Γράφει η Κωνσταντίνα Μαντζαβρά
Πολιτικός Επιστήμων
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό, για τους περισσότερους από μας, φαντάζομαι ότι σίγουρα θα είναι αρνητική. Και όμως, η προσπάθεια του Δήμου Αθηναίων για στήριξη των ευπαθών κοινωνικών ομάδων και κυρίως των αστέγων και των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν έντονο πρόβλημα επιβίωσης, είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντική. Στα πλαίσια της προσπάθειας αυτής, λειτουργεί η Διεύθυνση Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Υγείας και συγκεκριμένα το Τμήμα Υποδοχής και Υποστήριξης Ευπαθών Ομάδων καθώς και το Γραφείο Σίτισης.
Βασικός άξονας δράσης, καθώς και πεποίθηση του Κέντρου Υποδοχής & Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων είναι πως οι άστεγοι αποτελούν ένα δημιουργικό και γόνιμο κομμάτι της πόλης και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται. Είναι σημαντικό επίσης, πως η δράση των φορέων αυτών δεν προσανατολίζεται μόνο στους ανθρώπους που βρίσκονται στο δρόμο, αλλά και σ’ αυτούς που ενδέχεται να βρεθούν εκεί. Γι’ αυτό, η προσπάθειά τους έγκειται στο να παρέμβουν αποτελεσματικά προτού κάποιος βρεθεί στο απόλυτο αδιέξοδο.
Αρμοδιότητες του Τμήματος Υποδοχής & Υποστήριξης Ευπαθών Ομάδων :
- Προγράμματα καταγραφής και στήριξης των αστέγων που βρίσκονται στους δρόμους.
- Διοικητική υποστήριξη στην ένταξη των αστέγων στο πρόγραμμα στέγασης στους ξενώνες του Δήμου, σύμφωνα με τον κανονισμό του προγράμματος στέγασης.
- Μέριμνα για οικονομική ενίσχυση και στήριξη των φιλοξενούμενων στους ξενώνες για να αποκτήσουν οι δικαιούχοι συντάξεις, επιδόματα κλπ., σύμφωνα με τον κανονισμό.
- Μέριμνα για ένταξη των φιλοξενούμενων σε διάφορα εκπαιδευτικά ή άλλα προγράμματα, με στόχο την κοινωνική τους επανένταξη.
- Η αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου είναι υπεύθυνη για την εύρεση πόρων, με στόχο την κοινωνική στήριξη διαφόρων ευπαθών κοινωνικών ομάδων, ανάλογα με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
- Δημιουργία καταλόγου για δικαιούχους στα προγράμματα σίτισης, τα οποία προέρχονται είτε από το Δήμο είτε από άλλους χορηγούς.
- Μέριμνα για την ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη των φιλοξενούμενων στους ξενώνες, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Δήμου, αλλά και με την προώθησή τους σε άλλες δομές, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τον κανονισμό.
- Μέριμνα για την ένταξη δικαιούχων στο πρόγραμμα στήριξης μέσα από το θεσμό του «Κοινωνικού Παντοπωλείου», του «Κοινωνικού Φαρμακείου» και της «Αθηναϊκής Αγοράς».
Κοινωνικό Παντοπωλείο:
Το Ίδρυμα Αστέγων, για την αντιμετώπιση του φαινομένου των αστέγων, υλοποίησε την πρωτοβουλία δράσης το «Παντοπωλείο της Καρδιάς» ή «Κοινωνικό Παντοπωλείο», σε συνεργασία με γνωστή αλυσίδα πολυκαταστημάτων.
Πρόκειται για ένα θεσμό που έχει ως αφετηρία του τη Γαλλία και το Βέλγιο, όπου και στις δύο χώρες λειτούργησε με μεγάλη επιτυχία. Έγινε πραγματικότητα και στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στα όρια του Δήμου Αθηναίων.
Η σημαντικότερη προσφορά του «Κοινωνικού Παντοπωλείου» είναι ότι δίνει τη δυνατότητα σε άπορες οικογένειες να προμηθεύονται προϊόντα δωρεάν. Μ’ αυτόν τον τρόπο, διευκολύνεται άμεσα η πρόσβαση για τις ευάλωτες ομάδες σε αγαθά.
Κοινωνικό Φαρμακείο:
Μέσα στα πλαίσια σχεδιασμού δράσεων και πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανέχειας, εντάχθηκε η δημιουργία του Α’ Κοινωνικού Φαρμακείου του Δήμου Αθηναίων, το οποίο λειτουργεί στην πλατεία Βαρβακείου Αγοράς, καθημερινά (εκτός Σαββάτου & Κυριακής) σε εξάωρη βάση (09:00 – 15:00), με την ευθύνη φαρμακοποιού και ενός βοηθού καθώς και της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Ιδρύματος Αστέγων. Η τελευταία, στο πλαίσιο λειτουργίας της, έχει την υποχρέωση να δέχεται περιστατικά όλες τις ημέρες της εβδομάδας.
Στόχος της ενέργειας αυτής είναι φαρμακευτική περίθαλψη των ατόμων που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχιας, ώστε να είναι ευχερέστερη η κοινωνική – προνοιακή τους αποκατάσταση. Για την υλοποίηση του προγράμματος αυτού συνεργάζονται το Ίδρυμα Αστέγων και τα Δημοτικά Ιατρεία του Δήμου Αθηναίων, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων, ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής και η ΜΚΟ «Φαρμακοποιοί του Κόσμου».
Αθηναϊκή Αγορά:
Η «ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ» στεγάζεται στην πλατεία Βαρβακείου και οι δικαιούχοι έχουν πρόσβαση μετά από έγκριση της αρμόδιας Επιτροπής του Ιδρύματος Αστέγων. Σκοπός του προγράμματος είναι η κάλυψη πρωτογενών αναγκών επιβίωσης άπορων οικογενειών, πολύτεκνων και μονογονεϊκών οικογενειών με ανήλικα και ενήλικα τέκνα και μοναχικών ατόμων, ώστε να γίνει δυνατή η κοινωνική επανένταξή τους με καλύτερες αξιώσεις.
Οι δικαιούχοι έχουν πρόσβαση στις παροχές της «Αθηναϊκής Αγοράς», με την επίδειξη του «Ειδικού Κουπονιού», το οποίο παρέχεται από την Κοινωνική Υπηρεσία του Ιδρύματος ύστερα από την κατάθεση των απαραίτητων δικαιολογητικών και την έγκριση αυτών από ειδική επιτροπή. Στο «ειδικό κουπόνι» αναγράφεται το είδος και η ποσότητα των υλικών αγαθών ανάλογα με τις ανάγκες του εξυπηρετούμενου, (οικονομική κατάσταση, μέλη οικογένειας κ.ά.). Ο δικαιούχος έχει δικαίωμα να συμμετάσχει στο πρόγραμμα δύο φορές τον χρόνο, εκτός περιπτώσεων που κρίνονται ως εξαιρετικής ή επείγουσας ανάγκης, συμφώνως προς κρίση της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Κ.Υ.Α.Δ.Α.
Η «Αθηναϊκή Αγορά» λειτουργεί, από τον Δεκέμβριο 2008, όλη την εβδομάδα 09:00 – 15:00 (εκτός Σαββάτου & Κυριακής), παρέχει είδη ένδυσης, υπόδησης, εσωρούχων, οικιακού εξοπλισμού, (ηλεκτρικές συσκευές, οικιακά σκεύη, κ.ά.) και στελεχώνεται από εθελοντές, οι οποίοι εκπαιδεύονται για την ομαλή λειτουργία του Προγράμματος.
«Πολυδύναμο Κέντρο ΑμεΑ»
Με σκοπό την καταπολέμηση όλων των παραγόντων που οδηγούν τις ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες στον κοινωνικό αποκλεισμό, το Ίδρυμα Αστέγων τροποποίησε τις αρμοδιότητες του, με προεδρικό διάταγμα, το 2010.
Για την ανάπτυξη λοιπόν αυτών των δραστηριοτήτων, δημιουργήθηκε μια μόνιμη πρωτοποριακή δομή, το αυτόνομο κέντρο για ΑμεΑ, στο κτίριο του Βουστασίου (Κολοκυνθού), το οποίο ανακαινίσθηκε για το σκοπό αυτό στο πλαίσιο του προγράμματος «Ολοκληρωμένη Αστική Ανάπτυξη στο 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα». Η δομή καλείται να εξυπηρετήσει άτομα 18-35 ετών σε καθημερινή βάση, με προγράμματα ψυχαγωγικού και επιμορφωτικού χαρακτήρα.
Στόχος του δήμου Αθηναίων είναι να χαράξει μία πολιτική στην οποία σταθερός προσανατολισμός της θα είναι ο άνθρωπος. Επομένως, έργο των Κοινωνικών Υπηρεσιών είναι να αναδείξουν αλλά και να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.
Ειδικά, η μέριμνα για συνεχή στήριξη και φροντίδα προς τους αστέγους επιβάλλεται να είναι ουσιαστική. Ακριβώς γιατί οι άστεγοι αντιμετωπίζουν, σε καθημερινή βάση, τη σκληρή πραγματικότητα του δρόμου, πασχίζοντας για την επιβίωσή τους κάτω από τις πλέον αντίξοες συνθήκες.
Επομένως, η ανάπτυξη μηχανισμών πρόληψης για την αποφυγή του φαινομένου, καθώς και η ανάπτυξη αντίστοιχων που θα μελετούν την κάθε μία περίπτωση ξεχωριστά και θα φροντίζουν για τη μελλοντική αποκατάσταση και επανένταξη αυτών των ατόμων, είναι άκρως απαραίτητη.
Πηγή:
