Η ύπαρξη κοινωνιών στον σύγχρονο κόσμο συνδέεται με την ανάγκη του ανθρώπου να βελτιώσει το επίπεδο διαβίωσης του και να ικανοποιήσει καλύτερα τις πνευματικές, ψυχικές και υλικές του ανάγκες χρησιμοποιώντας τους ποικίλους πόρους που του παρέχει τον περιβάλλον του, το οποίο μετασχηματίζει με την εργασία και την δύναμη του μυαλού του σε μέσα παραγωγής αγαθών.
Το υψηλότερο επίπεδο διαβίωσης για όλους του πολίτες διασφαλίζει η συνεργασία των μελών του κοινωνικού συνόλου για την δίκαιη διανομή του πλούτου που παράγει το κοινωνικό σύνολο σε ένα δημοκρατικό και ελεύθερο πολίτευμα με τον πολίτη να είναι ενεργός, συνεχώς.
Ο δημοκρατικός έλεγχος των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών λειτουργιών με την αυτοδιαχείριση των επιχειρήσεων από τους εργαζομένους και την συμμετοχή όλων το πολιτών στις αποφάσεις για την οικονομική και πολιτική ζωή είναι το ζητούμενο και είναι εφικτό με την βαθιά πνευματική καλλιέργεια του πολίτη για να μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και να διεκδικεί τα δικαιώματα του, υπερασπιζόμενος το κοινωνικό συμφέρον και την κοινωνική δικαιοσύνη με αλτρουισμό και αυτοθυσία και με απόλυτο σεβασμό στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Σήμερα η οικονομία της ανεξέλεγκτης από τον πολίτη αγοράς χωρίς κανόνες που πολλοί την συγχέουν με την ελεύθερη αγορά και οικονομία, παραγκωνίζει την δημοκρατική συμμετοχή μεγάλης μερίδας πολιτών στις οικονομικές αποφάσεις, στον σχεδιασμό και οργάνωση της παραγωγής. Με πρόσχημα την ελευθερία σφετερίζονται οι λίγοι οικονομικά δυνατοί τα αγαθά που παράγει το κοινωνικό σύνολο και ωφελούνται από αυτά περισσότερο οι λίγοι.
Από την άδικη διανομή των υλικών και πνευματικών αγαθών και την έλλειψη κοινωνικού ελέγχου προκαλούνται φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, ανεργία, αναλφαβητισμός, μόλυνση του περιβάλλοντος, εγκληματικότητα, ναρκωτικά, βία και προβλήματα συνοχής της κοινωνίας καθώς η φτώχια επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της γης, ενώ ελάχιστοι άνθρωποι έχουν στα χέρια τους μεγάλο πλούτο τον οποίο διαχειρίζονται προς όφελός τους και ελέγχουν την παραγωγή αγαθών, την πολιτική και οργάνωση της κοινωνίας.
Η δημοκρατία και ελευθερία για την πλειονότητα των πολιτών αποτελεί φενάκη ακόμα και στις λεγόμενες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες στις οποίες ο πολίτης περιορίζεται στην εκλογή των αντιπροσώπων του κάθε τέσσερα χρόνια χωρίς να συμμετέχει ουσιαστικά στην διαχείριση των οικονομικών και πολιτικών ζητημάτων που αφορούν την ζωή του. Τα συντάγματα και οι νόμοι δεν του διασφαλίζουν την πραγματική δημοκρατική του συμμετοχή και αυτό αποδεικνύεται από τις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες ακόμη και στις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες στις οποίες δεν επικρατεί η μεγάλη φτώχεια και δυστυχία των υποανάπτυκτών χωρών.
Επιπλέον οι υποανάπτυκτες χώρες χρησιμοποιούνται κατά καιρούς από τις πλουσιότερες για την άντληση πρώτων υλών ή ως πηγή φτηνού εργατικού δυναμικού και αγορά για τα προϊόντα τους.
Εάν ο πολίτης δεν διεκδικήσει ουσιαστική συμμετοχή στον σχεδιασμό, προγραμματισμό και λήψη των αποφάσεων που αφορούν την πολιτική, οικονομική και κοινωνική του ζωή τότε θα συνεχίζει να επικρατεί το συμφέρον των λίγων ισχυρών οικονομικών ομάδων εις βάρος της πλειονότητας των ανθρώπων της γης.
Το πρώτιστο καθήκον μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας είναι να δημιουργήσει ενεργούς καλλιεργημένους πολίτες με δημοκρατική συνείδηση και συναίσθηση της ευθύνης και του ρόλου τους. Το πρότυπο ανάπτυξης της κοινωνίας με πρωτοβουλίες μόνο των λίγων ισχυρών κεφαλαιοκρατών υποθάλπει την δημοκρατία και αναιρεί την ελευθερία των πολιτών και φυσικά εμποδίζει τον υγιή ανταγωνισμό, την απρόσκοπτη και ομαλή λειτουργία της ελεύθερης αγοράς και οικονομικής δραστηριότητας, οδηγώντας σε μονοπωλιακές ή ολιγοπωλιακές δομές. Σε αυτό το πλαίσιο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να αναπτυχθούν και να συνεισφέρουν στην οικονομική ανάπτυξη καθώς δεν λειτουργεί η ελεύθερη αγορά και οικονομία.
Το σοσιαλιστικό πείραμα (συγκεντρωτικό αντιδημοκρατικό και ανελεύθερο) από την άλλη απέτυχε διότι δεν βασίστηκε στην αυτοδιοίκηση και αυτοδιαχείριση των επιχειρήσεων από τους ίδιους του εργαζόμενους πολίτες, οι οποίοι δεν ελάμβαναν μέρος ούτε στις πολιτικές αποφάσεις που αφορούσαν το μέλλον τους. Το πανίσχυρο συγκεντρωτικό κράτος των πρώην επαναστατών λειτουργούσε για τα συμφέροντα των λίγων ηγετικών στελεχών του κόμματος οι οποίοι νέμονταν την παραγωγή και αδιαφορούσαν για το συμφέρον των πολλών και του κοινωνικού συνόλου.
Το κοινωνικό συμφέρον είχε αντικατασταθεί από το δικό τους ατομικό συμφέρον όπως γίνεται σήμερα με την επικράτηση των λίγων πανίσχυρων κεφαλαιοκρατών, οι οποίοι με τους διεθνείς ομίλους δημιουργούν διεθνές ολιγοπώλιο ή μονοπώλιο, φαλκιδεύουν τον υγιή και ελεύθερο ανταγωνισμό, με αποτέλεσμα να επικρατούν διεθνώς και να ελέγχουν προς όφελός τους την παγκόσμια οικονομία (για παράδειγμα οι λίγες εταιρείες λειτουργικών συστημάτων των προσωπικών ηλεκτρονικών υπολογιστών, σήμερα μια κυριαρχεί διεθνώς η Microsoft!) ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του “ανύπαρκτου σοσιαλισμού”.
Μια αχτίδα φωτός άρχισε να φωτίζει λίγο την κοινωνία με την ανάπτυξη των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, της κοινωνικής οικονομίας, με την αυτοδιαχείριση των συνεργαζομένων, με αλληλεγγύη και δίκαιη διανομή του αποτελέσματος της εργασίας τους και ορθολογική χρήση των κοινών κεφαλαίων.
Σε πολλούς τομείς της οικονομίας αναπτύσσεται διεθνώς το συνεργατικό πνεύμα και δημιουργούνται συνεταιρισμοί στην αγροτική παραγωγή, στο χώρο της κατανάλωσης, της κοινωνικής ασφάλισης, της οικολογίας, του πολιτισμού, της άθλησης, της παραγωγής κοινωφελούς έργου. Στο ένθετο για την κοινωνική οικονομία στο φύλλο της Ελευθεροτυπίας στις 29 Μαΐου του 2001 ο Μωυσής Λίτσης δίνει σημαντικά στοιχεία για την ανάπτυξη του Συνεταιριστικού κινήματος, συγκεκριμένα αναφέρει ότι : “Η αλληλεγγύη των τοπικών Κοινωνιών στα οξύτατα προβλήματα της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η αυτοοργάνωση των ασθενέστερων επαγγελματιών για την αντιμετώπιση της κυριαρχίας των πολυεθνικών, η αυτοδιαχείριση των ταμείων είναι μερικά από τα επιτεύγματα της κοινωνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια που, αν μη τι άλλο, την αναδεικνύουν σε αξιόλογο φαινόμενο προς μελέτη.
Η ίδια η Ε.Ε από το 1989 έχει αποδεχτεί την κοινωνική οικονομία ως επίσημο όρο. Στην Ε.Ε η κοινωνική οικονομία έχει θεσμοθετηθεί και υπάρχει μάλιστα και σχετική ανάλογη διεύθυνση, η γενική διεύθυνση 23 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι κοινωνικοί φορείς ως οικονομικές μονάδες απασχολούν σήμερα στην Ε.Ε. πάνω από 30 εκατομμύρια εργαζομένους. Στην Γαλλία, μάλιστα έχει συσταθεί πρόσφατα Υφυπουργείο Κοινωνικής Οικονομίας και Οικονομίας της Αλληλεγγύης”.
Σε ολόκληρο τον κόσμο στην αυγή του 21ου αιώνα ο αριθμός τον ανδρών και γυναικών που είναι μέλη συνεταιριστικών οργανώσεων φτάνει το ένα δισεκατομμύριο και ανήκουν στην δύναμη της Διεθνούς Ένωσης Συνεταιρισμών. Από 50% έως 80% φθάνει το ποσοστό του ενήλικου πληθυσμού που συμμετέχει σε συνεταιρισμούς σε πολλές χώρες, όπως στην Αυστρία, στον Καναδά, στην Κύπρο, στην Φιλανδία, στην Γαλλία, στην Ουρουγουάη, στο Ισραήλ, στην Ινδία, στην Μαλαισία, στην Ινδία, στην Ιαπωνία, στην Πορτογαλία, και στις ΗΠΑ. Συμμετέχουν αυτές οι συνεταιριστικές μονάδες στο 10% έως 20% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος.
Σε συνεταιριστικές τράπεζες βρίσκεται το 17% των καταθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το 20% της ασφαλιστικής Αγοράς κατέχουν οι συνεταιριστικές Ασφάλειες στην Ευρώπη σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, EUROSTAT.
Επιπλέον απασχολούνται περίπου 9 εκατομμύρια εργαζόμενοι στην Ε.Ε σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο Έρευνας και Πληροφορίας για την Δημόσια και Συνεταιριστική Οικονομία CIRIEK. Δείγμα μόνο της ανάπτυξης των καταναλωτικών συνεταιρισμών είναι ότι ο γιγαντιαίος καταναλωτικός συνεταιρισμός Euro COOP διαθέτει περισσότερα από 47.000 σουπερμάρκετ. Επιπλέον ο κύκλος εργασιών των ευρωπαϊκών καταναλωτικών συνεταιρισμών φθάνει τα 14 τρισεκατομμύρια δραχμές.
Συνεταιρισμοί παραγωγής Ηλεκτρικού ρεύματος στις ΗΠΑ, οικοδομικοί συνεταιρισμοί στην Σουηδία, συνεταιριστικά μαιευτήρια στην Ιαπωνία, σχολεία που ανήκουν σε συνεταιρισμούς στην Κολομβία είναι μερικά επιτυχημένα παραδείγματα της διεθνούς συνεταιριστικής ανάπτυξης.
Στην Ελλάδα υπάρχει σημαντική παρουσία των συνεταιρισμών στην αγροτική παραγωγή στον ασφαλιστικό τομέα, επιπλέον υπάρχουν αστικοί και καταναλωτικοί συνεταιρισμοί ενώ υπάρχει απουσία σύγχρονου θεσμικού πλαισίου και κυρίως παιδεία για την κοινωνική οικονομία για την οποία ενδεχομένως σκόπιμα δεν αφήνει το εκπαιδευτικό μας σύστημα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να γίνει γνωστή στα πλατιά λαϊκά στρώματα.
Το 1988 ιδρύθηκε η Πανελλήνια Ένωση Οργανώσεων Κοινωνικής Οικονομίας (PANCO), στην οποία μετέχουν η ΠΑΣΕΓΕΣ (πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών), Η Ελληνική Διατροφή – COOP Α.Ε., η ΠΟΣΗΕ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Ηλεκτρολόγων Εγκαταστάσεων), η ΠΟΒΙΣΥΞ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Συνεταιρισμών Ξύλου), η ΟΣΦΕ (Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος), η ΣΕΚΕ (Συνεταιριστική Ένωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδος), η ΕΣΤΕ (Ένωση Συνεταιρισμών Τραπεζών Ελλάδος), η Συνεταιριστική Ασφαλιστική και το ΤΥΠΕΤ (Ταμείο Υγείας Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας).
Δυστυχώς στην χώρα μας δεν έχει αναπτυχθεί όσο στην Ε.Ε. η κοινωνική οικονομία λόγω της άγνοιας και αδιαφορίας ακόμα και των μελών των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, οι οποίες στον αγροτικό τομέα είχαν τελματώσει από την κρατική παρέμβαση, υπάρχει επιπλέον εσφαλμένη αντίληψη για το σκοπό και την έννοια των συνεταιρισμών και για αυτό επικράτησαν συνεταιρισμοί κλειστού τύπου χωρίς σωστή πολιτική διαχείρισης για την ανάπτυξη υγιών καταναλωτικών συνεταιρισμών.
Οι συνεταιρισμοί σε όλο τον κόσμο χαρακτηρίζονται από την εκούσια και ελεύθερη συμμετοχή των μελών τους, οι οποίοι ελέγχουν δημοκρατικά το κεφάλαιο, την οργάνωση της επιχείρησης και την διανομή των κερδών ως αποτελέσματα της εργασίας τους. Διαθέτουν αυτονομία και ανεξαρτησία και συνεργάζονται με άλλους συνεταιρισμούς, προωθούν την κατάρτιση, εκπαίδευση των μελών τους και ενημερώνουν την κοινωνία για το έργο τους, για την φύση και τα πλεονεκτήματα του συνεταιρισμού για να προσελκύσουν νέους κοινωνικούς ηγέτες και ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη των κοινωνιών και την ικανοποίηση των αναγκών της.
Οι συνειδητοί λοιπόν συνεταιριστές είναι και ενεργοποιημένοι πολίτες και προσφέρουν μια εναλλακτική λύση για την πρόοδο, οικονομική και πολιτική της κοινωνίας και ταυτόχρονα αναπτύσσουν την επιχειρηματική ικανότητα των πολιτών και την γνώση της οικονομικής λειτουργίας της κοινωνίας, την οποία θα έπρεπε να προωθούσε το ελληνικό κράτος με το εκπαιδευτικό σύστημα. Οι συνεταιρισμοί προστατεύουν διάφορες κοινωνικές ομάδες από την ασυδοσία των ισχυρών οικονομικών συμφερόντων.
Η δομή και λειτουργία των συνεταιρισμών είναι συλλογική και αναιρεί την βασική αντίφαση του καπιταλισμού, δηλαδή ότι η παραγωγή είναι συλλογική ενώ η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής είναι ατομική στα χέρια λίγων που σφετερίζονται την εργασία των πολλών για το δικό τους ατομικό συμφέρον, μοιράζοντας άδικα το προϊόν που παράγει η κοινωνία
Η κατάλληλη παιδεία των πολιτών για τα οφέλη του συνεργατισμού και του συνεταιριστικού κινήματος θα μπορούσε να οδηγήσει με ελεύθερη επιλογή όλων των πολιτών στην καθιέρωση της συλλογικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής και έλεγχο των επιχειρήσεων από τους ίδιους τους εργαζόμενους προς όφελός τους και προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Οι συνεταιρισμοί αποτελούν ασπίδα απέναντι στις πολυεθνικές επιχειρήσεις μονοπωλιακού τύπου που πλήττουν τον υγιή ανταγωνισμό και διαμορφώνουν ασύδοτα τις τιμές εις βάρος του καταναλωτή. Με την συλλογική λειτουργία τους οι συνεταιρισμοί μπορούν να χτυπήσουν την παραοικονομία και φοροδιαφυγή γιατί δεν είναι δυνατόν η κοινωνία στο σύνολό της να φοροδιαφεύγει όταν ο ίδιος ο εργαζόμενος ελέγχει την λειτουργία της επιχείρησης.
Ωστόσο για να μην έχουμε φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής, όπως στην κρατική ή στην μονοπωλιακή ή ολιγοπωλιακή κεφαλαιοκρατική οικονομία θα πρέπει να συμμετέχουν στην αυτοδιαχείριση και αυτοδιοίκηση των συνεταιρισμών όλοι οι πολίτες με ταυτόχρονη αύξηση των συνεργατικών – συνεταιριστικών επιχειρήσεων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και μείωση έως εξαφάνιση του κρατικού και μονοπωλιακού ή ολιγοπωλιακού κεφαλαιοκρατικού τομέα για να έχουμε την διαχείριση των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων στα χέρια όλων των πολιτών και να εδραιωθεί ή δημοκρατική και ελεύθερη κοινωνία των ενεργών πολιτών με ταυτόχρονη λύση του προβλήματος της ανεργίας.
Για να ισχυροποιήσουμε την δημοκρατία πρέπει να γίνουμε περισσότερο ενεργοί πολίτες και να το διεκδικήσουμε αυτό μέσα από τα κόμματα ώστε με νέους θεσμούς που θα έρθουν στην βουλή ο πολίτης να συμμετέχει πιο ενεργά και ουσιαστικά στον έλεγχο της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας και στην γενικότερη οικονομική λειτουργία της κοινωνίας.
Ένας ενεργός πολίτης που πιστεύει στην δημοκρατία και στον κοινωνικό φιλελευθερισμό σε όποιο πολιτικό ή κομματικό σχηματισμό και αν βρίσκεται μπορεί να προωθήσει με την κατάθεση νέων ιδεών και προτάσεων την ενεργότερη και άμεση συμμετοχή του πολίτη στην διαχείριση των πολιτικών και οικονομικών λειτουργιών της κοινωνίας (π.χ, με την συμμετοχή όλων των εργαζομένων στην διοίκηση και ανάληψη των αποφάσεων των επιχειρήσεων ενδεχομένως με την αγορά ή παραχώρηση κάποιων μετοχών, με περισσότερα δημοψηφίσματα αλλά και με την συμμετοχή του πολίτη στην λήψη των σημαντικότερων αποφάσεων της βουλής με την κατάλληλη χρήση της σύγχρονης ηλεκτρονικής τεχνολογίας για να ψηφίσουμε τα διάφορα νομοσχέδια άμεσα ακόμη και από το σπίτι μας!).
Η άμεση και συμμετοχική δημοκρατία μπορεί να γίνει σήμερα πράξη αρκεί οι δημοκρατικοί πολίτες να ενεργοποιηθούν και να την προωθήσουν ανεξαρτήτως πολιτικού χώρου στον οποίο βρίσκονται γιατί αυτό απαιτεί το συμφέρων όλων των ελλήνων πολιτών και της ελληνικής κοινωνίας.
Σήμερα με την αρωγή της σύγχρονης τεχνολογίας μπορεί να διευρυνθεί η δημοκρατία μας και να γίνει πιο αληθινή και αποτελεσματική με πολλούς τρόπους. Θα μπορούσαμε όλοι οι πολίτες να ψηφίζαμε τα σημαντικότερα νομοσχέδια της Βουλής ή και όλα μέσα από το διαδίκτυο, άμεσα με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή μας από την οικία μας μας και να ψηφίζαμε με τον ίδιο τρόπο σε πολλά δημοψηφίσματα αλλα ακόμα και στις εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές.
Επιπλέον θα έπρεπε οι εργαζόμενοι να συνδιοικούν και να συνδιαχειρίζονται τις επιχειρήσεις που εργάζονται ως ισότιμοι μέτοχοι και συνιδιοκτήτες της επιχείρησης ώστε να είναι συνυπεύθυνοι για την πορεία της, να ελέγχουν την ποιότητα και ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος και να μοιράζονται δίκαια τον πλούτο που συλλογικά παράγουν και τους ανήκει.
Για να γίνει αληθινή η δημοκρατία μας χρειάζεται θάρρος και μια παιδεία αντίθετη με την υπάρχουσα σήμερα κυρίαρχη ιδεολογία των ελάχιστων οικονομικά ισχυρών που ασύστολα ληστεύουν τον κοινωνικό πλούτο.
Αν με την παιδεία και την πίστη στην αλληλεγγύη, στην ελευθερία, στην δημοκρατία και δικαιοσύνη αλλάξουμε την χαρακτηροδομή του σύγχρονου πολίτη θα έχουμε αλλάξει και την δομή της κοινωνίας, το οποίο είναι πολύ δύσκολο και ισοδυναμεί με θαύμα.
Στην σύγχρονη εποχή μας ωστόσο, την βαθιά υλιστική, λείπει η πίστη σε οράματα και ιδανικά και γίνεται πιο δύσκολο να χτίσουμε την κοινωνία της αγάπης και αλληλεγγύης γιατί θεωρούμε ότι είμαστε σοφοί και ξεχάσαμε ότι το σημαντικότερο στην ζωή μας είναι να αγαπάμε Αλλήλους και τον Χριστό και φοβόμαστε να ομολογήσουμε την πίστη μας μήπως μας αποκαλέσουν ακραίους και θρησκόληπτους, ενώ ακραία στάση ζωής σηματοδοτεί η διαφθορά και ο συμβιβασμός.
Η κοινωνική πρόοδος και ευημερία για όλους του πολίτες είναι πραγματικά εφικτή μόνο στην κοινωνία της Αγάπης την οποία απεχθάνονται όσοι έχουν νεκρώσει την συνείδησή τους και έχουν θεοποιήσει την εγωιστική ικανοποίηση των δικών τους αναγκών εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Η κοινωνική δικαιοσύνη είναι ανύπαρκτη στην ζωή και στα έργα αυτών των νεκρών ψυχικά ανθρώπων. Εάν αγαπάμε είμαστε πραγματικά ζωντανοί και δίνουμε ζωή στην κοινωνία, στην οικονομία και νόημα στην ζωή μας.
Στην άναρχη οικονομία, που μερικοί την ονομάζουν ελεύθερη, οι ελάχιστοι, αλλά οικονομικά πολύ ισχυροί, σκλαβώνουν και ελέγχουν την οικονομία για να εξασφαλίζουν τα ιδιοτελή ατομικά τους συμφέροντα και με απληστία να μπορούν να αυξάνουν διαρκώς τα κέρδη τους εις βάρος του κοινωνικού συνόλου που παράγει τον πλούτο που του υφαρπάζουν.
Γιατί ο κοινωνικός πλούτος, ενώ η παραγωγική διαδικασία είναι συλλογική και όχι ατομική, μοιράζεται άδικα ώστε οι λίγοι που ελέγχουν τα μέσα παραγωγής να ζουν στην χλιδή και οι πολλοί στην φτώχια και στην ανεργία. Επιπλέον το νομικό πλαίσιο επιτρέπει ώστε οι ελάχιστοι, αλλά οικονομικά πολύ ισχυροί να μπορούν να συντρίβουν με απεριόριστη ελευθερία=ασυδοσία και απανθρωπιά τους πιο αδύναμους.
Όμως, θέλω να συνεχίσω να πιστεύω ότι στον σύγχρονο πολιτισμένο κόσμο η πλειονότητα των επιχειρηματιών (καθώς όλοι οι πολίτες – εργαζόμενοι θα μπορούν να έχουν επιχειρηματικές δραστηριότητες στις αυτοδιοικούμενες συνεταιριστικού τύπου επιχειρήσεις κατά τον εκδημοκρατισμό της οικονομικής λειτουργίας της κοινωνίας) προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο και συμβάλλουν στην ανάπτυξη και στην πρόοδο της οικονομίας και της κοινωνίας, ώστε με αίσθηση κοινωνικής δικαιοσύνης να ευημερεί συνολικά η κοινωνία.
Όταν αγαπάς τον εαυτό σου, τον Θεό και τους συνανθρώπους σου είσαι πραγματικά ευτυχισμένος και μπορείς να αντιμετωπίσεις και τις μεγαλύτερες δυσκολίες και στενοχώριες της ζωής, διαφορετικά είσαι δυστυχισμένος, άπληστος και παγωμένος στην μοναξιά σου έστω και αν βρίσκεις πρόσκαιρη ψεύτικη χαρά στην φιλαυτία, στον εγωισμό, στην αλαζονεία και στον θεοποιημένο υλικό πλούτο σου.
ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΟ ΗΘΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Η ΖΩΗ ΚΑΤΑΝΤΑΕΙ ΚΟΛΑΣΗ ΕΝΩ ΟΤΑΝ ΒΙΩΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΜΕ ΤΑΠΕΙΝΟ ΦΡΟΝΗΜΑ, ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΓΑΠΗΣ ΤΟΤΕ ΖΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΤΟΝ ΑΛΗΘΙΝΟ ΑΙΩΝΙΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΖΩΗ, ΓΙΑΤΙ ΒΙΩΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΓΑΠΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ…
Ευστάθιος Ι. Μοσχοβίτης
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η ύπαρξη κοινωνιών στον σύγχρονο κόσμο συνδέεται με την ανάγκη του ανθρώπου να βελτιώσει το επίπεδο διαβίωσης του και να ικανοποιήσει καλύτερα τις πνευματικές, ψυχικές και υλικές του ανάγκες χρησιμοποιώντας τους ποικίλους πόρους που του παρέχει τον περιβάλλον του, το οποίο μετασχηματίζει με την εργασία και την δύναμη του μυαλού του σε μέσα παραγωγής αγαθών.
Το υψηλότερο επίπεδο διαβίωσης για όλους του πολίτες διασφαλίζει η συνεργασία των μελών του κοινωνικού συνόλου για την δίκαιη διανομή του πλούτου που παράγει το κοινωνικό σύνολο σε ένα δημοκρατικό και ελεύθερο πολίτευμα με τον πολίτη να είναι ενεργός, συνεχώς.
Ο δημοκρατικός έλεγχος των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών λειτουργιών με την αυτοδιαχείριση των επιχειρήσεων από τους εργαζομένους και την συμμετοχή όλων το πολιτών στις αποφάσεις για την οικονομική και πολιτική ζωή είναι το ζητούμενο και είναι εφικτό με την βαθιά πνευματική καλλιέργεια του πολίτη για να μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και να διεκδικεί τα δικαιώματα του, υπερασπιζόμενος το κοινωνικό συμφέρον και την κοινωνική δικαιοσύνη με αλτρουισμό και αυτοθυσία και με απόλυτο σεβασμό στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Σήμερα η οικονομία της ανεξέλεγκτης από τον πολίτη αγοράς χωρίς κανόνες που πολλοί την συγχέουν με την ελεύθερη αγορά και οικονομία, παραγκωνίζει την δημοκρατική συμμετοχή μεγάλης μερίδας πολιτών στις οικονομικές αποφάσεις, στον σχεδιασμό και οργάνωση της παραγωγής. Με πρόσχημα την ελευθερία σφετερίζονται οι λίγοι οικονομικά δυνατοί τα αγαθά που παράγει το κοινωνικό σύνολο και ωφελούνται από αυτά περισσότερο οι λίγοι.
Από την άδικη διανομή των υλικών και πνευματικών αγαθών και την έλλειψη κοινωνικού ελέγχου προκαλούνται φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, ανεργία, αναλφαβητισμός, μόλυνση του περιβάλλοντος, εγκληματικότητα, ναρκωτικά, βία και προβλήματα συνοχής της κοινωνίας καθώς η φτώχια επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της γης, ενώ ελάχιστοι άνθρωποι έχουν στα χέρια τους μεγάλο πλούτο τον οποίο διαχειρίζονται προς όφελός τους και ελέγχουν την παραγωγή αγαθών, την πολιτική και οργάνωση της κοινωνίας.
Η δημοκρατία και ελευθερία για την πλειονότητα των πολιτών αποτελεί φενάκη ακόμα και στις λεγόμενες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες στις οποίες ο πολίτης περιορίζεται στην εκλογή των αντιπροσώπων του κάθε τέσσερα χρόνια χωρίς να συμμετέχει ουσιαστικά στην διαχείριση των οικονομικών και πολιτικών ζητημάτων που αφορούν την ζωή του. Τα συντάγματα και οι νόμοι δεν του διασφαλίζουν την πραγματική δημοκρατική του συμμετοχή και αυτό αποδεικνύεται από τις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες ακόμη και στις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες στις οποίες δεν επικρατεί η μεγάλη φτώχεια και δυστυχία των υποανάπτυκτών χωρών.
Επιπλέον οι υποανάπτυκτες χώρες χρησιμοποιούνται κατά καιρούς από τις πλουσιότερες για την άντληση πρώτων υλών ή ως πηγή φτηνού εργατικού δυναμικού και αγορά για τα προϊόντα τους.
Εάν ο πολίτης δεν διεκδικήσει ουσιαστική συμμετοχή στον σχεδιασμό, προγραμματισμό και λήψη των αποφάσεων που αφορούν την πολιτική, οικονομική και κοινωνική του ζωή τότε θα συνεχίζει να επικρατεί το συμφέρον των λίγων ισχυρών οικονομικών ομάδων εις βάρος της πλειονότητας των ανθρώπων της γης.
Το πρώτιστο καθήκον μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας είναι να δημιουργήσει ενεργούς καλλιεργημένους πολίτες με δημοκρατική συνείδηση και συναίσθηση της ευθύνης και του ρόλου τους. Το πρότυπο ανάπτυξης της κοινωνίας με πρωτοβουλίες μόνο των λίγων ισχυρών κεφαλαιοκρατών υποθάλπει την δημοκρατία και αναιρεί την ελευθερία των πολιτών και φυσικά εμποδίζει τον υγιή ανταγωνισμό, την απρόσκοπτη και ομαλή λειτουργία της ελεύθερης αγοράς και οικονομικής δραστηριότητας, οδηγώντας σε μονοπωλιακές ή ολιγοπωλιακές δομές. Σε αυτό το πλαίσιο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να αναπτυχθούν και να συνεισφέρουν στην οικονομική ανάπτυξη καθώς δεν λειτουργεί η ελεύθερη αγορά και οικονομία.
Το σοσιαλιστικό πείραμα (συγκεντρωτικό αντιδημοκρατικό και ανελεύθερο) από την άλλη απέτυχε διότι δεν βασίστηκε στην αυτοδιοίκηση και αυτοδιαχείριση των επιχειρήσεων από τους ίδιους του εργαζόμενους πολίτες, οι οποίοι δεν ελάμβαναν μέρος ούτε στις πολιτικές αποφάσεις που αφορούσαν το μέλλον τους. Το πανίσχυρο συγκεντρωτικό κράτος των πρώην επαναστατών λειτουργούσε για τα συμφέροντα των λίγων ηγετικών στελεχών του κόμματος οι οποίοι νέμονταν την παραγωγή και αδιαφορούσαν για το συμφέρον των πολλών και του κοινωνικού συνόλου.
Το κοινωνικό συμφέρον είχε αντικατασταθεί από το δικό τους ατομικό συμφέρον όπως γίνεται σήμερα με την επικράτηση των λίγων πανίσχυρων κεφαλαιοκρατών, οι οποίοι με τους διεθνείς ομίλους δημιουργούν διεθνές ολιγοπώλιο ή μονοπώλιο, φαλκιδεύουν τον υγιή και ελεύθερο ανταγωνισμό, με αποτέλεσμα να επικρατούν διεθνώς και να ελέγχουν προς όφελός τους την παγκόσμια οικονομία (για παράδειγμα οι λίγες εταιρείες λειτουργικών συστημάτων των προσωπικών ηλεκτρονικών υπολογιστών, σήμερα μια κυριαρχεί διεθνώς η Microsoft!) ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του “ανύπαρκτου σοσιαλισμού”.
Μια αχτίδα φωτός άρχισε να φωτίζει λίγο την κοινωνία με την ανάπτυξη των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, της κοινωνικής οικονομίας, με την αυτοδιαχείριση των συνεργαζομένων, με αλληλεγγύη και δίκαιη διανομή του αποτελέσματος της εργασίας τους και ορθολογική χρήση των κοινών κεφαλαίων.
Σε πολλούς τομείς της οικονομίας αναπτύσσεται διεθνώς το συνεργατικό πνεύμα και δημιουργούνται συνεταιρισμοί στην αγροτική παραγωγή, στο χώρο της κατανάλωσης, της κοινωνικής ασφάλισης, της οικολογίας, του πολιτισμού, της άθλησης, της παραγωγής κοινωφελούς έργου. Στο ένθετο για την κοινωνική οικονομία στο φύλλο της Ελευθεροτυπίας στις 29 Μαΐου του 2001 ο Μωυσής Λίτσης δίνει σημαντικά στοιχεία για την ανάπτυξη του Συνεταιριστικού κινήματος, συγκεκριμένα αναφέρει ότι : “Η αλληλεγγύη των τοπικών Κοινωνιών στα οξύτατα προβλήματα της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η αυτοοργάνωση των ασθενέστερων επαγγελματιών για την αντιμετώπιση της κυριαρχίας των πολυεθνικών, η αυτοδιαχείριση των ταμείων είναι μερικά από τα επιτεύγματα της κοινωνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια που, αν μη τι άλλο, την αναδεικνύουν σε αξιόλογο φαινόμενο προς μελέτη.
Η ίδια η Ε.Ε από το 1989 έχει αποδεχτεί την κοινωνική οικονομία ως επίσημο όρο. Στην Ε.Ε η κοινωνική οικονομία έχει θεσμοθετηθεί και υπάρχει μάλιστα και σχετική ανάλογη διεύθυνση, η γενική διεύθυνση 23 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι κοινωνικοί φορείς ως οικονομικές μονάδες απασχολούν σήμερα στην Ε.Ε. πάνω από 30 εκατομμύρια εργαζομένους. Στην Γαλλία, μάλιστα έχει συσταθεί πρόσφατα Υφυπουργείο Κοινωνικής Οικονομίας και Οικονομίας της Αλληλεγγύης”.
Σε ολόκληρο τον κόσμο στην αυγή του 21ου αιώνα ο αριθμός τον ανδρών και γυναικών που είναι μέλη συνεταιριστικών οργανώσεων φτάνει το ένα δισεκατομμύριο και ανήκουν στην δύναμη της Διεθνούς Ένωσης Συνεταιρισμών. Από 50% έως 80% φθάνει το ποσοστό του ενήλικου πληθυσμού που συμμετέχει σε συνεταιρισμούς σε πολλές χώρες, όπως στην Αυστρία, στον Καναδά, στην Κύπρο, στην Φιλανδία, στην Γαλλία, στην Ουρουγουάη, στο Ισραήλ, στην Ινδία, στην Μαλαισία, στην Ινδία, στην Ιαπωνία, στην Πορτογαλία, και στις ΗΠΑ. Συμμετέχουν αυτές οι συνεταιριστικές μονάδες στο 10% έως 20% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος.
Σε συνεταιριστικές τράπεζες βρίσκεται το 17% των καταθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το 20% της ασφαλιστικής Αγοράς κατέχουν οι συνεταιριστικές Ασφάλειες στην Ευρώπη σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, EUROSTAT.
Επιπλέον απασχολούνται περίπου 9 εκατομμύρια εργαζόμενοι στην Ε.Ε σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο Έρευνας και Πληροφορίας για την Δημόσια και Συνεταιριστική Οικονομία CIRIEK. Δείγμα μόνο της ανάπτυξης των καταναλωτικών συνεταιρισμών είναι ότι ο γιγαντιαίος καταναλωτικός συνεταιρισμός Euro COOP διαθέτει περισσότερα από 47.000 σουπερμάρκετ. Επιπλέον ο κύκλος εργασιών των ευρωπαϊκών καταναλωτικών συνεταιρισμών φθάνει τα 14 τρισεκατομμύρια δραχμές.
Συνεταιρισμοί παραγωγής Ηλεκτρικού ρεύματος στις ΗΠΑ, οικοδομικοί συνεταιρισμοί στην Σουηδία, συνεταιριστικά μαιευτήρια στην Ιαπωνία, σχολεία που ανήκουν σε συνεταιρισμούς στην Κολομβία είναι μερικά επιτυχημένα παραδείγματα της διεθνούς συνεταιριστικής ανάπτυξης.
Στην Ελλάδα υπάρχει σημαντική παρουσία των συνεταιρισμών στην αγροτική παραγωγή στον ασφαλιστικό τομέα, επιπλέον υπάρχουν αστικοί και καταναλωτικοί συνεταιρισμοί ενώ υπάρχει απουσία σύγχρονου θεσμικού πλαισίου και κυρίως παιδεία για την κοινωνική οικονομία για την οποία ενδεχομένως σκόπιμα δεν αφήνει το εκπαιδευτικό μας σύστημα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να γίνει γνωστή στα πλατιά λαϊκά στρώματα.
Το 1988 ιδρύθηκε η Πανελλήνια Ένωση Οργανώσεων Κοινωνικής Οικονομίας (PANCO), στην οποία μετέχουν η ΠΑΣΕΓΕΣ (πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών), Η Ελληνική Διατροφή – COOP Α.Ε., η ΠΟΣΗΕ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Ηλεκτρολόγων Εγκαταστάσεων), η ΠΟΒΙΣΥΞ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Συνεταιρισμών Ξύλου), η ΟΣΦΕ (Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος), η ΣΕΚΕ (Συνεταιριστική Ένωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδος), η ΕΣΤΕ (Ένωση Συνεταιρισμών Τραπεζών Ελλάδος), η Συνεταιριστική Ασφαλιστική και το ΤΥΠΕΤ (Ταμείο Υγείας Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας).
Δυστυχώς στην χώρα μας δεν έχει αναπτυχθεί όσο στην Ε.Ε. η κοινωνική οικονομία λόγω της άγνοιας και αδιαφορίας ακόμα και των μελών των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, οι οποίες στον αγροτικό τομέα είχαν τελματώσει από την κρατική παρέμβαση, υπάρχει επιπλέον εσφαλμένη αντίληψη για το σκοπό και την έννοια των συνεταιρισμών και για αυτό επικράτησαν συνεταιρισμοί κλειστού τύπου χωρίς σωστή πολιτική διαχείρισης για την ανάπτυξη υγιών καταναλωτικών συνεταιρισμών.
Οι συνεταιρισμοί σε όλο τον κόσμο χαρακτηρίζονται από την εκούσια και ελεύθερη συμμετοχή των μελών τους, οι οποίοι ελέγχουν δημοκρατικά το κεφάλαιο, την οργάνωση της επιχείρησης και την διανομή των κερδών ως αποτελέσματα της εργασίας τους. Διαθέτουν αυτονομία και ανεξαρτησία και συνεργάζονται με άλλους συνεταιρισμούς, προωθούν την κατάρτιση, εκπαίδευση των μελών τους και ενημερώνουν την κοινωνία για το έργο τους, για την φύση και τα πλεονεκτήματα του συνεταιρισμού για να προσελκύσουν νέους κοινωνικούς ηγέτες και ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη των κοινωνιών και την ικανοποίηση των αναγκών της.
Οι συνειδητοί λοιπόν συνεταιριστές είναι και ενεργοποιημένοι πολίτες και προσφέρουν μια εναλλακτική λύση για την πρόοδο, οικονομική και πολιτική της κοινωνίας και ταυτόχρονα αναπτύσσουν την επιχειρηματική ικανότητα των πολιτών και την γνώση της οικονομικής λειτουργίας της κοινωνίας, την οποία θα έπρεπε να προωθούσε το ελληνικό κράτος με το εκπαιδευτικό σύστημα. Οι συνεταιρισμοί προστατεύουν διάφορες κοινωνικές ομάδες από την ασυδοσία των ισχυρών οικονομικών συμφερόντων.
Η δομή και λειτουργία των συνεταιρισμών είναι συλλογική και αναιρεί την βασική αντίφαση του καπιταλισμού, δηλαδή ότι η παραγωγή είναι συλλογική ενώ η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής είναι ατομική στα χέρια λίγων που σφετερίζονται την εργασία των πολλών για το δικό τους ατομικό συμφέρον, μοιράζοντας άδικα το προϊόν που παράγει η κοινωνία
Η κατάλληλη παιδεία των πολιτών για τα οφέλη του συνεργατισμού και του συνεταιριστικού κινήματος θα μπορούσε να οδηγήσει με ελεύθερη επιλογή όλων των πολιτών στην καθιέρωση της συλλογικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής και έλεγχο των επιχειρήσεων από τους ίδιους τους εργαζόμενους προς όφελός τους και προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Οι συνεταιρισμοί αποτελούν ασπίδα απέναντι στις πολυεθνικές επιχειρήσεις μονοπωλιακού τύπου που πλήττουν τον υγιή ανταγωνισμό και διαμορφώνουν ασύδοτα τις τιμές εις βάρος του καταναλωτή. Με την συλλογική λειτουργία τους οι συνεταιρισμοί μπορούν να χτυπήσουν την παραοικονομία και φοροδιαφυγή γιατί δεν είναι δυνατόν η κοινωνία στο σύνολό της να φοροδιαφεύγει όταν ο ίδιος ο εργαζόμενος ελέγχει την λειτουργία της επιχείρησης.
Ωστόσο για να μην έχουμε φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής, όπως στην κρατική ή στην μονοπωλιακή ή ολιγοπωλιακή κεφαλαιοκρατική οικονομία θα πρέπει να συμμετέχουν στην αυτοδιαχείριση και αυτοδιοίκηση των συνεταιρισμών όλοι οι πολίτες με ταυτόχρονη αύξηση των συνεργατικών – συνεταιριστικών επιχειρήσεων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και μείωση έως εξαφάνιση του κρατικού και μονοπωλιακού ή ολιγοπωλιακού κεφαλαιοκρατικού τομέα για να έχουμε την διαχείριση των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων στα χέρια όλων των πολιτών και να εδραιωθεί ή δημοκρατική και ελεύθερη κοινωνία των ενεργών πολιτών με ταυτόχρονη λύση του προβλήματος της ανεργίας.
Για να ισχυροποιήσουμε την δημοκρατία πρέπει να γίνουμε περισσότερο ενεργοί πολίτες και να το διεκδικήσουμε αυτό μέσα από τα κόμματα ώστε με νέους θεσμούς που θα έρθουν στην βουλή ο πολίτης να συμμετέχει πιο ενεργά και ουσιαστικά στον έλεγχο της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας και στην γενικότερη οικονομική λειτουργία της κοινωνίας.
Ένας ενεργός πολίτης που πιστεύει στην δημοκρατία και στον κοινωνικό φιλελευθερισμό σε όποιο πολιτικό ή κομματικό σχηματισμό και αν βρίσκεται μπορεί να προωθήσει με την κατάθεση νέων ιδεών και προτάσεων την ενεργότερη και άμεση συμμετοχή του πολίτη στην διαχείριση των πολιτικών και οικονομικών λειτουργιών της κοινωνίας (π.χ, με την συμμετοχή όλων των εργαζομένων στην διοίκηση και ανάληψη των αποφάσεων των επιχειρήσεων ενδεχομένως με την αγορά ή παραχώρηση κάποιων μετοχών, με περισσότερα δημοψηφίσματα αλλά και με την συμμετοχή του πολίτη στην λήψη των σημαντικότερων αποφάσεων της βουλής με την κατάλληλη χρήση της σύγχρονης ηλεκτρονικής τεχνολογίας για να ψηφίσουμε τα διάφορα νομοσχέδια άμεσα ακόμη και από το σπίτι μας!).
Η άμεση και συμμετοχική δημοκρατία μπορεί να γίνει σήμερα πράξη αρκεί οι δημοκρατικοί πολίτες να ενεργοποιηθούν και να την προωθήσουν ανεξαρτήτως πολιτικού χώρου στον οποίο βρίσκονται γιατί αυτό απαιτεί το συμφέρων όλων των ελλήνων πολιτών και της ελληνικής κοινωνίας.
Σήμερα με την αρωγή της σύγχρονης τεχνολογίας μπορεί να διευρυνθεί η δημοκρατία μας και να γίνει πιο αληθινή και αποτελεσματική με πολλούς τρόπους. Θα μπορούσαμε όλοι οι πολίτες να ψηφίζαμε τα σημαντικότερα νομοσχέδια της Βουλής ή και όλα μέσα από το διαδίκτυο, άμεσα με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή μας από την οικία μας μας και να ψηφίζαμε με τον ίδιο τρόπο σε πολλά δημοψηφίσματα αλλα ακόμα και στις εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές.
Επιπλέον θα έπρεπε οι εργαζόμενοι να συνδιοικούν και να συνδιαχειρίζονται τις επιχειρήσεις που εργάζονται ως ισότιμοι μέτοχοι και συνιδιοκτήτες της επιχείρησης ώστε να είναι συνυπεύθυνοι για την πορεία της, να ελέγχουν την ποιότητα και ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος και να μοιράζονται δίκαια τον πλούτο που συλλογικά παράγουν και τους ανήκει.
Για να γίνει αληθινή η δημοκρατία μας χρειάζεται θάρρος και μια παιδεία αντίθετη με την υπάρχουσα σήμερα κυρίαρχη ιδεολογία των ελάχιστων οικονομικά ισχυρών που ασύστολα ληστεύουν τον κοινωνικό πλούτο.
Αν με την παιδεία και την πίστη στην αλληλεγγύη, στην ελευθερία, στην δημοκρατία και δικαιοσύνη αλλάξουμε την χαρακτηροδομή του σύγχρονου πολίτη θα έχουμε αλλάξει και την δομή της κοινωνίας, το οποίο είναι πολύ δύσκολο και ισοδυναμεί με θαύμα.
Στην σύγχρονη εποχή μας ωστόσο, την βαθιά υλιστική, λείπει η πίστη σε οράματα και ιδανικά και γίνεται πιο δύσκολο να χτίσουμε την κοινωνία της αγάπης και αλληλεγγύης γιατί θεωρούμε ότι είμαστε σοφοί και ξεχάσαμε ότι το σημαντικότερο στην ζωή μας είναι να αγαπάμε Αλλήλους και τον Χριστό και φοβόμαστε να ομολογήσουμε την πίστη μας μήπως μας αποκαλέσουν ακραίους και θρησκόληπτους, ενώ ακραία στάση ζωής σηματοδοτεί η διαφθορά και ο συμβιβασμός.
Η κοινωνική πρόοδος και ευημερία για όλους του πολίτες είναι πραγματικά εφικτή μόνο στην κοινωνία της Αγάπης την οποία απεχθάνονται όσοι έχουν νεκρώσει την συνείδησή τους και έχουν θεοποιήσει την εγωιστική ικανοποίηση των δικών τους αναγκών εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Η κοινωνική δικαιοσύνη είναι ανύπαρκτη στην ζωή και στα έργα αυτών των νεκρών ψυχικά ανθρώπων. Εάν αγαπάμε είμαστε πραγματικά ζωντανοί και δίνουμε ζωή στην κοινωνία, στην οικονομία και νόημα στην ζωή μας.
Στην άναρχη οικονομία, που μερικοί την ονομάζουν ελεύθερη, οι ελάχιστοι, αλλά οικονομικά πολύ ισχυροί, σκλαβώνουν και ελέγχουν την οικονομία για να εξασφαλίζουν τα ιδιοτελή ατομικά τους συμφέροντα και με απληστία να μπορούν να αυξάνουν διαρκώς τα κέρδη τους εις βάρος του κοινωνικού συνόλου που παράγει τον πλούτο που του υφαρπάζουν.
Γιατί ο κοινωνικός πλούτος, ενώ η παραγωγική διαδικασία είναι συλλογική και όχι ατομική, μοιράζεται άδικα ώστε οι λίγοι που ελέγχουν τα μέσα παραγωγής να ζουν στην χλιδή και οι πολλοί στην φτώχια και στην ανεργία. Επιπλέον το νομικό πλαίσιο επιτρέπει ώστε οι ελάχιστοι, αλλά οικονομικά πολύ ισχυροί να μπορούν να συντρίβουν με απεριόριστη ελευθερία=ασυδοσία και απανθρωπιά τους πιο αδύναμους.
Όμως, θέλω να συνεχίσω να πιστεύω ότι στον σύγχρονο πολιτισμένο κόσμο η πλειονότητα των επιχειρηματιών (καθώς όλοι οι πολίτες – εργαζόμενοι θα μπορούν να έχουν επιχειρηματικές δραστηριότητες στις αυτοδιοικούμενες συνεταιριστικού τύπου επιχειρήσεις κατά τον εκδημοκρατισμό της οικονομικής λειτουργίας της κοινωνίας) προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο και συμβάλλουν στην ανάπτυξη και στην πρόοδο της οικονομίας και της κοινωνίας, ώστε με αίσθηση κοινωνικής δικαιοσύνης να ευημερεί συνολικά η κοινωνία.
Όταν αγαπάς τον εαυτό σου, τον Θεό και τους συνανθρώπους σου είσαι πραγματικά ευτυχισμένος και μπορείς να αντιμετωπίσεις και τις μεγαλύτερες δυσκολίες και στενοχώριες της ζωής, διαφορετικά είσαι δυστυχισμένος, άπληστος και παγωμένος στην μοναξιά σου έστω και αν βρίσκεις πρόσκαιρη ψεύτικη χαρά στην φιλαυτία, στον εγωισμό, στην αλαζονεία και στον θεοποιημένο υλικό πλούτο σου.
ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΟ ΗΘΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Η ΖΩΗ ΚΑΤΑΝΤΑΕΙ ΚΟΛΑΣΗ ΕΝΩ ΟΤΑΝ ΒΙΩΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΜΕ ΤΑΠΕΙΝΟ ΦΡΟΝΗΜΑ, ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΓΑΠΗΣ ΤΟΤΕ ΖΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΤΟΝ ΑΛΗΘΙΝΟ ΑΙΩΝΙΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΖΩΗ, ΓΙΑΤΙ ΒΙΩΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΓΑΠΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ…
Ευστάθιος Ι. Μοσχοβίτης
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ
