο Οδοντιατρικό Κέντρο με αντίστοιχο τμήμα και στη Θεσσαλονίκη. Λειτουργεί τρεις πρότυπες κατασκηνώσεις παίδων στο Διόνυσο, τη Χαλκιδική και τη Λούτσα Πρεβέζης και θέρετρο αναψυχής στη Ραψάνη Ολύμπου.

Το Ταμείο Υγείας Προσωπικού της Τραπέζης Ελλάδος, Α.Τ.Π.Σ.Υ.Τ.Ε., διαθέτει στην Αθήνα πρότυπο βιοκλιματικό Προσχολικό Κέντρο και Νηπιαγωγείο που έχει μάλιστα χαρακτηρισθεί ως από τα καλύτερα της Ευρώπης, το Ταμείο των Δημοσιογράφων (Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.) παρέχει στα μέλη του και επικούρηση και εφάπαξ, ενώ τόσο τα Ταμεία, όσο και η ίδια η Ομοσπονδία, καταβάλλουν, εδώ και πολλά χρόνια, μεγάλες προσπάθειες ανάπτυξης, προαγωγής και παραίνεσης υπέρ του θεσμού της Εθελοντικής Αιμοδοσίας, διενεργώντας σε ετήσια βάση και τακτά χρονικά διαστήματα αιμοδοσίες σε ίδιες εγκαταστάσεις.

Η Ο.Α.Τ.Υ.Ε., έχει παραλάβει αλλά και αναπτύξει σημαντικό δίκτυο σχέσεων με τα ευρωπαϊκά και τα διεθνή ομοειδή ταμεία υγείας του χώρου της. Ως εκ τούτου, διοργανώνει σε ετήσια βάση πολύ επιτυχημένες ιατρικές ημερίδες και επιμορφωτικά σεμινάρια. Αντιπροσωπεύει το Τρίτο Πρότυπο διαχείρισης υπηρεσιών Υγείας στην Ελλάδα μετά τον Δημόσιο και Ιδιωτικό Τομέα και αποσκοπεί στην ορθολογική αξιοποίηση της, ήδη πρότυπης, υπάρχουσας υποδομής σε κέντρο και περιφέρεια για την παροχή υπηρεσιών περίθαλψης και πρόνοιας, αλλά και τη δημιουργία νέων δομών για την καλύτερη εξυπηρέτηση των μελών της, τη θέσπιση κοινής τιμολογιακής πολιτικής, τη σύναψη κοινών συμβάσεων αγοράς υπηρεσιών υγείας από Δημόσιο ή ιδιώτες και την ανάπτυξη σχέσεων Αλληλεγγύης μεταξύ των ασφαλισμένων. Επίσης, παρακολουθεί στενά τις διεθνείς και ευρωπαϊκές εξελίξεις, που διασφαλίζουν την πρωτοπόρα κοινωνική ευρωπαϊκή αντίληψη και δράση της στον ασφαλιστικό τομέα.

Η Κοινωνική Οικονομία, ως έννοια και ως πράξη, είναι ακόμη δυστυχώς λίγο γνωστή στη χώρα μας, παρ’ ότι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναγνωρίσει και στηρίξει επίσημα τον αναπτυξιακό ρόλο και τη δράση των φορέων που την εκπροσωπούν. Η Ομοσπονδία μας, από την ίδρυσή της και, προκειμένου να ξεπεράσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα Αυτοδιαχειριζόμενα Ταμεία Υγείας στην Ελλάδα, είτε από τη γραφειοκρατία του δημόσιου τομέα, είτε από την εμπορευματοποίηση της Υγείας από τον ιδιωτικό τομέα, κατάφερε να δικτυωθεί, με τις δικές της δυνάμεις και εντελώς πρωτοποριακά, στον κοινοτικό χώρο των ομοειδών Αλληλοβοηθητικών Ταμείων Υγείας και να γίνει μέλος της ΑΙΜ, της Διεθνούς Ένωσης Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας, η οποία ασφαλίζει μέσω των Ομοσπονδιών-μελών της, 170 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, εκ των οποίων τα 120 εκατομμύρια στον ευρωπαϊκό χώρο. Στο πλαίσιο της ΑΙΜ, έχουμε αναπτύξει εδώ και 15 χρόνια ενεργό ρόλο στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα, με πρωτοβουλίες αιχμής, όπως το πρωτοποριακό για την Ελλάδα Διεθνές Συνέδριο για τις ‘Κακές Πρακτικές στον Τομέα Υγείας’ το 2008, με βασικό προσκεκλημένο, για πρώτη φορά στη χώρα μας το ‘Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ενάντια στην Απάτη και τη Διαφθορά στον Τομέα Υγείας’, δημιουργώντας στον κρίσιμο αυτό τομέα μία ακόμη πρωτοπορία που, δυστυχώς, σήμερα μας δικαιώνει αλλά και αποκλειστική εκδήλωση για την «Ευρωπαϊκή Κοινωνική Οικονομία» το 2010, στα γραφεία Ελλάδας του Ευρωκοινοβουλίου.

Η ελληνική Ομοσπονδία, με τη μικρή της δύναμη αλλά την ολοένα πιο ισχυρή απήχησή της, επιθυμεί να συμμετέχει στο κοινωνικό (ευρωπαϊκό και εθνικό) γίγνεσθαι και την κοινωνική σύγκλιση, που απουσιάζει από τη χώρα μας. Στην Ευρώπη, και μετά από προσπάθειες πολλών ετών, θεσμοθετήθηκε Ευρωπαϊκό Καταστατικό για τους Συνεταιρισμούς. Τα τελευταία χρόνια εντείνονται οι προσπάθειες και των υπολοίπων φορέων της Κοινωνικής Οικονομίας, και ιδιαίτερα των Αλληλοβοηθητικών Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας, να επιτύχουν αντίστοιχη αναγνώριση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα Αυτοδιαχειριζόμενα Ταμεία Υγείας που αποτελούν την Ο.Α.Τ.Υ.Ε,  καθώς και η Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων, η ΑΙΜ, αποτελούν χαρακτηριστική μορφή Κοινωνικής Οικονομίας, με εξουσία που πηγάζει από τους ίδιους τους εργαζομένους και τα μέλη μας, που μας εκλέγουν σε τακτά χρονικά διαστήματα και παράγουμε έργο το οποίο κρίνεται και αξιολογείται καθημερινά. Η ανάπτυξη των θέσεων και των ενεργειών μας δεν προσβλέπει στο κέρδος, αλλά στο συλλογικό κοινωνικό συμφέρον και τις νοοτροπίες εκείνες που θα το ενθαρρύνουν.

Προσδοκία της Ο.Α.Τ.Υ.Ε. είναι η κατάρτιση και θεσμοθέτηση ενός Ευρωπαϊκού Καταστατικού για τα Αυτοδιαχειριζόμενα-Αλληλοβοηθητικά Ασφαλιστικά Ταμεία Υγείας. Σε σύγκριση με τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, τα Αυτοδιαχειριζόμενα Ταμεία Υγείας δεν κάνουν επιλογή των κινδύνων και ως εκ τούτου, στην τρέχουσα περίοδο της κρίσης καλούνται να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερο φάσμα κινδύνων και δυσκολιών. Γι’ αυτό και θεωρούμε δίκαιο να τους παραχωρηθούν υποστηρικτικά ορισμένα πλεονεκτήματα, ώστε να ξεπεραστούν, στο μέτρο του δυνατού, τα προβλήματα και να δοθεί η ώθηση για ενεργό ανάπτυξη. Η εσωτερική αγορά και η νομοθεσία της Ε.Ε. θα πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά το ζήτημα, ώστε να προωθηθεί η πολλαπλότητα των επιχειρησιακών μοντέλων Κοινωνικής Ασφάλισης, ως βασικό ζήτημα πολιτικής σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να μειωθεί η παροχή προνομίων προς το παραδοσιακό καπιταλιστικό επιχειρηματικό μοντέλο και να παρασχεθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού στους φορείς οργανώσεων Κοινωνικής Οικονομίας κάθε μορφής.

Υπάρχει ανάγκη για δημιουργία ενός «ισότιμου πεδίου ανταγωνισμού» που θα παρέχει στα αυτοδιαχειριζόμενα ασφαλιστικά ταμεία υγείας, αλλά και στις ενώσεις και τα ιδρύματα, ισοδύναμα μέσα και ευκαιρίες με εκείνα των ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Στο κομμάτι της περίθαλψης υγείας, ένα Ευρωπαϊκό Καταστατικό για τα Αυτοδιαχειριζόμενα Ταμεία Υγείας θα σημάνει τη λύση που θα ενώσει πραγματικά εκατομμύρια Ευρωπαίους και θα ενοποιήσει την παροχή φροντίδας, εφόσον θα συμβάλει στη διατήρηση και ενίσχυση της αλληλεγγύης, στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων υγείας και στην τοποθέτηση της πρόληψης στο επίκεντρο των δράσεων  για την Υγεία, στο πλαίσιο της Ε.Ε.

Κατασκευαστικός τομέας και κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις

Τρίτη, 18 Σεπτέμβριος 2012 11:37

Στην ημερίδα που διοργάνωσαν οι Οικολόγοι  Πράσινοι στις 6/7/2012, ο κ. Niall OKeefe, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Συνεταιρισμών Κοινωνικής Κατοικίας της Ιρλανδίας & αντιπρόεδρος της CECODHAS HOUSING EUROPE, ξεκίνησε την ομιλία του με μια συνοπτική παρουσίαση της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης CECODHAS HOUSING EUROPE που δραστηριοποιείται στον τομέα της Στέγασης.

Η CECODHAS HOUSING EUROPE είναι η ευρωπαϊκή ομοσπονδία της δημόσιας, συνεταιριστικής και κοινωνικής στέγασης, ένα δίκτυο εθνικών και περιφερειακών ομοσπονδιών, αποτελούμενο από 44 μέλη σε 19 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε Νορβηγία και Ελβετία. Συνολικά διαχειρίζονται πάνω από 27 εκατομμύρια κατοικίες, δηλαδή περίπου το 12% των υφιστάμενων κατοικιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2009, τα μέλη της έχουν κατασκευάσει 332.000 νέες κατοικίες και έχουν ανακαινίσει περίπου 234.000.

Ένας συνεταιρισμός κατοικίας/στέγασης είναι μια επιχείρηση με τη μορφή του καταναλωτικού συνεταιρισμού, που βασίζεται στην αμοιβαία συνεργασία και στις συνεταιριστικές αρχές και αξίες. Η CECODHAS HOUSING EUROPE αντιπροσωπεύει 35.000 τέτοιους συνεταιρισμούς, που έχουν προγραμματίσει τη Γενική τους Συνέλευση για τις 22-24 Μαΐου 2013 στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας.

Ένα παράδειγμα της κοινωνικής προσφοράς της συνεταιριστικής στέγασης είναι αυτό της Ιρλανδίας, όπου με την οικονομική κρίση φάνηκε άμεσα και η κρίση στη στέγαση. Με 14,6% ανεργία (δηλαδή 436.000 άνεργους ανθρώπους), η ανάγκη για κοινωνική κατοικία αυξήθηκε κατά 98.000 νοικοκυριά (άνοδος 75%) το 2008.

Από το 1973, η NABCOείναι η ιρλανδική εθνική ομοσπονδία συνεταιρισμών κατοικίας και στέγασης. Στις δεκαετίες του 1970 και του 1980 περιλάμβανε περίπου 3000 συνεταιρισμούς για ιδιόκτητες κατοικίες. Μεταξύ της δεκαετίας του 1980 και του 2010 προστέθηκαν άλλοι 1500 συνεταιρισμοί με 100% κρατική χρηματοδότηση, ενώ από το 2012 η NABCOεπενδύει σε νέο χρηματοδοτικό περιβάλλον, με 300 φετινές συνεταιριστικές κατοικίες και διευρυμένο ρόλο για τη Συνεταιριστική Διαβίωση, καθώς τα μέλη ζητούν νέες παρεχόμενες υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, ζητούν υπηρεσίες για τα παιδιά, για την εξυπηρέτηση ηλικιωμένων, για τη στήριξη της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας.

Μέχρι στιγμής δημιουργήθηκαν τέσσερις υπηρεσίες για 200 παιδιά, με χαμηλού κόστους πρόσβαση για τα μέλη, αλλά στη διάθεση της ευρύτερης κοινότητας και τη δυνατότητα κατάρτισης γονέων για να γίνουν επαγγελματίες παιδικής φροντίδας σε συνεταιριστική βάση. Η δημιουργία ενός συστήματος για τη δημιουργία απασχόλησης για τα μέλη που δεν έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους είναι μια ακόμη βασική δραστηριότητα. Οι τομείς απασχόλησης και εκπαίδευσης ποικίλουν από την εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια, συλλογή απορριμμάτων,  δουλειές γραφείου στα κεντρικά της NABCOκ.α.

Η συνεταιριστική στέγαση επιδιώκει την καινοτομία στην παροχή στέγης. Το Συνεταιριστικό Μετοχικό Κεφάλαιο αποτελεί μια νέα πρόταση που χρησιμοποιεί τους υφιστάμενους μηχανισμούς χρηματοδότησης, αλλά προσφέρει μεγαλύτερο αντίκτυπο, ενώ εισάγει ιδιωτικό κεφάλαιο στην αγορά, επιτρέπει σε οικογένειες να αγοράσουν τη δική τους στέγη και αντιμετωπίζει το πρόβλημα των ημιτελών και απούλητων ακινήτων. Σε ό,τι αφορά τη στέγαση των ηλικιωμένων αποτελεί μια εναλλακτική λύση που προωθεί τη στήριξη των ηλικιωμένων προωθώντας ταυτόχρονα την ανεξάρτητη διαβίωσή τους, ενώ δημιουργεί ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης σε μέλη των συνεταιρισμών.

Οι στρατηγικές συνεργασίες που επιδιώκει η NABCO είναι αυτές με τα συνταξιοδοτικά ταμεία, αλλά και με διεθνείς επενδυτές.

Η επιτυχία των δραστηριοτήτων της NABCOμέχρι σήμερα οδηγεί σε κάποια βασικά συμπεράσματα, όπως η υποστήριξη των μελών για να προωθήσουν τις υπηρεσίες του συνεταιρισμού, η υπομονή και η διαχείριση των κατάλληλων πόρων, η παροχή όλων των υπηρεσιών εσωτερικά με την ταυτόχρονη ανάπτυξη στρατηγικών συνεργασιών και η ολιστική σκέψη και θέαση της κατάστασης, καθώς η οικοδομή δεν είναι μόνο τούβλα και κονίαμα και στο επίκεντρο όλων των αποφάσεων πρέπει να είναι πάντα οι ανάγκες των κοινοτήτων.

Περισσότερα για τηνCECODHAS HOUSING EUROPE εδώ:

http://www.housingeurope.eu/

Περισσότερα για τη NABCOεδώ:

http://www.housingeurope.eu/about/membership/ie#NABCO

Η κ.Αλεξάνδρα Παπαχρυσανθακοπούλου, Τεχνολόγος Περιβάλλοντος, παρουσίασε το Έργο Elih_Med που πραγματοποιείται για τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας με στόχο την «Ενεργειακή Αποδοτικότητα στις Μεσογειακές Κοινωνικές Κατοικίες»

Το έργο ELIHMED είναι ένα στρατηγικό έργο στο πλαίσιο του προγράμματος Μεσογειακής Εδαφικής Συνεργασίας (MED), που εστιάζεται στην ενεργειακή αναβάθμιση των κοινωνικών κατοικιών και κατοικιών χαμηλού εισοδήματος (περίπου 40% των μεσογειακών κτιρίων). Ο κύριος στόχος είναι ο προσδιορισμός και η επίδειξη καινοτόμων τεχνικών λύσεων και οικονομικών μηχανισμών μέσω μιας σειράς πιλοτικών προσεγγίσεων, που θα μπορούσαν στη συνέχεια να επεκταθούν σε όλη τη Μεσόγειο. Άλλωστε, η περιοχή της Μεσογείου παρουσιάζει συγκεκριμένα κλιματολογικά χαρακτηριστικά, αλλά και κοινωνικά χαρακτηριστικά που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή (μη μονωμένα παλαιά κτίρια, συνεχώς αυξανόμενη και υπέρμετρη χρήση κλιματιστικού, μεγάλο απόθεμα παλαιών κτιρίων ειδικά στα αστικά κέντρα, περιορισμένη δημόσια οικονομική ενίσχυση).

Το έργο, με διάρκεια από 1/4/2011 ως 31/3/2014 (3 έτη), έχει προϋπολογισμό 9.738.096 ευρώ και 18 εταίρους από 7 χώρες (Κύπρο, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία, Ισπανία), μεταξύ των οποίων το ΚΑΠΕ – Κέντρο Ανανεώσιμων  Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας και τον ΟΕΚ – Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας από την Ελλάδα. Στο τέλος του έργου αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 500 κατοικίες και να τοποθετηθούν 150 «έξυπνοι μετρητές».

Ειδικά για την Ελλάδα, που συμμετέχει με προϋπολογισμό 1.974.320 ευρώ, η διαδικασία επιλογής των προς ένταξη κατοικιών στο πρόγραμμα έχει ολοκληρωθεί, κατόπιν πρόσκλησης ενδιαφέροντος και αξιολόγηση ειδικών κριτηρίων. Στο πρόγραμμα, λοιπόν, συμμετέχει η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, έχει συσταθεί η Τοπική Ομάδα Διαχείρισης, όπου συμμετέχουν οι Δήμοι Καβάλας και Κομοτηνής, Επιμελητήρια, Εργατικά Κέντρα και άλλοι φορείς και επιτεύχθηκε η καινοτομία της Ομάδας Συμμετοχικού Προγραμματισμού, όπου εκπροσωπούνται οι κάτοικοι των επιλεγμένων κατοικιών. Με το πρόγραμμα αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 115 κατοικίες του ΟΕΚ σε Καβάλα και Κομοτηνή και να εγκατασταθούν 30 έξυπνοι μετρητές. Περισσότερες πληροφορίες στο www.elihmed.eu.

Το πρόγραμμα ELIHMED έχει προοπτικές προέκτασης και εφαρμογής του στην κοινωνική οικονομία αν συνδυαστεί με τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις στον τομέα της στέγασης, με σκοπό:

  • Την προαγωγή του τοπικού και συλλογικού συμφέροντος
  • Την προώθηση της απασχόλησης
  • Την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της περιφερειακής ανάπτυξης
  • Την παροχή υπηρεσιών και την παραγωγή προϊόντων στον τομέα του περιβάλλοντος.

Ο κ.Ηλίας Αθανασίου, Πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, μίλησε για την «Προοπτική εφαρμογής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε νέους και υφιστάμενους οικισμούς με συμμετοχή κοινωνικών συνεταιρισμών των οικιστών»

Η από 28-02-2012 με αρ. 7 ΠΥΣ της Ελληνικής Κυβέρνησης έβαλε τέλος στην ιστορία 60 ετών του Ο.Ε.Κ., του Οργανισμού που ήταν υπεύθυνος για το 95% περίπου της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας του ελληνικού δημόσιου τομέα, του μοναδικού κατασκευαστικού φορέα κοινωνικής κατοικίας – οικισμών οργανωμένης δόμησης, μην αφήνοντας περιθώριο για συνέχιση των υφιστάμενων και προγραμματιζόμενων προγραμμάτων στεγαστικής συνδρομής. Ουσιαστικά, το νέο Μνημόνιο καθιστά την Ελλάδα τη μοναδική χώρα χωρίς κοινωνική πολιτική στέγασης.

Η δραματική αύξηση των αστέγων στη χώρα και η δραματική υποβάθμιση των εισοδημάτων καθιστά επιτακτική την ανάγκη έναρξης στεγαστικών προγραμμάτων. Ο νέος φορέας άσκησης της κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής θα πρέπει να συνεχίσει δίπλα στο δικαιούχο-πολίτη, προσφέροντας τεχνογνωσία και εμπειρία από την εφαρμογή των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αειφορικής διαχείρισης των φυσικών πόρων. Στη νέα δομή που θα συνεχίσει το έργο του ΟΕΚ επιβάλλεται η εφαρμογή νέων τεχνολογιών και η χρήση ήπιων, εναλλακτικών, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) για την κατασκευή και λειτουργία ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ με οργανωμένη δόμηση.

Στις κρίσιμες συνθήκες που διαμορφώνονται ο Σύλλογος Εργαζομένων του Ο.Ε.Κ. θεωρεί επιβεβλημένη τη χρηματοδότηση του έργου και των δράσεων της νέας διοικητικής δομής άσκησης της κοινωνικής πολιτικής στέγασης μέσω των εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών, κρατικών και κοινοτικών δράσεων, τη  δυνατότητα συγχρηματοδότησης δράσεων από αντίστοιχα Ευρωπαϊκά προγράμματα και την αξιοποίηση του προσωπικού του Ο.Ε.Κ. που αποτελείται από έμπειρο, υψηλής στάθμης και κατάρτισης τεχνικό δυναμικό και υπαλλήλους με πολυετή πείρα.

Ο Ο.Ε.Κ. έχοντας την τεχνογνωσία και την εμπειρία (βιοκλιματική αρχιτεκτονική, μελέτες ΚΕΝΑΚ, πιλοτικά προγράμματα Ενεργειακής Αναβάθμισης κτιρίων) μπορεί να αναβαθμίσει ενεργειακά το μεγαλύτερο μέρος των 50.000 κατοικιών που έχει κατασκευάσει έως σήμερα. Η αναβάθμιση αυτή θα συνεπάγεται εκτός της εξοικονόμησης ενέργειας για τους οικιστές-δικαιούχους και άμεσα οικονομικά οφέλη, μέσα από προγράμματα της Ε.Ε. και τη χρήση καινοτόμων χρηματοδοτικών μηχανισμών. Η συνολική επιφάνεια στεγών που μπορεί να καλυφθεί με φωτοβολταϊκά πανέλα ανέρχεται σε 500.000 m2. Μπορεί έτσι να επιτευχθεί παραγωγή ενέργειας 65 εκ. KWH κατ’ έτος, η οποία αντιστοιχεί σε εισροή 35,75 εκατ. €/έτος, ενώ η αντίστοιχη μέση κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος των κατοικιών ανέρχεται σε 18 εκατ. €/έτος. Από τα ανωτέρω προκύπτουν σημαντικά έσοδα, τα οποία δίνουν την δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης περαιτέρω κοινωνικών δράσεων.

Συνοψίζοντας και συμπληρώνοντας όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, ο Σύλλογος Εργαζομένων του Ο.Ε.Κ. θεωρεί απολύτως αναγκαία τα ακόλουθα:

  • τη συνέχιση του συνόλου του έργου και των παροχών του Ο.Ε.Κ. και την προσθήκη νέων δράσεων μέσα από μία νέα διοικητική δομή,
  • η νέα διοικητική δομή και το έργο της μέσω της συγχρηματοδότησης δράσεων από αντίστοιχα Ευρωπαϊκά Προγράμματα να απευθύνεται σε πιο διευρυμένη βάση δικαιούχων-εξυπηρετούμενων πολιτών, στο πλαίσιο της αναγέννησης υποβαθμισμένων περιοχών και της αισθητικής και ενεργειακής αναβάθμισης παλαιών οικισμών και κτηρίων,
  • στους παλαιούς οικισμούς να επιδιώκεται ο συντονισμός και η υποστήριξη των οικιστών για δράσεις στην κατεύθυνση της παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας,
  • στους νέους οικισμούς να εφαρμόζονται προγράμματα παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας με σκοπό την ενεργειακή αυτοτέλεια τους, αλλά και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των οικιστών για την προστασία και τη διαχείριση του εγκατεστημένου εξοπλισμού.

Ο ΟΕΚ μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ενίσχυσης των προσπαθειών στην Ελλάδα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε πράσινες οικονομικές δραστηριότητες που θα συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή.

Επισκεφθείτε τη σελίδα της Προσωρινής Ενιαίας Διοικούσας Επιτροπής ΟΕΚ και ΟΕΕ: http://pdoeke.gr/

 


Πηγές:

http://www.economist.gr/

http://www.chrysogelos.gr/