Γράφει η Κατερίνα Νάκου,
Δημοσιογράφος
Η δημιουργία ιστοσελίδων κοινωνικού ενδιαφέροντος, συλλογικής διαδικτυακής εγκυκλοπαίδειας όπως είναι η Wikipedia, η συμβουλευτική μέσω διαδικτύου, η διδασκαλία φοιτητών από απόσταση, ο σχεδιασμός γραφικών, η ανάπτυξη υλικού για προγράμματα σπουδών, αποτελούν ορισμένα, μονάχα, παραδείγματα τα οποία περιγράφουν την έννοια μίας νέας μορφής εθελοντισμού, του εικονικού εθελοντισμού ή εθελοντισμού του διαδικτύου. Τι είναι ο εικονικός εθελοντισμός, όμως, και που αποσκοπεί;
Εικονικός Εθελοντισμός – Εθελοντισμός του Διαδικτύου
Όχημα για την ανάπτυξή του αποτέλεσε η εξέλιξη των νέων τεχνολογιών και συγκεκριμένα η ανάπτυξη του διαδικτύου. Ο εθελοντισμός του διαδικτύου είναι γνήσιος απότοκος της Κοινωνίας των Πολιτών και συμβαδίζει με το όραμά της. Άλλωστε, σε ένα παγκοσμιοποιημένο μοντέλο ζωής, εθελοντές του διαδικτύου είναι εν δυνάμει όλοι όσοι δυσκολεύονται να προσφέρουν της υπηρεσίες τους σε συγκεκριμένο τόπο εργασίας εξαιτίας της απόστασης, του περιορισμένου χρόνου, των αυξημένων υποχρεώσεων ή κάποιας μορφής αναπηρίας. Αν και ο εικονικός εθελοντισμός παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με την τηλεργασία, υπάρχει η βασική διαφορά ότι στην πρώτη περίπτωση οι εθελοντές του διαδικτύου δεν αμείβονται για τις υπηρεσίες τους.
Στόχοι
Ένας υγιής εικονικός εθελοντισμός φιλοδοξεί να ασκήσει έλεγχο στους φορείς της εξουσίας και να διαφυλάξει τη διαφάνεια των θεσμών. Έχει ως στόχο να διατηρήσει την ανεξαρτησία του σε πείσμα όσων εκμεταλλεύονται τη διάχυση της πληροφορίας έχοντας ως στόχο την εξυπηρέτηση ιδιοτελών σκοπών. Ο εικονικός εθελοντισμός τάσσεται ενάντια στα συστήματα διάχυσης της πληροφορίας, που αντιμετωπίζουν την τελευταία ως εμπόρευμα, στερώντας την από τον επιμορφωτικό και χρηστικό της ρόλο. Σε αυτό τον άξονα, ένα κοινό δίκτυο εθελοντικών οργανώσεων προσανατολισμένο σε θέματα οικολογίας εθελοντισμού, εναλλακτικής επιχειρηματικότητας, θα μπορούσε να αποδειχθεί θετικό βήμα για τη συγκρότηση κοινωνικού κεφαλαίου.
Crowdsourcing
Στο παραπάνω πλαίσιο, ομάδες όπως οι Atenistas, οι οποίες συγκροτήθηκαν μέσω διαδικτύου και σχεδιάζουν δράσεις στο αστικό πεδίο, αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα Crowdsourcing (πληθοπορισμός). Σύμφωνα με τον ορισμό, πρόκειται για «μία μορφή συλλογικής διαδικτυακής δραστηριότητας στην οποία ένα άτομο, ένα ίδρυμα, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός ή μία εταιρεία, προτείνει σε μία ομάδα ατόμων με ποίκιλλες γνώσεις, ετερογένεια και αριθμό μέσω μίας ανοιχτής πρόσκλησης να αναλάβουν εθελοντικά μια εργασία».
Μικρο-εθελοντισμός
Επιπλέον, ο μικρο-εθελοντισμός είναι μία μορφή εικονικού εθελοντισμού και αφορά ενέργειες που τελούνται από τους εθελοντές μέσω συσκευών οι οποίες συνδέονται με το διαδίκτυο, όπως είναι τα smartphones και στόχο έχουν την υποστήριξη Μη Κυβερνητικών δομών.
Ας μην ξεχνάμε, πως ο εθελοντισμός του διαδικτύου μπορεί να ανοίξει το δρόμο προς μία δικαιότερη κοινωνία που δε θα γίνεται έρμαιο της κρατικής γραφειοκρατίας αλλά θα στέκεται αντιμέτωπη στα εκάστοτε συμφέροντα τοποθετώντας το δικό της λιθαράκι στην απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας.
