Η ποικιλομορφία της κοινωνικής οικονομίας

Η ιδέα της δημιουργίας δικτύων συνεργασίας μεταξύ ομάδων, κινημάτων και οργανώσεων αποτέλεσε μια σημαντική πολιτική ανακάλυψη της δεκαετίας του ’90, με σκοπό το συντονισμό και την ανταλλαγή, όχι μόνο των λύσεων και των αποτελεσμάτων αυτής, αλλά επίσης των προβλημάτων και των προκλήσεων, τις στρατηγικές και τις καθημερινές πρακτικές με βάση την ιδέα αυτή. Δημιουργήθηκαν άξονες αγώνα, ικανοί να φέρνουν κοντά το τοπικό και το παγκόσμιο, το μακροπρόθεσμο και το βραχυπρόθεσμο, την πολυμορφία και την ενότητα.

 

Το φαινόμενο της κοινωνικής και (από τη δεκαετία του ’80) αλληλέγγυας οικονομίας καλύπτει μια ετερογενή πραγματικότητα, η οποία αντανακλάται σε δύο τουλάχιστον κύριες προσεγγίσεις:

 

α) Άλλοτε αποτελεί αντικείμενο νομοθέτησης και έντονης θεσμοθέτησης (π.χ. συνεταιρισμοί, ιδρύματα, κοινωνικές επιχειρήσεις και τράπεζες), άλλοτε παραμένει στο χώρο των άτυπων αυτοοργανωνόμενων ενώσεων – δικτύων (π.χ. εναλλακτικά – παράλληλα νομίσματα, δίκτυα τοπικών ανταλλαγών).

 

β) Άλλοτε εκφράζεται μέσα από έντονο κρατοτροπισμό (κρατοστρέφεια) και άλλοτε μέσα από πρωτοβουλίες των πολιτών, με ισχυρά τα στοιχεία της οικονομικής αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης (οικονομία των πολιτών).

 

Δύσκολα, λοιπόν, βρίσκεται ένας κοινός παρανομαστής αυτών των διαφορετικών και ποικιλόμορφων πραγματικοτήτων, που τείνουν να συνδιαμορφώσουν μία νέα πολιτοφροσύνη.

 

Η πολυμορφία του φαινομένου έχει δημιουργήσει συνθήκες που επιτρέπουν την «εκμετάλλευση» του θεσμικού οπλοστασίου της κοινωνικής οικονομίας στην κατεύθυνση της ενσωμάτωσής της στα σημερινά δεδομένα, με δύο μοχλούς:

 

α) την αγορά και τα παρελκόμενά της (τεχνικότητα στη λειτουργία και τη λήψη των αποφάσεων, ιδιωτικό χρηματοδοτικό πλαίσιο),

 

β) και το κράτος (μέσω της θεσμοποίησης του τρίτου τομέα και της μετακύλισης τομέων κρατικής ευθύνης, όπως η κοινωνική πολιτική.

 

Ωστόσο, αυτή η μετάλλαξη συνοδεύεται κι από νομική τεχνική πολυπλοκότητα που δυσκολεύει την εξακρίβωση της διατήρησης των κανόνων βάσει των οποίων διαφοροποιούνται αυτές τις οργανώσεις από επιχειρήσεις άλλης μορφής.

 

Πηγή: socialactivism.gr