Υπάρχει άραγε θησαυρός στο κέντρο της Αθήνας;
Ένας θησαυρός τέτοιας ανεκτίμητης αξίας, που πρόσφατα κατάφερε να κινήσει το ενδιαφέρον της τοπικής αυτοδιοίκησης;
Ναι λοιπόν βρέθηκε!
Είναι βέβαιο ότι η Αθήνα και εν όψει μάλιστα Δημοτικών Εκλογών, καλείται για μια ακόμα φορά στην ιστορία της, να παίξει το ρόλο της και να αναγεννηθεί…
Πεδίον του Άρεως. Μετατροπή του σε Θεματικό Πάρκο κοινωνικής, οικολογικής και πολιτιστικής δράσης.
Του Σύρου Κοσκοβόλη*
Η Αθήνα, καλείται για άλλη μία φορά στην ιστορία της να παίξει το ρόλο της και να αναγεννηθεί. Να ξαναδημιουργήσει τον κοινωνικό και επιχειρηματικό της ιστό, να προχωρήσει σε νέες καινοτόμες ιδέες που θα δημιουργήσουν οι νέες πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν. Η μητροπολιτική Αθήνα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις πολλές και ανεκμετάλλευτες υποδομές της ως χώρους ανάπτυξης, είτε σε παραδοσιακούς τομείς που εγκαταλείπονται, είτε σε νέες καινοτόμες δραστηριότητες που θα δημιουργήσουν μια νέα αναπτυξιακή δυναμική, θα βελτιώσουν την ζωή των πολιτών και θα συμβάλουν με ενεργητικές πολιτικές στην απασχόληση.
Ένα παράδειγμα μιας τέτοιας υποδομής είναι το Πεδίον του Άρεως.
Είναι ένας από τους μεγαλύτερους ελεύθερους χώρους στο Δήμο της Αθήνας και αποτελεί αναμφισβήτητα έναν πνεύμονα πρασίνου στην Αθήνα. Σχεδιάστηκε το 1934 με αρχικό σκοπό να τιμηθούν οι ήρωες της Επανάστασης του 1821 και για το λόγο αυτό μπορεί να δει κανείς εκεί και τις προτομές των ηρώων. Το όνομά του παραπέμπει στον αρχαίο θεό Άρη και γι αυτό παλαιότερα γίνονταν εκεί ασκήσεις στρατιωτικών μονάδων. Έχει έκταση 277 στρέμματα και περιλαμβάνει δυο αρχαίους ναούς, τρείς παιδικές χαρές, το παραμελημένο θέατρο «Άλσος» και το ανοιχτό «Αλίκη» που χρησιμοποιείται για παραστάσεις και άλλες εκδηλώσεις.
Τι θα μπορούσε να γίνει με το Πεδίο του Άρεως;
Μια πρόταση είναι να αξιοποιηθεί ως χώρος φιλοξενίας διαφόρων πολιτιστικών εκδηλώσεων καθώς και ως τόπος έκθεσης ανθρωπιστικών και περιβαλλοντικών δράσεων. Με τον τρόπο αυτό το πάρκο μπορεί να αντικαταστήσει την παρούσα εικόνα της εγκατάλειψης, με μια εικόνα ζωντανή, φιλόξενη και διάπλατα ανοικτή προς τους πολίτες.
Το πάρκο που αποτέλεσε διαχρονικά σημείο πολιτιστικών συναντήσεων μπορεί να ξαναγίνει το πάρκο που θα ανήκει πραγματικά και ουσιαστικά σε όλους τους πολίτες και όχι μόνο σε περιθωριακές κοινωνικές ομάδες. Η θεσμοθέτηση νέων εκθέσεων, σε συνδυασμό με ανθρωπιστικές και περιβαλλοντικές δράσεις σε ετήσια βάση, εμπλέκοντας τον Δήμο της Αθήνας,τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τα Επιμελητήρια (ΕΒΕΑ,ΒΕΑ,ΕΕΑ),τους κοινωνικούς εταίρους (ΓΣΕΕ,ΕΣΕΕ,ΓΣΕΒΕΕ,ΣΕΒ) καθώς και άλλους κατά περίπτωση φορείς, μπορεί να καταστήσει το πάρκο «δεξαμενή» νέων ιδεών και συλλογικής παρέμβασης.
Το πάρκο πρέπει να γίνει το επίκεντρο για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και να φιλοξενήσει ποικίλα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και δια βίου μάθησης. Η περιβαλλοντική εκπαίδευση θα συμβάλει να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές/τριες αλλά και οι πολίτες τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, να ευαισθητοποιηθούν για τα προβλήματα που συνδέονται με αυτό και να δραστηριοποιηθούν με ειδικά προγράμματα, ώστε να συμβάλουν στη γενικότερη προσπάθεια αντιμετώπισής τους. Το πάρκο μπορεί να αξιοποιηθεί ως ανοικτός χώρος μάθησης σχετικά με τους κήπους στα άλση προσφέροντας πλήρη κατανόηση της αξίας του πρασίνου στον άνθρωπο, στην ποιότητα της ζωής του και στην οικολογική ισορροπία των πόλεων. Με αυτό τον τρόπο, το πάρκο ακόμη μπορεί να αξιοποιηθεί και ως χώρος φιλοξενίας προγραμμάτων εναλλακτικής ή δια βίου μάθησης. Με στόχο τη βέλτιστη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, την κοινωνική προσφορά και ποιότητα ζωής όχι μόνο για τους ηλικιακά νέους πολίτες αλλά και για αυτούς της τρίτης ηλικίας να δημιουργηθεί ανοικτή Λέσχη Φιλίας στο πάρκο η οποία θα συνιστούσε μια καινοτόμα δράση. Το Πεδίο του Άρεως μπορεί να δώσει ερεθίσματα για την λειτουργία ομάδων νοητικής ενδυνάμωσης στην ύπαιθρο, δημιουργική απασχόληση εμπνευσμένη από το τοπίο όπως η ζωγραφική και το τραγούδι και εκδηλώσεις ψυχαγωγικού χαρακτήρα για τους ηλικιωμένους συνανθρώπους μας. Μία υπαίθρια Λέσχη Φιλίας που θα κάνει τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας να παύουν να είναι παραγκωνισμένοι και περιχαρακωμένοι στα όρια ενός κτιρίου, να νιώθουν ευεξία και αύξηση της λειτουργικότητάς τους μα πάνω από όλα να νιώθουν ισότιμοι Πολίτες οι οποίοι είναι σε επαφή με την Πόλη και το Πράσινο! Με αυτό τον τρόπο το πάρκο μπορεί να αναζωογονηθεί και να γίνει φιλόξενο προς όλους, μικρούς, μεγάλους, Έλληνες και αλλοδαπούς, αποκαθιστώντας τη διαγενεακή επικοινωνία αλλά και την πολυπολιτισμική επαφή. Όλες οι οικογένειες μπορούν να επισκέπτονται ξανά και ξανά το πάρκο, να εκπαιδεύονται, να ψυχαγωγούνται, να απολαμβάνουν τη φύση, να γνωρίζονται και να συμβιώνουν αρμονικά μέσα στη πόλη.
Ο Δήμος της Αθήνας πρέπει να σηματοδοτήσει μία τέτοια αλλαγή και να επιτύχει την ανάδειξη του Πεδίου του Άρεως στο ύψος που του επιφυλάσσει η μακραίωνη ιστορία του αναλαμβάνοντας πρωτοβουλία για μια συνάντηση με τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών , τα Επιμελητήρια και τους κοινωνικούς εταίρους για την διαμόρφωση ενός σχεδίου δράσης που θα αποτυπώνεται σε ένα Μνημόνιο Συνεργασίας με ανάλυση των προτεινόμενων δράσεων. Το έργο να ενταχθεί στον νέο Επιχειρησιακό Σχεδιασμό του Δήμου για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020 για την ελκυστικότητα της Αθήνας, δεσμεύοντας τους αναγκαίους πόρους για την υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας.
*Μονάδα Προγραμματισμού, Σχεδιασμού, Ωρίμανσης και Υλοποίησης Εθνικών και Κοινοτικών Προγραμμάτων ΕΕΑ
