Η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και πολιτών.

Γράφει η Ανδρέου Χριστίνα
Κοινωνιολόγος

Η ύπαρξη σχέσης μεταξύ πολιτών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί γεγονός αυτονόητο. Οι  Περιφέρειες και οι Δήμοι αποτελούν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας. Όσον αφορά στην εμπιστοσύνη που διέπει τη σχέση αυτή, όμως, τα πράγματα δεν είναι και τόσο ξεκάθαρα καθώς παρατηρείται συχνά καχυποψία από την πλευρά των πολιτών προς την αξιοπιστία των Οργανισμών και την πίστη ότι οι τελευταίοι λειτουργούν διαρκώς για το κοινό συμφέρον. Δεν είναι λίγες οι φορές που δυσαρεστημένοι πολίτες καταφέρονται εναντίον των Οργανισμών και των υπαλλήλων αδυνατώντας να εμπιστευτούν την αποτελεσματικότητά τους. Είναι, νομίζω, μια γενική παραδοχή της πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών, η οποία όμως πασχίζεται να ανατραπεί  από τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και είναι τώρα, περισσότερο από ποτέ, πιο έντονη η αρνητική διάθεση των πολιτών απέναντι στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ως αποδέκτες της γενικής απογοήτευσης και  αγανάκτησης τους και πιο επιτακτική από ποτέ η ανάγκη να αποδείξει το ελληνικό Κράτος την λειτουργικότητα και αξιοπιστία του.

Θα αποτελούσε, ίσως, στενότητα σκέψης να εκφράσουμε μία μόνο άποψη για τη λειτουργικότητα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός πως η Περιφέρεια και οι Δήμοι συστάθηκαν βάσει Συντάγματος για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας και την εξυπηρέτηση των πολιτών και κατοίκων αυτής. Ήταν αναγκαία η δημιουργία τους, προκειμένου να υπάρξουν φορείς που θα τεθούν στην υπηρεσία των πολιτών και που θα χρησιμοποιηθούν ως αρωγοί στο έργο του ελληνικού κράτους, που δεν είναι άλλο από την υπεράσπιση των συμφερόντων της χώρας μας και των Ελλήνων πολιτών.

Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, που αρχικά συστάθηκε το 1927, είχε ως σκοπό την δημιουργία ενός συλλογικού φορέα που θα επιβλέπει το συνολικό έργο των δήμων και θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία τους  (http://www.kedke.gr).

Το Μάρτιο του 2005 ιδρύεται το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με τη συμμετοχή της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Κοινοτήτων Ελλάδας και της Τοπικής Ένωσης Δήμων Κοινοτήτων Νομού Αττικής, με τη φιλοδοξία να λειτουργήσει ως ένα σημαντικό εργαλείο για την παραγωγή βασικών πολιτικών της Αυτοδιοίκησης μέσω της αξιοποίησης των γνώσεων επιστημόνων και ειδικών. Είναι συχνή η εκπόνηση διαφόρων μελετών για την ανάπτυξη δράσεων που θα οδηγήσουν στην καλυτέρευση της λειτουργίας τους και στη χρησιμότητά τους στην ελληνική κοινωνία (http://www.ita.org.gr).

Συχνά, εκπονούνται μελέτες προκειμένου να τεθούν προτάσεις και να βρεθούν λύσεις για τη συνεργασία όλων των φορέων στο δύσκολο έργο της

λειτουργικότητας της ελληνικής κοινωνίας. Πραγματοποιούνται ημερίδες και συνέδρια, όπου θέτονται οι προβληματικές που εμποδίζουν, ίσως, την ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού.

Εντούτοις, οι Έλληνες πολίτες διατηρούν μία πολύ επιφυλακτική στάση απέναντι στο ρόλο και τη λειτουργικότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σχεδόν καθημερινά, θα λέγαμε, παρατηρούνται περιστατικά αγανάκτησης και απογοήτευσης για το υπάρχον σύστημα λειτουργίας. Η γραφειοκρατία, όρος τόσο συχνά εμφανιζόμενος, αποτελεί ένα αγκάθι σε αυτή τη σχέση. Ακόμη, η εμφάνιση περιστατικών

διαφθοράς συνέβαλλε στη διαμόρφωση της αρνητικής γνώμης των πολιτών για τους Οργανισμούς και τους αιρετούς. Πολλές φορές, ακόμη και η κομματική ένταξη των αιρετών αποτελεί σημείο αρνητικό για την αδυναμία της πίστης στο έργο τους.

Βάσει αυτής της επικρατούσας άποψης επιχειρήθηκε η διαφάνεια των ενεργειών, όπου οι Έλληνες πολίτες θα είχαν πρόσβαση σε θεματικές και αποφάσεις, που δυστυχώς, όμως, δεν βοήθησε ιδιαίτερα στην εκ νέου διαμόρφωση της γνώμης των πολιτών (http://et.diavgeia.gov.gr) καθώς και η δυνατότητα καταγραφής και δημοσιοποίησης παραπόνων των πολιτών προς τους Δήμους (http://www.aftodioikisi.gr/parapona_sto_dimarxo).

Είναι, όμως , μια παγιωμένη συμπεριφορά, αυτή των πολιτών, που δε μετατρέπεται τόσο εύκολα ενώ θα έπρεπε, σήμερα περισσότερο από ποτέ, να υφίσταται αυτή η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και Αυτοδιοίκησης. Μια σχέση εμπιστοσύνης και καλής συνεργασίας θα αποτελούσε ένα καλό βήμα για την εξομάλυνση των δύσκολων καταστάσεων που δημιουργούνται καθημερινά. Είναι το αίσθημα της συνοχής και της υπεράσπισης των κοινών συμφερόντων που λείπει από την ψυχολογία των Ελλήνων πολιτών για να μπορέσουν να δουν θετικά το έργο της Αυτοδιοίκησης και να επιτευχθεί μια ομαλή και παραγωγική συνεργασία.

Συνεπώς, οφείλεται από πλευράς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να προάγει το γενικό συμφέρον και να λειτουργεί μόνο προς προάσπιση αυτού  και να δημιουργεί αυτό το πολύτιμο αίσθημα εμπιστοσύνης, που λείπει από τους πολίτες. Γνωρίζοντας και εισπράττοντας οι τελευταίοι , πως κάποιοι εργάζονται συνεχώς για το καλό της κοινωνίας και το δικό τους, δε μένει παρά να αισθανθούν ασφαλείς.