Συνέντευξη της Sitsa_K, Γραφίστρια
στην Χριστίνα Χαραλαμποπούλου, Διεθνολόγο
«…Ακόμα και σήμερα, με όλη αυτή την πληροφόρηση, υπάρχουν άνθρωποι που κρατούν στα χέρια τους θέσεις εργασίας και απειλούν προκειμένου να πας με τα νερά τους… Και υπάρχουν νέοι άνθρωποι που ρίχνουν τις αξίες και τα ιδανικά τους, απαρνιούνται την ελευθερία της έκφρασής τους, για να κρατήσουν με νύχια και με δόντια αυτή τη «δουλίτσα» των 400, 500, 625€…
…Πρόκειται για μια νεοφιλελεύθερη πρακτική, που εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. και κυρίως στη Γερμανία. Η εκ περιτροπής εργασία είναι μια προσωρινή λύση. Βολεύει πολλούς, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα της ανεργίας. Κατά την άποψή μου, η ύπαρξη των ΜΚΟ σηματοδοτεί την έλλειψη του δίκαιου και καλά σχεδιασμένου κρατικού μηχανισμού.»
X.X. : Είσαι γραφίστρια με γνωστικό αντικείμενο την ηλεκτρονική σχεδίαση εντύπου, είχες την ευκαιρία να εργαστείς ως γραφίστρια στις εφημερίδες Social Activism & Oikopress και έχεις διανύσει τον τέταρτο μήνα της πρακτικής εξάσκησης, τι έχεις αποκομίσει από αυτή την εμπειρία και πως σκέφτεσαι να την αξιοποιήσεις;
S_K.: Έχω εργαστεί 18 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα και είναι η πρώτη φορά που μου δόθηκε η ευκαιρία να αξιοποιήσω ένα μέρος των γνώσεων μου στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Σπούδαζα, ενώ συγχρόνως εργαζόμουν και τελειώνοντας τις σπουδές μου, οι ευκαιρίες που μου δόθηκαν ν’ ασχοληθώ με το αντικείμενο ήταν χωρίς αμοιβή. Συνεπώς δεν είχα την δυνατότητα να αφήσω τις έμμισθες δουλειές μου, που ήταν άσχετες με το αντικείμενο για να συλλέξω –άμισθη- την εμπειρία που απαιτούνταν για να μπω στη συγκεκριμένη αγορά εργασίας.
Η γραφιστική είναι τεχνικό επάγγελμα και απαιτεί κανείς να παρακολουθεί τις εξελίξεις της τεχνολογίας για να μπορεί να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της δουλειάς. Στην ΑμΚΕ «Ερύμανθος» όχι μόνο αξιοποίησα μέρος των γνώσεών μου αλλά χάρη στους συναδέλφους μου τις εμπλούτισα και τις εξέλιξα περαιτέρω. Κανείς μας –στο τεχνικό τμήμα– δεν είχε ξαναεργαστεί συγκεκριμένα σε ηλεκτρονική εφημερίδα, οπότε το ξεκίνημα έγινε με πολλή όρεξη και ο καθένας μας συμπλήρωνε το κομμάτι του στο παζλ του project προκειμένου να επιτευχθεί το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Όσον αφορά στην αξιοποίηση της εμπειρίας, την χρησιμοποιώ ήδη προκειμένου να διαδοθεί το έργο της Επιτροπής Ανέργων της περιοχής μου. Από κει και πέρα θεωρώ ότι απλά θα καταγραφεί σαν μια ακόμη παράγραφος στο ήδη μακρύ βιογραφικό μου…
X.X. : Οι δύο εφημερίδες ανήκουν στο καινοτόμο πλαίσιο της κοινωνικής δικτύωσης. Σαν διαχειριστές τους τι αποκομίσατε απ’ αυτή την εμπειρία;
S_K.: Καταρχήν κατανόησα πλήρως γιατί ο Zuckerberg έγινε πάμπλουτος…
Όπως το μαχαίρι είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο αλλά μπορεί και να μετατραπεί σε ένα φονικό όπλο, έτσι και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Παν μέτρον άριστον.
Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι τα social media δεν είναι ένα χρήσιμο εργαλείο. Υπάρχει βεβαίως το παράδειγμα της Αραβικής Άνοιξης, της κινητοποίησης που έγινε το βράδυ που δολοφονήθηκε ο Γρηγορόπουλος ή αντίστοιχα το ότι πολλές φορές μέσω του διαδικτύου οι άνθρωποι μπορούν να δράσουν συλλογικά απέναντι σε απειλές, παρακάμπτοντας το καρκίνωμα των ΜΜΕ. Μπορούν να μάθουν το τι πραγματικά συμβαίνει κάπου σε πραγματικό χρόνο και όπως αυτό συμβαίνει. Αυτός ακριβώς θα πρέπει να είναι ο ρόλος του διαδικτύου και όχι η έμμεση μετατροπή των ανθρώπων σε εμπορεύματα. Θέλει όμως προσοχή… Διάβασα στο psarokefalos.blogspot.gr ένα κείμενο πάνω στο θέμα που με εκφράζει ιδιαίτερα, ένα απόσπασμά του είναι:
«Πολλές φορές μέσω των κοινωνικών δικτύων, μπορούμε να σώσουμε μια οικογένεια στο Ανατολικό Τιμόρ, να αντισταθούμε στους βομβαρδισμούς των Ισραηλινών ή και να υιοθετήσουμε ένα παιδί από τη Σομαλία. Μπορείς από τον καναπέ σου να διαμαρτυρηθείς για τα φορολογικά μέτρα ή για την οικονομική κρίση σε ψηφοφορία στο facebook. Δεν χρειάζεται να κατέβεις στο δρόμο και να συγκρουστείς με δυνάμεις καταστολής. Αυτό το κάνουν αυτά τα «κωλόπαιδα» οι αναρχικοί. Εγώ που κάθομαι απέναντι από την οθόνη μου, εκφράζω την αλληλεγγύη μου και συμμετέχω με την παρουσία μου στην δενδροφύτευση του Σκάϊ που είναι και αναίμακτη. Η αλήθεια όμως είναι πως όλα αυτά δεν είναι παρά μία επινόηση σχεδιασμένη να ξεφορτώνει και να διαλύει το άγχος των χρηστών, να συγχωρεί την ενοχή τους και να κατευνάζει τις τύψεις τους απέναντι σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Προκαλεί την διάχυση του αισθήματος του «επείγοντος» και του φόβου περί «απρόοπτων εξελίξεων». Προσπαθούμε να συμβιβάσουμε τα ασυμβίβαστα: την έντονη επιθυμία μας να ξεφορτωθούμε τις «επιβλαβείς» ανθρώπινες σχέσεις μας, ικανοποιώντας ταυτόχρονα την οδυνηρή επιθυμία της ηθικής ορθότητας.»
X.X. : Πως νιώθεις ως συμμέτοχος συντελεστής μιας ομάδας η οποία δεν έχει να κάνει απλά, μια οποιαδήποτε δουλειά αλλά, έχει να διαχειριστεί ζητήματα επικοινωνίας και χρηστικής ενημέρωσης;
S_K.: Σίγουρα ο καθένας θα ένιωθε πολύ όμορφα. Από κει και πέρα όμως, ανάλογα την ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου προκύπτουν διάφορες παράμετροι για το πως βιώνει μια εμπειρία.
Πιο συγκεκριμένα, μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, με ετερόκλητους εργαζόμενους, χωρίς απαραίτητη την εμπειρία στο αντικείμενό τους, δεν ξέρω πόσο καλό μπορεί να είναι το αποτέλεσμα. Και όχι μόνο αυτό. Όταν ξαφνικά, εν μια νυκτί, σε ένα γραφείο πολλαπλασιάζονται οι εργαζόμενοι και δεν υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός για να εργαστούν, όπως επίσης και ένα συγκεκριμένο οργανόγραμμα, με σαφείς διαδικασίες και job descriptions, ένα πολύ όμορφο concept μπορεί να μετατραπεί πολύ εύκολα σε κάτι πρόχειρο που απλά δικαιολογεί την παρουσία του.
X.X. : Πριν από αυτή την εργασία ήσουν άνεργη; Είχες κάποια δραστηριότητα; Νιώθεις αδικημένος απο τις συνθήκες που υπάρχουν στην χώρα μας για τους πτυχιούχους και νέους επιστήμονες;
S_K.: Βγήκα από τη λεγόμενη αγορά εργασίας πριν από 4 χρόνια. Έκτοτε αναλώθηκα επαγγελματικά σε χώρους εργασίας που ως κύριο αντικείμενό τους είχαν την εκμετάλλευση των εργαζομένων (μαύρη εργασία, εργασία με «άπιαστους» στόχους και συνεπώς χωρίς αμοιβή, κ.αλ.). Ως αντιστάθμισμα συμμετέχω, πολλά χρόνια τώρα, στα κοινά της περιοχής που γεννήθηκα, μεγάλωσα και ζω (Πνευματικό Κέντρο, Λαϊκή Επιτροπή, Επιτροπή Ανέργων).
Τη συγκεκριμένη εργασία τη θεωρώ ως ένα επιμορφωτικό διάλλειμα της μακροχρόνιας ανεργίας μου, αφού σε λίγους μήνες θα είμαι και πάλι άνεργη. Τα συγκεκριμένα 5μηνα των ΜΚΟ είναι τα νέα stage, απλά πιο προσεγμένα από την μεριά των υποχρεώσεων του κράτους προς τους μελλοντικούς ανέργους. Χωρίς δικαίωμα στο επίδομα ανεργίας, χωρίς ασφαλιστική κάλυψη. Έτσι, και τα νούμερα της ανεργίας πέφτουν και δεν επιβαρύνεται περαιτέρω το κράτος. Πρόκειται για μια νεοφιλελεύθερη πρακτική, που εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. και κυρίως στη Γερμανία. Η εκ περιτροπής εργασία είναι μια προσωρινή λύση. Βολεύει πολλούς, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα της ανεργίας. Κατά την άποψή μου, η ύπαρξη των ΜΚΟ σηματοδοτεί την έλλειψη του δίκαιου και καλά σχεδιασμένου κρατικού μηχανισμού.
Το θέμα με τους πτυχιούχους ξεκινάει από την εισαγωγή τους στα πανεπιστήμια αφού γίνεται ανεξέλεγκτα, χωρίς μελέτη –από πλευράς του κράτους και πάλι- χωρίς πρόβλεψη της μετέπειτα απορρόφησής τους και πάει λέγοντας. Δεν υπάρχει αδικία, κακοδιαχείριση υπάρχει…
X.X. : Υπάρχει μια φράση που λέει ότι, η δική σας γενιά είναι μια χαμένη γενιά, μέσα στην μετριότητα του συστήματος, που κυριάρχησαν οι φούσκες στην οικονομία, η κλεπτοκρατία, η διαφθορά και εν πολλοίς η αναξιοκρατία. Πως θα ήθελες να σχολιάσεις εσύ αυτή την εκτίμηση;
S_K.: Δε θα διαφωνήσω. Γιατί δυστυχώς τίποτα δεν έχει αλλάξει. Ακόμα και σήμερα, με όλη αυτή την πληροφόρηση, υπάρχουν άνθρωποι που κρατούν στα χέρια τους θέσεις εργασίας και απειλούν προκειμένου να πας με τα νερά τους… Και υπάρχουν νέοι άνθρωποι που ρίχνουν τις αξίες και τα ιδανικά τους, απαρνιούνται την ελευθερία της έκφρασής τους, για να κρατήσουν με νύχια και με δόντια αυτή τη δουλειά των 400, 500, 625€…
Θα παραθέσω και ένα απόσπασμα μιας συνέντευξης που δόθηκε από τον Kορνήλιο Kαστοριάδη στο δημοσιογράφο κ. Γιώργο Xατζηβασίλη της ελληνόφωνης εφημερίδας του Σίδνεϋ, O Kόσμος, κατά την επίσκεψη του στην Aυστραλία, και δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 23ης Aυγούστου 1991:
«(…) Αλλά αυτό το οποίο μπορεί να κάνει κάποιος, μπορεί να το κάνει μόνος του και τα όρια σ’ αυτό που μπορεί να κάνει καθορίζονται όχι αυθαίρετα από μία κυβέρνηση, αλλά από όλο τον κόσμο και συμμετέχει και το ίδιο το άτομο στη ρύθμιση αυτών των ορίων. Αυτό είναι το βασικό όραμα και αυτό το όραμα πρέπει να συνοδεύεται από ένα άλλο, που ίσως είναι πιο δύσκολο να γίνει αποδεκτό, ότι πρέπει να εκθρονίσουμε από την οικονομία την παραγωγή και την κατανάλωση από την κεντρική θέση που έχουν σήμερα. Όσο οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο σκοπός της ζωής είναι σήμερα να αποκτήσουν μία καινούργια έγχρωμη τηλεόραση του χρόνου, δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Γιατί ουδέποτε θα ενδιαφερθούν πραγματικά για τα κοινά, καθένας θα προσπαθήσει, όπως λένε στα σύγχρονα ελληνικά “να τα πιάσει” όσο γίνεται περισσότερο και αυτό είναι όλο. Αυτή η πορεία είναι όχι μόνον αντάξια των ανθρώπινων όντων, αλλά είναι και παράλογη και οδηγεί στην καταστροφή του πλανήτη (…) Συνεπώς χρειάζεται μία βασική αλλαγή στο τι οι άνθρωποι θεωρούν άξιο, τι θεωρούν σημαντικό και τι θεωρούν σκοπό της ζωής τους, για να μπορέσει να γίνει μία πραγματική αλλαγή».
X.X. : Όλο αυτό που κάνετε στην εφημερίδα σε κάνει να νιώθεις ότι συμμετέχεις σε ένα έντυπο δημοσιογραφίας πολιτών όπως αυτό τουλάχιστον παρουσιάστηκε τελευταία στην εκδήλωση στο Hilton;
S_K.: Και ναι, και όχι.
Ναι γιατί είδα στο ξεκίνημα, νέα παιδιά, με φρέσκα μυαλά και ελπίδα για το μέλλον να ψάχνουν και να παρουσιάζουν δύσκολα κοινωνικά και περιβαλλοντολογικά θέματα, με γνώμονα τη θετική σκέψη και αυτό ήταν παρήγορο. Στη συνέχεια όμως, είδα και να τους κόβονται τα φτερά, αφού η θεματολογία τους περιορίστηκε για να καλυφθούν άλλες ανάγκες, δημοσίων σχέσεων και ελαφρώς κατευθυνόμενη προσαρμόστηκε σε δεδομένα παλαιάς κοπής.