Γράφει ο Νικόλαος Ανδρινόπουλος
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε ό,τι αφορά τις θεσμικές δυνατότητες παρέμβασης – αλληλεπίδρασης που έδωσε στους πολίτες των μελών της αποτελεί ένα ιδιαίτερο θεσμικό μόρφωμα που χαρακτηρίζεται από την ανοιχτή επικοινωνία και τη διάχυση πληροφόρησης προς του πολίτες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Commision), η Eur – lex, όπου μπορεί να βρει κανείς τη δημοσιοποίηση όχι μόνο των αποφάσεων, αλλά και των ενδιάμεσων βημάτων της διαβούλευσης της commission.
Τα παραπάνω που μεταφράζονται και δημοσιεύονται σχεδόν σε όλες τις γλώσσες, σαφώς αποτελούν ένα πολύ καλό κίνητρο και εργαλείο για την ενημέρωση των πολιτών και των οργανώσεων της κοινωνίας τωνπολιτών, αναγκαίο όχι όμως και πλήρες για τις παρεμβάσεις και τις προτάσεις των οργανώσεων.
Σε έναν άλλο κόμβο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει τις καλές πρακτικές διαβούλευσης για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα στον παραγωγικό – παρεμβατικό διάλογο για εκκίνηση προτάσεων και παρεμβάσεων σε θέματα της ευρωπαϊκής ένωσης και κοινές πολιτικές. ( «your voice in Europe» ).
Στο παρόν άρθρο γίνεται μία προσπάθεια προκειμένου να αναπτυχθεί μία πιλοτική διαδικασία και κάποια εργαλεία διαβούλευσης που να είναι αποτελεσματικά σε σχέση με την τοπική αυτοδιοίκηση, το ευρωπαϊκό περιβάλλον και το ευρωπαϊκό.
Επίσης, επιχειρείται μία παρουσίαση των δυνατοτήτων αυτών σε συνδυασμό με τα social media και το wiki, τα οποία είναι εργαλεία που με την κατάλληλη παραμετροποίηση και περιεχόμενο μπορούν να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σαν κόμβοι αλληλεπίδρασης με δομή που εξυπηρετεί τον παραγωγικό διάλογο (ερωτήματα – διαβούλευση – συμπεράσματα – διάχυση – παρέμβαση).
Η θεματική της διαβούλευση στο παράδειγμα που δίνεται εστιάζεται στις λεγόμενες επιτροπές διαβούλευσης που θεσμικά προβλέπονται στη χώρα μας και πώς μπορούν να γίνουν αποτελεσματικές για την παρέμβαση σε κοινές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα κατάλληλα δομημένα εργαλεία.
Παρουσιάζεται η πρότυπη λειτουργία ενός διαδικτυακού κόμβου διαβούλευσης των πολιτών με χαρακτηριστικά αλληλεπίδρασης για τη διαμόρφωση των προτάσεων σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης και παρεμβάσεις σε αντίστοιχα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει ένας τέτοιος κόμβος είναι:
- Διαρκής τροφοδότηση με θεματικές προς συζήτηση που επηρεάζουν και συσχετίζονται με παράλληλες αποφάσεις των Δήμων.
- Εκλαϊκευμένη πληροφόρηση στις πολιτικές της Ε.Ε. για τον τρόπο παρέμβασης στα τοπικά ζητήματα ( επιστολές, χώρο
- διαβούλευσης, επεξεργασία διαβούλευσης, συμπεράσματα)
- Καταγραφή μητρώου οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και συνεχή οριζόντια επικοινωνία με ενημέρωση μεταξύ
- αυτών και συνδεδεμένων στα κοινωνικά δίκτυα
- Υποστήριξη μέσω διαδικτύου και διοργάνωση επικοινωνιακών γεγονότων
- Τελικές επεξεργασμένες προτάσεις κατόπιν διαβούλευσης και διασύνδεση με δίκτυα της Ε.Ε. για ενίσχυση της
- δυνατότητας παρέμβασης
- Συνεχή και χρηστική πληροφόρηση της Κοινωνίας των πολιτών σχετικά με δυνατότητες χρηματοδότησης του
- Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στην αντιμετώπιση της ανεργίας
- Ανταλλαγή τεχνογνωσίας με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών του εξωτερικού
Η αλληλεπίδραση πολιτών από την Ε.Ε. σε ένα κοινό δικτυακό τόπο με ειδική πληροφόρηση για θεσμικά θέματα παρέχει τη δυνατότητα της συγκέντρωσης θεματικού υλικού «εισηγήσεων» ώστε να είναι εφικτή η εκκίνηση παραγωγικού διαλόγου σε διαδραστικό επίπεδο ενισχύοντας την ευρωπαϊκή ταυτότητα.
Η ενδυνάμωση των πολιτών γίνεται με την επίγνωση των δημοκρατικών δικαιωμάτων μέσα από τη διαδραστική επικοινωνία με τις θεσμοθετημένες επιτροπές διαβούλευσης στο επίπεδο των τοπικών κυβερνήσεων
Παράλληλα ένα άλλο προτεινόμενο εργαλείο που ήδη λειτουργεί είναι να επιδιωχθεί επίσης δικτύωση ομάδων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για εθελοντικές κινητοποιήσεις μέσα από τα social media ώστε να είναι εφικτές καμπάνιες ενημέρωσης και συμμετοχής των πολιτών θεσμικές παρεμβάσεις σε επίπεδο τοπικών κυβερνήσεων με βάση την παραπάνω δικτύωση για ίσες ευκαιρίες στη χρηματοδότηση και την αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων.
Η διασφάλιση της συνέχειας και της βιωσιμότητας μιάς τέτοιας πιλοτικής δράσης θα επιτευχθεί με την ενίσχυση της θεσμικής παρέμβασης μέσω εργαλείων συμπράξεων σε τοπικό επίπεδο.
Τέτοια εργαλεία είναι:
Η συγκρότηση των προτεινόμενων επιτροπών στην Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων
Η δυνατότητα υπογραφής μνημονίων συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και της τοπικής αυτοδιοίκησης
Περεταίρω ανάλογες θεσμικές πράξεις μπορούν να γίνουν σε τοπικό επίπεδο σε όλη την Ελλάδα με τη συγκρότηση κοινών επιτροπών τοπικής αυτοδιοίκησης και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.
Η εμπλοκή ενός μέρους των Ευρωπαίων πολιτών στην ηλεκτρονική ανοιχτη διαβούλευση της σελίδας και η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση τους στις Ευρωπαικές αξίες και θεσμούς ,έχει ως απώτερο σκοπό την δημιουργία κινητοποίησης αυτών των ομάδων στόχων στο να απαιτήσουν την καθιέρωση της ανοιχτής διαβούλευσης μεταξύ των πολίτών και των τοπικών αρχών αυτοδιοίκησης στη χώρα μας.
Η δημιουργία τέτοιων συμβουλίων θα ωφελήσει και τον μη-άμεσα εμπλεκόμενο πλυθησμό ο οποίος θα συμμετάσχει και αυτός με την σειρά του στα τοπικά ανοιχτά συμβούλια διαβούλευσης που θα δημιουργηθούν σε αυτες τις ομάδες στόχους του σχεδίου στο τόπο τους, με αποτέλεσμα και την δική τους ευαισθητοποίηση και ενημέρωση στις Ευρωπαικές αξίες και θεσμούς με τις οποίες θα έρθουν σε επαφή διαμέσου αυτων των συμβουλίων.
Ο τελικός στόχος είναι η δημιουργία ενός ενεργού ανθρώπινου δικτύου ενεργών πολιτών με ενιαία Ευρωπαική συνείδηση, οι οποίοι θα προτείνουν λύσεις σε προβλήματα και θα συμβάλλουν στην διάχυση της αποκτηθείσας γνώσης και στην ανταλλαγή εμπειριών και ιδεών.
