Ιστορία της προστασίας του καταναλωτή

Χρονικό του Valerie Bourgoin,
Δικηγόρου

Αναδημοσίευση από http://www.journaldunet.com
Μετάφραση- επιμέλεια:Χριστίνα Χαραλαμποπούλου

Η ιδέα της προστασίας του καταναλωτή εμφανίστηκε με τον Ralph Nader στις Η.Π.Α., και αργότερα αναπτύχθηκε στη Γαλλία και στην Ευρώπη. Ας περιηγηθούμε στα σημαντικότερα γεγονότα.

Η προστασία στο πλαίσιο των ενώσεων.

Η ιδέα της προστασίας του καταναλωτή εμφανίστηκε στις Η.Π.Α. τη δεκαετία του 60 υπό την επιρροή του καταναλωτικού κινήματος με επικεφαλής τον Ralph Nader. To 1965, ο ίδιος εξέδωσε το βιβλίο Unsafe at any speed” όπου κατήγγειλε την απώλεια της ασφάλειας των αμερικανικών οχημάτων (απαιτώντας από την General Motors να σταματήσει τη πώληση της Corvair). Αυτός κέρδισε έτσι πολλές δίκες εναντίον στη βιομηχανία αυτοκινήτων και χρησιμοποίησε τα χρήματα για να χρηματοδοτήσει δικηγόρους, οικονομολόγους, γιατρούς, μηχανικούς, πολιτικούς επιστήμονες, οι οποίοι τέθηκαν στην υπηρεσία της προστασίας των καταναλωτών.

Το 1971, ο ίδιος δημιούργησε, την ένωση Public Citizen, ένωση αμερικάνων καταναλωτών. Αυτή η ένωση, αποτελούμενη από 150.000 μέλη, εξακολουθεί να υφίσταται. Είναι σχεδόν τριάντα πέντε χρόνια ένας βασικός παράγοντας του κοινωνικού κινήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πεδίο της δραστηριότητας της είναι η προστασία της δημοκρατίας, της δημόσιας υγείας και της ασφάλειας των καταναλωτών μέσω της πίεσης στο Κογκρέσου και στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Επίσης, δρα και στο πλαίσιο της εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας υπέρ της απαγόρευσης των επικίνδυνων φαρμάκων, το κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής κ.τ.λ.

Αντιδρώντας στη δημιουργία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, η ένωση Public Citizen, επέκτεινε το πεδίο δράσης του και το ανήγαγε σε διεθνές, για να αντιδράσει στις καταστροφικές συνέπειες της οικονομικής παγκοσμιοποίησης. Το Παρατηρητήριο του παγκόσμιου εμπορίου με επικεφαλής τη Lori Wallach συμμετείχε ενεργά στη διεθνή συνειδητοποίηση των απειλών που προέρχονται από τον ΠΟΕ και την απελευθέρωση του εμπορίου.

Η ένωση πήρε μέρος στις κινητοποιήσεις κατά τη διάρκεια των συνόδων κορυφής του ΠΟΕ το 2000 στο Σηάτλ, στο Κανκούν τον Σεπτέμβριο του 2003, για να καταγγείλει τη Γενική Συμφωνία για το Εμπόριο και τις Υπηρεσίες (GATS),τη συμφωνία για τη γεωργία Μέσω αυτών των πρωτοβουλιών η Public Citizen έχει αναπτύξει μια πολιτική συμμαχία με διεθνείς ενώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, με οργανώσεις που αγωνίζονται για τη κοινωνική δικαιοσύνη, με οργανώσεις των αγροτών και φυσικά με άλλες οργανώσεις καταναλωτών .

Νομικές διατάξεις

Νομικά, η προστασία των καταναλωτών για πρώτη φορά προβλέπεται με κανόνες νομολογικούς οι οποίοι αναπτύχθηκαν επί των συμφωνιών ένταξης (σύμβαση οι όροι της οποίας καθορίζονται εκ των προτέρων και στα οποία καμία συζήτηση δεν είναι δυνατή εκτός από την επιλογή (την ελευθερία)για το αν θα ενταχθούν στο πλαίσιο της σύμβασης ή όχι).

Ο Kennedy ήταν ο πρώτος πρόεδρος που προβληματίστηκε σχετικά με την προστασία των καταναλωτών. Το 1962, κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας ενώπιον του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών, διατύπωσε τα τέσσερα βασικά δικαιώματα των καταναλωτών:

  • Το δικαίωμα στην ασφάλεια,
  • το δικαίωμα στην πληροφόρηση,
  • Το δικαίωμα στην εκπροσώπηση,
  • το δικαίωμα στην επιλογή.

Έτσι στις Ηνωμένες Πολιτείες πολλές αρχές έχουν αναπτυχθεί για να προστατεύουν τον καταναλωτή θεωρούμενος ως το ασθενέστερο μέρος στις συμφωνίες.

Δύο σημαντικές δικαστικές αποφάσεις είναι η απαρχή της συνειδητοποίησης για την ανάγκη της προστασίας του καταναλωτή.

Το αμερικανικό καταναλωτικό κίνημα έχει αναπτυχθεί κυρίως εξαιτίας των ελαττωμάτων των αυτοκινήτων. Στις Η.Π.Α. το καθεστώς του αθέμιτου ενσωματώθηκε στον ενιαίο εμπορικο κώδικα.