Περιπατητικές συσκέψεις στο Πεδίο του Άρεως

Γράφει η Νατάσα Στάμου,

Δημοσιογράφος

Οι περιπατητικές συσκέψεις της ομάδας συντακτών της «Social Activism Αθηνών» και της «Oiκοpress». Μια άλλη εμπειρία. Μια άλλη προσέγγιση της πραγματικότητας. Οι συντάκτες περπατώντας και κουβεντιάζοντας είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο πάρκο, να ανιχνεύσουν τα πολλαπλά πλεονεκτήματά του, να καταγράψουν τα «μελανά σημεία» και να συνθέσουν σχέδια και προτάσεις για τη βέλτιστη αξιοποίησή του προς όφελος των κατοίκων και των επισκεπτών της πόλης.

Οι καθιερωμένες εβδομαδιαίες συναντήσεις των συντακτών της εφημερίδας για τον προγραμματισμό της ύλης και την αξιολόγηση της πορείας του μέσου αποτελούν τετριμμένα γεγονότα, συχνά δημιουργικά κι ενίοτε μονότονα.

Pedion Arews-1

Η πρώτη συνάντηση του 2013 όμως, είχε σίγουρα ξεχωριστή χροιά και πολλές ιδιαιτερότητες καθώς πραγματοποιήθηκε σε ένα μοναδικό πνεύμονα πρασίνου της Αττικής. Ο λόγος για το Πεδίο του Άρεως που βρίσκεται πλησίον των γραφείων της εφημερίδας «Social Activism Αθηνών».

Διευρυμένη σύσκεψη

Αυτή τη φορά ο κύκλος ήταν διευρυμένος! Στο Αθηναϊκό πάρκο βρεθήκαμε όλοι οι συντάκτες όχι μόνο της «Social Activism Αθηνών», αλλά και της «Oiκοpress». Μια πλειάδα νέων ανθρώπων με διαφορετικές γνώσεις, εμπειρίες και συνολικά «πολιτισμικές αποσκευές» ανταλλάξαμε ιδέες και «περπατησιές» ανάμεσα στις φυλλωσιές, στους επισκέπτες του πάρκου, στα σκυλάκια που έτρεχαν αμέριμνα και τη βουή της πόλης.

Άλλοι με ποδήλατο, άλλοι πεζοί, άλλοι με χοντρά πουλόβερ και άλλοι με λεπτά πανωφόρια ξεκινήσαμε ένα ηλιόλουστο απομεσήμερο για μια περιήγηση σε ένα άλσος που πολλοί αν και Αθηναίοι ή εργαζόμενοι επί πολλά χρόνια στο κλεινόν άστυ ελάχιστες φορές είχαμε επισκεφθεί.

Κι εκεί, ανταλλάξαμε τις «εμπνεύσεις» μας και τις δημιουργικές «ματιές» στο μέλλον του συγκεκριμένου χώρου αλλά μοιραία και του δικού μας, του προσωπικού μέλλοντος και της δικής μας προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Άλλωστε, τέτοιοι χώροι πάντα ευνοούν την περισυλλογή, πάντοτε καλλιεργούν τη διάθεση διερεύνησης όλων των εναλλακτικών προοπτικών και κυρίως δίνουν ένα ξεχωριστό ερέθισμα για δράση.

Ώρα για δράση

Οι φωτογραφικές μηχανές δεν άργησαν να βγουν. Η τεχνολογία άλλωστε, είναι πανταχού παρούσα πλέον. Κινητά, ψηφιακές μηχανές, αλλά κάπου κάπου και δυο σημειωματάρια. Πρόχειρες σκέψεις για ένα άρθρο; Μια ιδέα για την αξιοποίηση του πάρκου που κάποιος δίστασε να πει; Δυο στίχοι από ένα ποίημα που ήρθαν ξαφνικά στο νου με αφορμή το τοπίο ή ακόμα και τα ψώνια του σούπερ μάρκετ (γιατί οι έγνοιες του σπιτιού και οι ευθύνες των παιδιών σε κυνηγούν παντού!); Ό,τι κι αν έγραψαν οι συνάδελφοι, ό,τι κι αν φωτογράφισαν, το σίγουρο είναι πως πριν από όλα η βόλτα σε αυτό το άλσος τους έδωσε μια αφορμή για να χαλαρώσουν για λίγο τους ρυθμούς τους. Για λίγα λεπτά όλοι στέκονταν και παρατηρούσαν. Τον ουρανό. Τα πουλιά. Τα πεσμένα φύλλα. Το άνυδρο σιντριβάνι. Τα παιδιά που έπαιζαν τα «μήλα» (τα «μήλα»; Νόμιζα πως ήταν ξεχασμένο παιχνίδι άλλης εποχής. Να όμως που επιβιώνει μέχρι σήμερα).

Για λίγα λεπτά κανείς δεν έδινε σημασία στους θορύβους της Αθήνας, την κίνηση στους δρόμους, τις πολιτικές του κράτους που με την έξυπνη διαχείριση της γνώσης και των ανθρώπινων πόρων μπορούν να γίνουν πιο αποτελεσματικές, τα κακώς κείμενα της πρωτεύουσας. Ή μήπως όχι;

Η σκέψη για την καλύτερη αξιοποίηση αυτού του φυσικού πόρου, για την καλύτερη διαχείριση και προσφορά στους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης δεν ήταν δυνατό να μην περάσει από το μυαλό όλων μας. Οι παρεμβάσεις δε του Διευθυντή των εφημερίδων κ. Βασίλη Τακτικού κατά τη διάρκεια του περιπάτου έδωσαν ακόμα περισσότερη τροφή για σκέψη.

Αφορμή για περισυλλογή

Πράγματι, ο καθένας από εμάς ανάλογα με τις προσωπικές του καταβολές και το δικό του μοναδικό τρόπο θέασης του σύμπαντος, ανίχνευσε διαφορετικά στοιχεία για να εστιάσει.

Οι ηλικιωμένοι είχαν στήσει από νωρίς τουρνουά τάβλι κοντά στο μεγάλο σιντριβάνι του πάρκου. Πλάι τους δυο – τρεις άλλοι φίλοι τους στοιχημάτιζαν για το νικητή, ενώ παρακολουθούσαν με αγωνία την τελευταία παρτίδα καθισμένοι αναπαυτικά σε πλαστικές καρέκλες. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι εδώ λειτουργεί ατύπως μια «ανοιχτή λέσχη φιλίας», σχολίασαν οι ψυχολόγοι και οι κοινωνιολόγοι της ομάδας μας.

Λίγο παρακάτω, πριν την επόμενη στάση σε μια περιοχή με μεγάλα παγκάκια, η σήμανση με κόκκινες κορδέλες και ένα εκτυπωμένο χαρτί τράβηξε την προσοχή των δημοσιογράφων. «Κίνδυνος πτώσης δέντρων». Κι όμως, η δημοσιογραφική περιέργεια δεν μπορούσε να καταλαγιάσει μέσα μας. Επεξεργαστήκαμε το σημείο με το δαιμόνιο βλέμμα ενός ντετέκτιβ διαπιστώνοντας το αυτονόητο, αυτό που το χαρτί μας είχε ήδη αποκαλύψει. Ένα πανύψηλο δέντρο έχει γείρει επικίνδυνα προς τη γη.

Αρκετά λεπτά αργότερα, οι επιστήμονες στον τομέα του περιβάλλοντος βρήκαν την ιδανική ευκαιρία για να εξηγήσουν στους υπόλοιπους συντάκτες τα σχετικά με την ελληνική και μεσογειακή προέλευση των φυτών του άλσους, αλλά και τις αλλαγές που επήλθαν στο πλαίσιο της τελευταίας συνολικής ανάπλασης του Πεδίου του Άρεως.

Έμπνευση και προτάσεις

Εύστοχα θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς ότι ο περίπατός μας στο πάρκο αποτέλεσε ένα άτυπο εργαστήρι, μια δημιουργική συνάντηση όπου παρήχθησαν ιδέες πέρα από τις συνηθισμένες, όπου προτάθηκαν λύσεις για την καλύτερη διαχείριση ενός χώρου που πάνω από όλα ανήκει στους κατοίκους αυτής της ταλαίπωρης πόλης. Ίσως πράγματι η πρώτη συνάντηση της χρονιάς να αποτέλεσε το πείραμα ενός πολύπλοκου brainstorming, το εγχείρημα δηλαδή, μιας δημοφιλούς μεθόδου παραγωγής ή καλύτερα (και επί το ελληνικότερον) «καταιγισμού» ιδεών για τον επαναπροσδιορισμό και επανασχεδιασμό του ρόλου του συγκεκριμένου άλσους.

Οι σκέψεις μας «ζυμώθηκαν» στις χωμάτινες διαδρομές του άλσους, στην οδό ηρώων, υπό το βλέμμα των Αγωνιστών του 1821, στην κεντρική πλατεία όπου συγκλίνουν όλοι οι άξονες του πάρκου, στο παρηκμασμένο αναψυκτήριο «Green Park». Η χάραξη κατευθύνσεων για περαιτέρω έρευνα και μελέτη σχετικά με την αξιοποίηση του πάρκου, υπήρξε σχεδόν φυσική συνέχεια των σκέψεων και του περιπάτου μας. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι συστάθηκαν μικρές ομάδες με ξεχωριστές αρμοδιότητες και πεδία διερεύνησης.

  • Ο πολιτισμός, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις και οι φορείς που μπορούν να συμμετέχουν σε αυτές.
  • Η δια βίου μάθηση, τα εργαστήρια και τα σεμινάρια σε ανοιχτούς χώρους.
  • Ο συνδυασμός εκπαιδευτικών περιπάτων μαθητών με προγράμματα περιβαλλοντικής αγωγής και ευαισθητοποίησης.
  • Η ανάδειξη της σημασίας και των τρόπων προστασίας του περιβάλλοντος μέσα από εκθέσεις, διαλέξεις, ενημερωτικές εκστρατείες και άλλες δράσεις.
  • Ο τρόπος και το ωράριο λειτουργίας, η φύλαξη, ο καθαρισμός, η συντήρηση του πρασίνου και άλλα πρακτικά ζητήματα που αφορούν στο καθεστώς λειτουργίας του άλσους.
  • Η συνεργασία των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών με την Τοπική Αυτοδιοίκηση για το συντονισμό και την υλοποίηση περιβαλλοντικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και λοιπών δράσεων,

αποτελούν ορισμένα μόνο από τα βασικά πεδία που οι συντάκτες ανέλαβαν να εξετάσουν προκειμένου να καταρτίσουν μια ολοκληρωμένη πρόταση αναβάθμισης του συγκεκριμένου αστικού χώρου και βέλτιστης ανάδειξης και αξιοποίησής του ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και τις σημερινές προτεραιότητες των πολιτών.

Ες αύριον, ή καλύτερα συντόμως, τα σπουδαία λοιπόν… Μια ενδιαφέρουσα και ολοκληρωμένη πρόταση, από μια ομάδα ταλαντούχων και δημιουργικών ατόμων, για ένα πάρκο με ξεχωριστή ιστορία, ιδιαίτερη γεωγραφική θέση και δυνατότητες για λαμπρό μέλλον.