Η τυπολογία των Social Media δεν εξαντλείται επ’ ουδενί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουν όπως είναι π.χ. το Facebook. Υπάρχουν πολλά άλλα εξειδικευμένα sites όπως τα επαγγελματικά δίκτυα τύπου LinkedIn και τα sites κοινοποίησης φωτογραφιών όπως είναι το Flickr. Αξιοποιήστε επομένως συνολικά όλες τις ευκαιρίες προβολής που σας δίνονται ανάλογα πάντα με τις ανάγκες της επιχείρησης σας και βγείτε πολλαπλά κερδισμένοι. Αναπτύξτε τη δική σας στρατηγική Social Media Marketing και αναπτύξτε διαδικτυακό διάλογο και σχέσεις αφοσίωσης με τα εκάστοτε κοινά στόχους…
Social News Sites
Ενώ τα social bookmarking sites έχουν σχεδιαστεί για την ανταλλαγή συνδέσμων για όλα τα είδη των θεμάτων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον, άλλοι δικτυακοί τόποι όπως το Reddit, Digg, και το Propeller επικεντρώνονται περισσότερο στην ανταλλαγή συνδέσμων για ειδήσεις που σχετίζονται με θέματα όπως ο αθλητισμός, η πολιτική, η τεχνολογία, και παρόμοια θέματα. Σε αυτούς τους δικτυακούς τόπους εντοπίζονται συχνά οι bloggers και συζητούν για επίκαιρα θέματα.
Επαγγελματικά δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης
Η Δικτύωση μέσο επαγγελματικών δικτύων κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπει στο άτομο να συνδεθεί με άλλους χρήστες επαγγελματίες του ίδιου χώρου, να συστήσει ο ένας τον άλλο, να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με την δραστηριότητα τους. Το LinkedIn είναι μια από τις κορυφαίες επαγγελματικές ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Συγκεκριμένα τo LinkedIn είναι ένας δικτυακός τόπος κοινωνικής δικτύωσης (social nerworking website) που εξειδικεύεται σε επιχειρηματικές δραστηριότητες. Δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να δημιουργήσουν ένα δίκτυο από υπάρχουσες και νέες επαγγελματικές επαφές (που αποκαλούνται συνδέσεις – connections). Όμως, προχωράει περισσότερο από αυτό. Όταν προσθέτεις μια νέα σύνδεση, οι συνδέσεις αυτής και οι συνδέσεις αυτών των συνδέσεων επίσης θα προστεθούν στο δικό σου δίκτυο. Αυτό προσφέρει σε έναν επαγγελματία απίστευτα μεγάλο πεδίο επαφών επαγγελματικών.
Σύμφωνα με τη Wikipedia, το LinkedIn έχει περισσότερους από 30 εκατομμύρια χρήστες και προσελκύει περισσότερους από 3,2 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε μήνα σε ένα συνολικό αριθμό από περισσότερες από 150 διαφορετικές επιχειρήσεις. Το LinkedIn ταιριάζει περισσότερο σε μη διαδικτυακές επιχειρήσεις από τους άλλους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κρατήσει κάποιος λεπτομέρειες των επαφών του ενώ δημιουργεί ένα ισχυρό δίκτυο, ενώ άλλοι χρήστες το χρησιμοποιούν κυρίως για να κάνουν επαφές και να εξασφαλίσουν μελλοντική απασχόληση. Επίσης, πολλοί εργοδότες και γραφεία χρησιμοποιούν τα δίκτυά του για να βρουν κατάλληλους υποψηφίους για εργασία.
Δημιουργία Forum και blogs
Ένας ακόμα τρόπος για αποτελεσματικότερο Internet Marketing είναι η δημιουργία Forum. Τα Forum είναι ομάδες συζητήσεων στο διαδίκτυο για διάφορα θέματα. Εμείς μπορούμε να βρούμε Forum που να συζητάνε θέματα για προϊόντα παρεμφερή με αυτά που πουλάει η εταιρίας μας. Αμέσως μετά κάνουμε εγγραφή στο Forum και αρχίζουμε να βάζουμε κάποια θέματα σχετικά με το αντικείμενο, χωρίς όμως να κάνουμε διαφήμιση της εταιρίας μας.
Αφού περάσει λίγος καιρός και οι χρήστες του Forum μας εμπιστεύονται, αρχίζουμε να διαφημίζουμε τα προϊόντα μας, πάντα όμως με πάρα πολύ προσοχή! Αυτή η μέθοδος μπορεί να έχει θεαματικά αποτελέσματα για την εταιρία μας!
Τα blogs, ορίζονται ως διαδικτυακά ημερολόγια που διατηρούνται από έναν ή περισσότερους συγγραφείς και δημοσιεύουν περιεχόμενο σε τακτά διαστήματα. Κάθε χρήστης που το επιθυμεί μπορεί να στείλει το δικό του σχόλιο, το οποίο θα δημοσιευτεί στο blog.
PhotoSharing
Οι κοινωνικές περιοχές δικτύωσης στο διαδίκτυο είναι γνωστές για την ανταλλαγή πληροφοριών, σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για φωτογραφίες. Οι χρήστες ανεβάζουν εικόνες τους σ’ αυτά τα site διαμοιρασμού φωτογραφιών. Υπάρχει επιπλέον η δυνατότητα αντί να αποστείλει κάποιος μεμονωμένες εικόνες μπορεί να αποστείλει ένα σύνδεσμο και επιπλέον επιτρέπουν στους ανθρώπους να σχολιάσουν το περιεχόμενο. Μερικές δημοφιλείς τοποθεσίες photosharing είναι το Flickr και Picasa.
Social Media Optimization (SMO)
Το marketing σε social media περιλαμβάνει τη χρήση των διαφόρων, εργαλείων κοινωνικής δικτύωσης (Social Networking Sites, blogs, podcasts, microblogging κλπ.) με σκοπό όχι μόνον τη δημιουργία μιας διαφημιστικής καμπάνιας, αλλά και την ανάπτυξη διαλόγου με κοινότητες χρηστών.
To social media optimization (SMO) είναι ένα άθροισμα μεθόδων για την προσέλκυση επισκεπτών σε ένα δικτυακό τόπο με την προώθηση και την κοινοποίηση μέσω των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Το SMO είναι ένα υποσύνολο του Social Media Marketing, το οποίο προωθεί και δημοσιεύει προϊόντα και υπηρεσίες, γενικά, μέσω social media. Το SMO είναι μία από τις δύο μεθόδους που βελτιστοποιεί (προσελκύει επισκέπτες στο) το περιεχόμενο μιας ιστοσελίδας. Η άλλη μέθοδος είναι το Search Engine Optimization (SEO).
Υπάρχουν δύο κατηγορίες μεθόδων SMO:
1. Χαρακτηριστικά κοινωνικής δικτύωσης που προστίθενται στο ίδιο το περιεχόμενο, συμπεριλαμβανομένων των: RSS feeds, κοινωνικές ειδήσεις και κουμπιά κατανομής περιεχομένου, βαθμολογία χρήστη, εργαλεία δημοσκοπήσεων, κλπ.
2. Προωθητικές δραστηριότητες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – εκτός από το περιεχόμενο που προωθείται, μεταξύ άλλων: blogging, σχολιάζοντας αλλά blogs, συμμετοχή σε ομάδες συζήτησης, κτλ.
Το Social Media Optimisation θεωρείται αναπόσπαστο μέρος ενός Online Reputation Management (ORM) ή μιας στρατηγικής Search Engine Reputation Management (SERM) για επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται για τη διαδικτυακή παρουσία τους.
Το Social Media Optimisation (SMO) δεν περιορίζεται στην προώθηση και στο στήσιμο ενός brand name. Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις ενσωματώνουν τη συμμετοχή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα πλαίσια της στρατηγικής για τη διαχείριση της γνώσης (δηλαδή, ανάπτυξη προϊόντων / υπηρεσιών, προσλήψεις, δέσμευση των εργαζομένων και του κύκλου εργασιών, δημιουργία εμπορικού σήματος, ικανοποίηση του πελάτη, ανάπτυξη των επιχειρήσεων, κ.ά.).
Search Engine Marketing (SEM)
Το Search Engine Marketing είναι η βάση το διαδραστικού marketing στο διαδίκτυο και αφορά ένα σύνολο από τακτικές μάρκετινγκ που έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να αυξήσουν την προβολή μιας ιστοσελίδας στις σελίδες αποτελεσμάτων των μηχανών αναζήτησης. Οι τακτικές SEM περιλαμβάνουν:
– Search engine optimization που αφορά τη βελτίωση της κατάταξης για συγκεκριμένες λέξεις κλειδιά στα αποτελέσματα των μηχανών αναζήτησης μέσω της βελτίωσης της δομής ενός δικτυακού τόπου, το περιεχόμενο του και τα σχετικά backlinks.
– Pay per click αφορά την προώθηση μια σειράς από λέξεις και φράσεις κλειδιά που σχετίζονται με ένα δικτυακό τόπο. Οι διαφημιζόμενοι περνούν μέρος σε μια δημοπρασία για τις λέξεις και φράσεις κλειδιά όπου η πιο ανταγωνιστική τιμή και σε συνάρτηση με άλλους παράγοντες ανεβάζουν σε κατάταξη ένα δικτυακό τόπο.
– Paid inclusion αφορά την πληρωμή των μηχανών αναζήτησης για την προβολή ενός δικτυακού τόπου στις ιστοσελίδες των αποτελεσμάτων αναζήτησης. Το paid inclusion αφόρα κύριες τις νέες ιστοσελίδες που θέλουν να “φανούν” γρήγορα στις μηχανές αναζήτησης και δεν θέλουν να περιμένουν μέχρι η μηχανή αναζήτησης τους βρει μονή της.
Διαδικασίες Βελτιστοποίησης με στόχο τη μεγιστοποίηση της προώθησης (SEO)
Το SEO είναι η διαδικασία βελτιστοποίησης για μηχανές Αναζήτησης και μπορεί οι Μηχανές Αναζήτησης να στηρίζονται σε πολύπλοκους Αλγόριθμους, αλλά οι βασικές αρχές του SEO είναι σταθερές. Η SEO, η οποία είναι η στοχευμένη διαφήμιση μέσω των φυσικών αποτελεσμάτων των μηχανών αναζήτησης. Όπως έχουμε προαναφέρει και αναλύουμε διεξοδικά παρακάτω πρέπει:
1. Να προχωρήσουμε στην εύρεση λέξεων-κλειδιών, τις οποίες αργότερα πρέπει να τις ομαδοποιήσουμε σε φράσεις που έχουν το ίδιο θέμα.
2. Μετά πρέπει να βελτιστοποιήσουμε κάθε σελίδα του website, ξεχωριστά για 1-3 από αυτές τις φράσεις-κλειδιά (on–site optimization).
3. Τέλος πρέπει να βρούμε sites που θα κάνουνε link στην ιστοσελίδα μας για τις λέξεις-κλειδιά που θέλουμε (off–site optimization).
Οι διαδικασίες Βελτιστοποίησης του site μέσω των Μηχανών Αναζήτησης πραγματοποιείται με τους εξής τρόπους:
1. Η ύπαρξη συνδέσμων (links) σε άλλες ιστοσελίδες.
2. Η καταχώρησή της ιστοσελίδας στις κύριες μηχανές αναζήτησης μέσω της φόρμας καταχώρησης των ίδιων των μηχανών αναζήτησης.
3. Η ύπαρξη ποιοτικού και χρήσιμου για τον επισκέπτη περιεχομένου (γενικού ή ειδικού ενδιαφέροντος) που δυστυχώς συχνά αγνοείται. Κανείς δεν αναζητεί ούτε επισκέπτεται κάτι που δεν είναι χρήσιμο και αντίστοιχα οι μηχανές αναζήτησης πλέον όχι μόνο δεν παρουσιάζουν ευχάριστα στα αποτελέσματα τους οτιδήποτε δεν είναι χρήσιμο για τον χρήστη τους αλλά και δύσκολα εξαπατώνται στον σημείο αυτό.
4. Η ύπαρξη έγκυρου πηγαίου κώδικα, καθώς η βάση κάθε ιστοσελίδας είναι ακόμα η περιγραφική γλώσσα HTML. Αυτή αναγνωρίζουν οι φυλλομετρητές και από αυτήν παίρνουν οι μηχανές αναζήτησης τις πληροφορίες για το περιεχόμενο μίας ιστοσελίδας. Μοντέρνες τεχνικές όπως Javascript, DHTML, Ajax, Flash κλπ. όπως και οι εικόνες προσδίδουν σε μία ιστοσελίδα ειδικά εφέ και μπορούν να βελτιώσουν τόσο την εμφάνισή της όσο και την αλληλεπίδραση με τον χρήστη. Πάντως εν γένει αποτελεί κανόνα ότι, το κυρίως περιεχόμενο μίας ιστοσελίδας πρέπει να παρέχεται σε μορφή HTML.
5. Η ύπαρξη λέξεων-κλειδιών στα διάφορα κείμενα της ιστοσελίδας. Συγκεκριμένα θα μπορούσατε να κάνετε ανάλυση των συχνών όρων αναζήτησης των χρηστών, να χρησιμοποιείτε εναλλακτικούς τρόπους γραφής για έναν όρο ή συνώνυμους όρους κατά την συγγραφή και να ελέγχετε την πυκνότητα των λέξεων-κλειδιών (keyword density) των κειμένων σας. Αν είναι δυνατόν, χρησιμοποιήστε κατάλληλες λέξεις κλειδιά στον τίτλο, τις κεφαλίδες, στο όνομα του δικτυακού τόπου (domain name), στην διεύθυνση URL και στα στοιχεία εναλλακτικού κειμένου (alt) και τίτλου (title) εικόνων (image), περιορίζοντας τον αριθμό τους τόσο ώστε η ιστοσελίδα να παραμένει εύχρηστη και ευχάριστη για τον επισκέπτη.
6. Προσέχετε ιδιαίτερα τους τίτλους των ειδήσεων που χρησιμοποιείτε. Χρησιμοποιείτε περιγραφικούς τίτλους, που περιέχουν τις βασικές λέξεις-κλειδιά, που αφορούν στο συγκεκριμένο περιεχόμενο, σε μορφή φράσης και όχι απλής αναφοράς όρων. Το μέγεθος του τίτλου δεν πρέπει να είναι υπερβολικά μεγάλο. Κάθε σελίδα ενός δικτυακού τόπου πρέπει να έχει ένα και μοναδικό τίτλο. Η χρήση ομοίων τίτλων σε πολλές σελίδες μπορεί να βλάψει σοβαρά την προσπάθεια βελτιστοποίησης για τις μηχανές αναζήτησης.
Να χρησιμοποιείτε τις κατάλληλες κεφαλίδες, καθώς οι κεφαλίδες, μέσω των στοιχείων <h1>,<h2>…<h6> της HTML, συμβάλλουν σημαντικά στην βελτίωση της δομής μίας ιστοσελίδας, κάνοντας το περιεχόμενό της πιο σαφές και πιο εύχρηστο για τους επισκέπτες. Το περιεχόμενο το κεφαλίδων φαίνεται να έχει ιδιαίτερο βάρος στην αξιολόγηση της ιστοσελίδας από τις μηχανές αναζήτησης.
7. Οι σελίδες ενός δικτυακού τόπου πρέπει να είναι πλήρως συνδεδεμένες μεταξύ τους. Η σημασία μίας συγκεκριμένης σελίδας για τις μηχανές αναζήτησης μπορεί να προκύψει και από τον αριθμό και την αρχιτεκτονική των συνδέσμων που δέχεται από άλλες εσωτερικές σελίδες του δικτυακού τόπου. Μια πλήρως συνδεδεμένη σελίδα είναι για τις μηχανές (αλλά και για τους ανθρώπους) σημαντικότερη από μια άλλη απομονωμένη. Κατά την δημιουργία εσωτερικών συνδέσεων στον δικτυακό σας τόπο, μπορείτε να θυμάστε τον παρακάτω εμπειρικό κανόνα: Κάθε σελίδα δεν πρέπει να απέχει περισσότερο από τρία κλικ από οποιαδήποτε άλλη σελίδα, συμπεριλαμβανομένης της αρχικής. Βασική προϋπόθεση για το παραπάνω είναι η χρήση συνδέσμων κειμένου (και όχι π.χ. μέσω Javascript) με το κατάλληλο περιγραφικό κείμενο.
8. Η έγκυρη χρήση των μεταδιδομένων από τους χειριστές της ιστοσελίδας, καθώς τα μεταδιδόμενα είναι πληροφοριακά δεδομένα για άλλα δεδομένα. Στην γλώσσα HTML υπάρχουν στοιχεία <meta>, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να περιγράψουν το περιεχόμενο μιας ιστοσελίδας σε μία μηχανή (αναζήτησης). Τα μεταδιδόμενα μπορούν να είναι πολύ χρήσιμα για τις μηχανές αναζήτησης, αν έχουν δημιουργηθεί για να περιγράψουν το πραγματικό περιεχόμενο της ιστοσελίδας.
Η βελτιστοποίηση μιας ιστοσελίδας για τις μηχανές αναζήτησης μπορεί να επιτευχθεί στο σύνολό της μόνο αν τα επιμέρους στοιχεία της παρουσιάζουν συνάφεια μεταξύ τους. Ο τίτλος, οι κεφαλίδες, το κυρίως περιεχόμενο και τα μεταδιδόμενα της σελίδας πρέπει να έχουν άμεση, λογική σχέση μεταξύ τους, ειδάλλως οδηγούν σε σύγχυση τόσο τους χρήστες όσο και τις μηχανές αναζήτησης.
Η ύπαρξη συνδέσμων (links), όχι μόνο από αλλά και προς άλλες σχετικές ιστοσελίδες αποτελούν βασικό παράγοντα βελτιστοποίησης μιας ιστοσελίδας για τις μηχανές αναζήτησης, κάτι που ίσως δεν είναι ευρέως γνωστό. Οι μηχανές αναζήτησης φαίνεται ότι αξιολογούν τόσο τον αριθμό όσο και την ποιότητα των συνδέσμων μίας σελίδας προς σελίδες άλλων δικτυακών τόπων με σχετικό, χρήσιμο περιεχόμενο. Η κατάλληλη δημιουργία συνδέσμων μπορεί λοιπόν να συμβάλλει θετικά στην βελτιστοποίηση ειδικά νέων ιστοσελίδων.
Η ηλικία του περιεχομένου παίζει επίσης πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς οι μηχανές αναζήτησης μάλλον αναλύουν και την ηλικία μίας ιστοσελίδας καθώς και των συνδέσμων προς αυτή, δηλαδή λαμβάνουν υπόψη τον χρόνο, κατά τον οποίο ένα συγκεκριμένο περιεχόμενο βρίσκεται ήδη στο διαδίκτυο.
Η ύπαρξη φωτογραφιών και βίντεο που κάνουν την εικόνα των ιστότοπων φιλική προς το χρήστη.
Διαδικασίες Βελτιστοποίησης της θέσης του site, μέσω της κοινωνικής Δικτύωσης
Η Βελτιστοποίηση της θέσης του site μέσω της κοινωνικής Δικτύωσης μπορεί να γίνει μόνο αν ακολουθηθεί μία σειρά από βήματα:
1. Η ύπαρξη έστω και στοιχειώδους σχεδίου, η οργάνωση κι η παρακολούθηση της εταιρικής παρουσίας στα social media είναι απαραίτητες προϋποθέσεις επιτυχίας.
2. Mε αποφυγή του λάθους της υπερβολής, καθώς συχνά παρασυρμένες από τον ενθουσιασμό αλλά και την αγωνία να προχωρήσουν γρήγορα οι επιχειρήσεις καταφεύγουν σε, υπερβολική, εξαιρετικά συχνή, ή αποκλειστική προώθηση συγκεκριμένου προϊόντος ή υπηρεσίας ξανά και ξανά.
3. Η δυνατότητα που προσφέρουν τα social media για άμεση επικοινωνία με τους πελάτες, δημιουργώντας μια αμοιβαία σχέση αλληλεπίδρασης. Οι χρήστες επιθυμούν να μαθαίνουν νέα και να τα αναπαράγουν στον ηλεκτρονικό κόσμο, διότι θεωρούν ότι με τον τρόπο αυτό διατηρούν στον φυσικό κόσμο, τους ασθενής κοινωνικούς δεσμούς με τους λιγότερο κοντινούς γνωστούς και φίλους. Ο διάλογος κι η αλληλεπίδραση ενισχύουν τη σχέση της επιχείρησης με το κοινό της και παρακινεί κι άλλους υπάρχοντες ή δυνητικούς πελάτες να εμπλακούν στη συζήτηση ή να θέσουν τις δικές τους ερωτήσεις.
4. H αποφυγή των ορθογραφικών λαθών στα κείμενα. Υπερβολικά ορθογραφικά, γραμματικά και συντακτικά λάθη, ΚΕΦΑΛΑΙΑ ή greeklish κάνουν το περιεχόμενο να φαίνεται πρόχειρο, βιαστικά γραμμένο και κυρίως αναξιόπιστο. Οι χρήστες κουράζονται και εστιάζουν μηχανικά στα λάθη κι όχι στην ουσία του κειμένου, ενώ διαβάζουν σπάνια τα κεφαλαία και τα greeklish.
Διαδικασίες βελτιστοποίησης μέσω των Ιστοσελίδων κοινωνικής Δικτύωσης
1. Κοινωνική Σελιδοποίηση (Bookmarking)
2. Καταχώρηση Δελτίων τύπου – Νέων εταιρείας.
3. Διαμοιρασμός Εγγράφων
4. Διαμοιρασμών Ιστολογιών/ Καταχωρημένων σχολίων.
5. Παρουσίαση μέσω Video.
6. Διαμοιρασμός Παρουσιάσεων π.χ. προϊόντος ή υπηρεσίας.
7. Διαμοιρασμός εικόνων – φωτογραφιών.
8. Προώθηση Εταιρικών παρουσιάσεων
9. Διασύνδεση με άλλες ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης
Συμβατικές μέθοδοι προώθησης στο διαδίκτυο
Pay per click (PPC) διαφήμιση
Ένας άλλος γνωστός τρόπος διαφήμισης είναι τα Google Adwords. Στα Google Adwords πληρώνουμε μηνιαία τη Google, προκειμένου να διαφημίσει την εταιρία μας στα δεξιά ή στην κορυφή των αποτελεσμάτων της Μηχανής Αναζήτησης για συγκεκριμένες λέξεις κλειδιά.
Η συγκεκριμένη μέθοδος διαφήμισης έχει εν γένει θετικά αποτελέσματα, αλλά είναι αρκετά δαπανηρή, καθώς όσο αυξάνεται ο ανταγωνισμός, τόσο αυξάνεται και το κόστος ανά κλικ.
Ο τρόπος διαφήμισης ονομάζεται pay–per–click γιατί μόνο όταν ένας επισκέπτης κάνει κλικ στη διαφήμιση σας, πληρώνετε ένα ποσό (συνήθως μερικά cents).
Το καλό λοιπόν με αυτόν τον τρόπο είναι ότι χρεώνεστε μόνο όταν κάποιος επισκέπτεται το δικτυακό σας τόπο και όχι απλά και μόνο επειδή μπήκε στην ιστοσελίδα όπου διαφημίζεστε. Με λίγα λόγια δεν χρεώνεστε σε περίπτωση που κάποιος δει την διαφήμιση αλλά δεν κάνει κλικ.
Σε αυτό το είδος διαφήμισης, το ποσό που πληρώνετε το ορίζετε εσείς, οπότε κυμαίνεται μεταξύ κάποιων συγκεκριμένων ορίων.
Οι διαφημίσεις αυτές μπορούν να έχουν τη μορφή κειμένου, εικόνας ή βίντεο. Μπορούν να προβληθούν σε μεγάλες μηχανές αναζήτησης όπως το Google, το Yahoo και το MSN. Επίσης μπορείτε αν θέλετε να τις προβάλλετε σε δικτυακούς τόπους που συνεργάζονται με αυτές τις μηχανές αναζήτησης. Με λίγα λόγια μπορείτε να προβάλλετε τη διαφήμιση σας σε ένα πολύ μεγάλο target group!
Η διαφήμιση Pay Per Click (PPC), έχει στρατηγικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες διαφημίσεις;
Βεβαίως! Αρχικά ένα στρατηγικό πλεονέκτημα αυτού του τύπου διαφήμισης είναι η άμεση αύξηση της επισκεψιμότητας του δικτυακού σας τόπου, ενώ επιπρόσθετα αυτός ο τύπος διαφήμισης μπορεί να σας ενημερώσει σχετικά με πιθανούς πελάτες, που βρίσκονται στο διαδίκτυο και ποιες λέξεις-κλειδιά χρησιμοποιούν στις μηχανές αναζήτησης.
Επιπλέον με τη διαφήμιση PPC μπορείτε επενδύσετε τα χρήματα σας σε διαφήμιση που έχει την μεγαλύτερη απόδοση, δηλαδή την μεγαλύτερη πιθανότητα να φέρει νέους πελάτες και να αποφύγετε περιττά έξοδα. Είναι δεδομένο ότι οι νέοι αυτοί πελάτες φέρνουν νέα έσοδα και με ένα σοβαρό marketing plan, τα κέρδη από τους νέους πελάτες θα ξεπεράσουν το κόστος της διαφήμισης.
Μία διαφήμιση PPC μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε μηχανή αναζήτησης, αλλά αποτελεί κοινό μυστικό ότι η δημοφιλέστερη επιλογή είναι το Google, και συγκεκριμένα το Google Adwords. Adwords ονομάζεται η διαφημιστική πλατφόρμα του Google. Μια πολύ καλή δεύτερη επιλογή είναι το διαφημιστικό πρόγραμμα του Yahoo, το Yahoo Search Engine Marketing (παλιά γνωστό ως Overture).
Τα οφέλη της διαφήμισης σε προγράμματα Pay Per Click (PPC) οφείλονται στην ταχύτητα τοποθέτησης της διαφήμισης στις μηχανές αναζήτησης, στην προσέλκυση στοχευμένων επισκεπτών, δηλαδή επισκεπτών που τεκμηριωμένα ενδιαφέρονται για το προϊόν ή την υπηρεσία που προσφέρεται και στο χαμηλό κόστος διαφήμισης.
Σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούμε καμπάνιες Pay Per Click (PPC) συμπληρωματικά με ενέργειες προώθησης Search Engine optimization, με στόχο την μεγιστοποίηση των πωλήσεων και της προβολής του πελάτη.
Τα βήματα υλοποίησης μία διαφήμισης Pay per click
• Επιλογή των καταλληλότερων λέξεων κλειδιών.
• Ανάπτυξη εύστοχων διαφημιστικών κειμένων βασισμένων σε ξεχωριστές ομάδες λέξεων κλειδιών.
• Ανάπτυξη πολιτικής για κάθε διαφορετική λέξη κλειδί (αρνητικές λέξεις κλειδιά, ακριβής λέξεις κλειδιά κτλ).
• Συνεχής αναζήτηση νέων λέξεων κλειδιών με χαμηλότερο κόστος ανά click
• Ανάπτυξη ειδικών ιστοσελίδων υποδοχής (landing pages) για τους επισκέπτες σας βασισμένες στις διαφημίσεις της καμπάνιας.
• Καθημερινή μελέτη των clicks μέσω του ποσοστού εμφάνισης / click και του κόστους ανά click προκειμένου να βελτιωθούν τα αποτελέσματα της καμπάνιας σας.
• Καταγραφή της συνολικής απόδοσης στην επένδυση της καμπάνιας σας.
Τα οφέλη της διαφήμισης σε Μηχανές Αναζήτησης
Η διαφήμιση μέσω των Μηχανών Αναζήτησης προσφέρει μία σειρά από πλεονεκτήματα σε όσους, την επιλέξουν για να διαφημίσουν την επιχείρηση τους, τα οποία είναι:
1. Σωστότερη στόχευση κοινού. Η διαφήμιση μέσω μηχανής αναζήτησης σας βοηθά να στοχεύσετε κοινό που ψάχνει λέξεις σχετικές με την επιχείρησή σας. Αυτό σημαίνει ότι στοχεύετε ανθρώπους που ενδιαφέρονται πολύ γι αυτό που πουλά η επιχείρησή σας.
2. Πληρώνετε μόνο για όσους ενδιαφέρονται. Πληρώνετε μόνο όταν κάποιος κάνει κλικ στη διαφήμισή σας. Έτσι μπορείτε να είστε σίγουροι ότι πληρώνετε μόνο για εκείνους που δείχνουν ενδιαφέρον για το προϊόν ή την υπηρεσία σας.
3. Ταχεία προβολή στη μηχανή αναζήτησης. Εάν προσπαθείτε σκληρά να κάνετε το site σας να εμφανιστεί στα αποτελέσματα μιας μηχανής αναζήτησης, τότε μπορείτε να είστε σίγουροι ότι με το PPC θα σας δουν άμεσα όσοι ενδιαφέρονται για το αντικείμενό σας.
4. Ακριβής προϋπολογισμός. Αντίθετα με άλλους τύπους διαφήμισης, ο συγκεκριμένος σας επιτρέπει να ξοδέψετε μόνο το ποσό που θέλετε ή να καθορίσετε πόσοι θέλετε να σας δουν. Μπορείτε να βρείτε μια μέση τιμή για λέξεις-κλειδιά, αλλά και να δείτε ποιες από αυτές θα σας αποφέρουν κέρδος. Ακόμα μπορείτε να δείτε σε ποιες διαφημίσεις γίνονται τα κλικ. Εάν αφήσετε τη διαφημιστική αυτή καμπάνια να τρέξει για αρκετό καιρό, θα μπορέσετε να διαπιστώσετε ποιες λέξεις-κλειδιά λειτουργούν καλύτερα για εσάς και έτσι θα αυξήσετε την αποτελεσματικότητα της διαφήμισής σας.
5. Στόχευση κοινού που αναζητά άμεσα όρους σχετικούς με την υπηρεσία σας. Ένα κοινό δηλαδή που αναζητά πηγαία πληροφορία σχετικά με τον τομέα που ασχολείστε. Το οποίο σημαίνει ότι αυτό το είδος διαφήμισης φέρνει με τον πιο άμεσο τρόπο επισκέπτες στο site σας.
Οι διαφημίσεις σας λοιπόν, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να φέρουν κόσμο στο site σας. Έτσι, θα αυξηθεί ο αριθμός των επισκεπτών, θα αυξηθεί ο δείκτης ενημέρωσης ή / και το ενδιαφέρον σχετικά με την εταιρεία και τα προϊόντα σας. Η αύξηση της επισκεψιμότητας είναι χρήσιμη εάν δεν πουλάτε προϊόντα online, όμως χρησιμότερο είναι να κάνετε τον κόσμο να ενδιαφερθεί για εσάς.
Να θυμάστε, η αύξηση της επισκεψιμότητας δεν θα αυξήσει άμεσα το εισόδημά σας. Γι αυτό να είστε προσεκτικοί με τις υπερβολικές σπατάλες. Δεν θέλετε να πληρώνετε 5 ευρώ ανά κλικ για επισκέπτες που ουσιαστικά δεν αγοράζουν τίποτε!
6.Αύξηση Πωλήσεων. Η διαφήμιση μέσω μηχανών αναζήτησης είναι ο ταχύτερος τρόπος για να αυξήσετε τις πωλήσεις, εάν έχετε π.χ. ένα ηλεκτρονικό κατάστημα και πουλάτε απευθείας στους πελάτες σας ή ακόμα και ένα τηλεφωνικό νούμερο για άμεση παραγγελία.
Να θυμάστε, τα χρήματα που ξοδεύετε να είναι αντίστοιχα των χρημάτων που βγάζετε. Εάν ο μέσος όρος κερδών σας είναι 8 ευρώ ανά προϊόν, τότε δεν σας συμφέρει να πληρώνετε 8 ευρώ για κάθε κλικ που γίνεται στη διαφήμισή σας (εκτός και αν οι πελάτες σας αγοράζουν συχνά και σε μεγάλες ποσότητες!).
Κόστος διαφήμισης μέσω PPC
Το κόστος της διαφήμισης μέσω μηχανής αναζήτησης εξαρτάται από 4 παράγοντες:
1. Ποια είναι η λέξη-κλειδί με την οποία συνδέεται η διαφήμιση. Εδώ παίζει ρόλο το πόσοι ανταγωνιστές υπάρχουν στον τομέα σας, αλλά και το ποσό, το οποίο είστε διατεθειμένοι να πληρώσετε για να κάνετε τη διαφήμιση περισσότερο αποδοτική. Φυσικά, όσες περισσότερες λέξεις-κλειδιά επιλέξετε, τόσο μεγαλύτερο και το κόστος.
2. Πού θέλετε να εμφανίζεται. Εάν θέλετε τη διαφήμισή σας στην κορυφή των αποτελεσμάτων PPC, θα πρέπει να πληρώσετε περισσότερα ανά κλικ. Όμως, περισσότερα θα είναι και τα κλικ των επισκεπτών, αφού η διαφήμισή σας θα βρίσκεται ανάμεσα στις πρώτες που θα εμφανιστούν.
3. Το ποιοτικό σας σκορ. Το Google Ad Words δίνει στην κάθε διαφήμισή σας ένα ποιοτικό βαθμό, που προκύπτει από το click through rate (δηλ. τον όγκο των επισκεπτών που έκανε κλικ στη διαφήμισή σας), τη συνάφεια του διαφημιστικού σας κειμένου (π.χ. εάν η διαφήμισή σας μιλά για υπολογιστές, ενώ εσείς πουλάτε τρόφιμα, τότε δεν υπάρχει συνάφεια) και άλλους παράγοντες. Όσο πιο υψηλό είναι το ποιοτικό σας σκορ, τόσο λιγότερα τα χρήματα που θα πληρώσετε για να βρεθείτε ψηλά στη λίστα αποτελεσμάτων PPC. Αντίστοιχα, όσο χαμηλότερο το σκορ, τόσα περισσότερα θα πληρώσετε.
4. Σε πόσους στοχεύετε να πουλήσετε. Αφού πληρώνετε ανά κλικ, η διαφήμιση μέσω μηχανής αναζήτησης σας επιτρέπει να ξεκινάτε και να σταματάτε όποτε επιθυμείτε. Έτσι, εάν έχετε 1000 ευρώ να διαθέσετε, μπορείτε να έχετε 10 κλικ με 100 ευρώ έκαστο ή 100 με 10 ευρώ έκαστο ή ακόμα και χιλιάδες κλικ με 10 σεντς ανά κλικ. Από τη στιγμή που γνωρίζετε ποιο είναι περίπου το κόστος πονταρίσματος στις επιλεγμένες λέξεις-κλειδιά, αποφασίστε ποιο ποσό θέλετε να διαθέσετε και πόσα περίπου κλικ θα επιθυμούσατε να αγοράσετε με αυτό. Με το χρόνο, θα ανακαλύψετε ότι ορισμένες λέξεις-κλειδιά είναι ακριβότερες, αλλά και αποδοτικότερες από άλλες. Παρόλα αυτά και τα φθηνά κλικ μπορούν να αποδώσουν, εάν έστω και μια μικρή μερίδα των επισκεπτών σας αγοράσουν κάτι.
Εν κατακλείδι, όταν υπάρχουν περισσότερα του ενός διαφημιστικά μηνύματα για την ίδια λέξη ή φράση κλειδί, τότε η σειρά εμφάνισης τους εξαρτάται συνήθως από το ποσό που είναι διατεθειμένος να πληρώσει ο κάθε διαφημιζόμενος όπως αυτό προκύπτει από μια διαδικασία δημοπρασίας που βασίζεται στο μοντέλο PPC. Τα δημοφιλέστερα προγράμματα αυτής της μορφής είναι τα Google Adwords και Yahoo Search Marketing (πρώην Overture).
Ανταλλαγή links
H ανταλλαγή υπερσυνδέσμων (links) γίνεται με το να βάλατε ένα link σε άλλη ιστοσελίδα και αυτή να κάνει ακολούθως link σε εσάς. Με τα links κερδίζουμε διπλά καθώς από τη μία πλευρά ένας επισκέπτης του άλλου site μπορεί να πατήσει το link μας και να έρθει στο δικό μας, άρα αυξάνουμε την επισκεψιμότητα της σελίδας μας και από την άλλη εάν το άλλο site είναι γνωστό, αυξάνουμε και το κύρος της σελίδας (pagerank) μας και κατά συνέπεια της εταιρίας μας.
Επίσης μέσω των links αυξάνεται και η θέση της ιστοσελίδας μας στις Μηχανές Αναζήτησης, καθώς κάθε link από άλλο site είναι σαν ψήφος εμπιστοσύνης για τις μηχανές Αναζήτησης.
Οι σύνδεσμοι από άλλες ιστοσελίδες έχουν εξαιρετική σημασία και αποτελούν βασική προϋπόθεση για την εύρεση της ιστοσελίδας από της μηχανές αναζήτησης αλλά και από τους χρήστες του διαδικτύου, μια και οι δύο μπορούν να ακολουθήσουν τους συνδέσμους αυτούς. Είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό, οι σύνδεσμοι αυτοί να προέρχονται από ιστοσελίδες με σχετικό περιεχόμενο, αφού ένας σύνδεσμος σε άσχετο περιεχόμενο δεν έχει και πολύ νόημα για τον χρήστη του διαδικτύου. Μάλιστα θα πρέπει να τονίσουμε ότι η στρατηγική συστηματικής δημιουργίας συνδέσμων από άλλες ιστοσελίδες πρέπει είναι βασική προτεραιότητα για κάθε διαχειριστή δικτυακού τόπου.
Email Marketing
Στο email Marketing δημιουργούμε μία λίστα με όλους τους πελάτες της εταιρίας μας και με όλους τους πιθανούς πελάτες της εταιρίας μας. Εν συνεχεία αφού συγκεντρώσουμε τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις όλων των προαναφερθέντων τους στέλνουμε το email με το μήνυμα που θέλουμε, έτσι στέλνουμε το μήνυμα που θέλουμε σε χιλιάδες ή δεκάδες χιλιάδες παραλήπτες εντελώς δωρεάν.
Θα πρέπει να προσέξετε τα e-mail που θα συγκεντρώσετε από τους πελάτες σας και τους δυνητικά ενδιαφερόμενους να γίνει με την συγκατάθεση τους. Αλλιώς μπορεί να κατηγορηθείτε για spam και να έχετε πρόβλημα με τον πάροχο σας στο internet.
Καταχώρηση σε Καταλόγους
Ένας επιπλέον χρήσιμος τρόπος για να διαφημίσουμε το προϊόν μας είναι η καταχώρηση του ιστότοπου μας σε σημαντικούς καταλόγους (directories–indexes). Οι κατάλογοι είναι ιστοσελίδες όπου καταχωρούνται διάφορα websites ανάλογα με το περιεχόμενο και χωρίζονται σε κατηγορίες με βάση διάφορα κριτήρια.
Κάποιοι κατάλογοι κατηγοριοποιούν τα sites με βάση την περιοχή και κάποιοι άλλοι με βάση μικτά κριτήρια. Οι κατάλογοι είναι 2 ειδών, είτε οι Δωρεάν κατάλογοι (π.χ. DMOZ) είτε οι επί πληρωμή κατάλογοι (π.χ. Yahoo).
Δελτία Τύπου-Press Release Marketing
Ένας πραγματικά πολύ καλός τρόπος διαφήμισης της ιστοσελίδας μας και της εταιρίας μας στο Διαδίκτυο είναι τα Δελτία Τύπου. Τα Δελτία Τύπου αυξάνουν την επισκεψιμότητα στο site μας και ταυτόχρονα πολλαπλασιάζονται τα links που σχετίζονται με αυτό. Το πιο βασικό σε ένα Δελτίο Τύπου είναι να υπάρχει ένας πολύ συγκεκριμένος στόχος, ο οποίος θα πρέπει να έχει καθοριστεί, προτού ξεκινήσουμε τη συγγραφή του.
Εν συνεχεία θα πρέπει το Δελτίο Τύπου να έχει μία πολύ συγκεκριμένη φόρμουλα, με βάση την οποία θα είναι γραμμένο. Στην εισαγωγή θα πρέπει να αναφέρουμε τα στοιχεία της εταιρίας και το νέο να μεταδοθεί με σειρά σημαντικότητας.
Έπειτα θα πρέπει να γράψουμε μία σύνοψη του νέου, η οποία να παρακινεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη και αμέσως μετά να αναφέρουμε το νέο με λεπτομέρειες.
Banners
H τοποθέτηση banners πραγματοποιείται σε ιστοσελίδες και ιστότοπους με θεματική συνάφεια σε προϊόντα και υπηρεσίες που θέλουμε να διαφημίσουμε Online.
Ως γνωστόν η οnline διαφήμιση γίνεται με ποικίλους τρόπους όπως ήχους, κείμενα και εικόνες. Ο συνηθέστερος τρόπος διαδικτυακής διαφήμισης είναι με την χρήση διαφημιστικών banners που τοποθετούνται στις ιστοσελίδες και σκοπό έχουν να προσελκύσουν τον επισκέπτη με την εμφάνιση τους έτσι ώστε να κάνει κλικ πάνω τους και να προβληθεί η ιστοσελίδα, η υπηρεσία ή το προϊόν σας πιο αναλυτικά. Το πλεονέκτημα του banner είναι ότι εάν κάποιος κάνει κλικ πάνω του, τον μεταφέρει κατευθείαν στην ιστοσελίδα της εταιρίας, προκειμένου να ενημερωθεί με ακρίβεια για το προϊόν και να επικοινωνήσει με τους υπεύθυνους της εταιρίας. Το banner στοχεύει στο να μείνει στη μνήμη του αναγνώστη, το οποίο για να επιτευχθεί, συνεπάγεται ότι το banner μας είναι σύντομο και ότι διαβάζεται εύκολα.
Διαφήμιση με text link
Αυτή η διαφήμιση έχει την ίδια λειτουργία στο ιντερνέτ με το banner. Η διαφορά είναι ότι αντί για κάποιο γραφικό, έχει ένα μικρό κείμενο – περιγραφή και link για την ιστοσελίδα της επιχείρησης. Είναι ο πιο διαδεδομένος τρόπος για να τρέξετε τη διαφήμιση σας σε καταλόγους, θεματικά website και στα προγράμματα διαφήμισης των μηχανών αναζήτησης. Το google με τα προγράμματα adsence και Adwords, έφερε πραγματική έκρηξη σε αυτό το τρόπο διαφήμισης και έδειξε το δρόμο σε διαφημιστές και διαφημιζόμενους.
Κόστος μιας διαφήμισης με banner ή με text link
Το πόσο κοστίζει μια διαφήμιση στο ιντερνέτ με banner εξαρτάται από το συγκεκριμένο πακέτο και την κάθε συμφωνία. Οι τρόποι πληρωμής για μια διαφήμιση με banner είναι πολλοί. Ο καθένας έχει τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα του.
Κόστος ανά χιλιάδα εμφάνισης. O διαφημιζόμενος πληρώνει ένα συγκεκριμένο ποσό για κάθε 1000 εμφανίσεις του banner του.
Κόστος ανά κλικ. Ο διαφημιζόμενος πληρώνει όχι με το πόσες φορές εμφανίστηκε το banner του, αλλά με το πόσα κλικ έγιναν στο banner του. Είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος κοστολόγησης καθώς είναι και ο πιο εύκολος τρόπος για να καταλάβεις πόσο αποδίδει η διαφήμιση.
Κόστος ανά πώληση. Είναι κι αυτός ένας τρόπος που είναι συνηθισμένος. Είναι ο καλύτερος για τον πελάτη γιατί πληρώνει μόνο για τις εξακριβωμένες πωλήσεις που κάνει μέσω του συγκεκριμένου banner. Η συγκεκριμένη διαφήμιση στο ιντερνέτ είναι πολύ διαδεδομένη. Ο διαφημιστής πληρώνεται ένα συγκεκριμένο ποσό για κάθε πώληση ή με ένα ποσοστό από το σύνολο των πωλήσεων.
Για το text link από την άλλη η πληρωμή συνήθως γίνεται ανάλογα με τα κλικ ή με ένα μηνιαίο ή ετήσιο κόστος, ειδικά σε αρκετές περιπτώσεις όταν η διαφήμιση στο ιντερνέτ με text link τοποθετηθεί σε ιστοσελίδα με μεγάλο page rank ή μεγάλη επισκεψιμότητα.
Affiliate marketing
Στη μέθοδο μάρκετινγκ επιδόσεων (Performance Marketing) κατατάσσεται το Affiliate Marketing και μάλιστα είναι και η πιο διαδεδομένη μέθοδος μάρκετινγκ επιδόσεων στο Διαδίκτυο.
Με τον όρο Affiliate Marketing περιγράφουμε τη διαδικασία η καλύτερα τον σύνδεσμο μεταξύ του Διαφημιζόμενου και του Affiliate με τον οποίο η εταιρία ή ο ιδιώτης που έχει ονομαστή affiliate μεταφέρει, προωθεί υποψήφιους πελάτες στην ιστοσελίδα του Διαφημιζόμενου. Εάν η προσυμφωνημένη ενέργεια που συνήθως είναι κάποια αγορά ή εγγραφή στην newsletter λίστα του Διαφημιζόμενου υλοποιηθεί τότε ο affiliate ανταμείβεται με μετρητά ή δώρα.
Ο τρόπος πληρωμής λέγεται Cost per Action (CPA) και είναι αυτός που στηρίζει και διαφοροποιεί το Affiliate Marketing από τους άλλους τρόπους διαφήμισης και προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών στο Διαδίκτυο.
Για την ακρίβεια υπάρχουν διάφοροι τρόποι πληρωμής στο Affiliate Marketing:
– Cost per click (CPC), με τον οποίο ο affiliate εισπράττει ένα ποσό για κάθε κλικ που γίνεται στα δημιουργικά του διαφημιζόμενου,
– Cost per Action ή Cost per Lead (CPA ή CPL, με τον οποίο ο affiliate πληρώνεται για κάποια συγκεκριμένη ενέργεια που κάνει ο επισκέπτης στο site του διαφημιζόμενου π.χ. εγγραφή στο newsletter,
– Cost per Sale (CPS), με τον οποίο ο affiliate αμείβεται για κάθε πώληση που θα προωθήσει στο site του διαφημιζόμενου,
– Revenue Sharing, με τον οποίο ο διαφημιζόμενος μοιράζεται ένα μέρος από τα κέρδη του με τον affiliate (ιδιαίτερα δημοφιλές στα site με τυχερά παιχνίδια) και
– Cost per Thousand (CPM), με τον οποίο η προμήθεια πληρώνεται ανά χίλιες εμφανίσεις μίας διαφήμισης.
Ιστοσελίδες κριτικής (Consumer Review Sites)
Οι κριτικές των πελατών της επιχείρησης αποκτούν συνεχώς αυξανόμενη σημασία. Οι ιστοσελίδες κριτικής είναι ένας τρόπος να διαχειρίζεται η επιχείρηση την online φήμη της. Θετικό για την επιχείρηση είναι να αφήνουν όσο το δυνατόν περισσότεροι πελάτες θετικά σχόλια είτε σε δημοφιλείς ιστοσελίδες με κριτικές είτε στην ίδια την ιστοσελίδα της επιχείρησης.
Τα σχόλια των πελατών της επιχείρησης μπορούν να επηρεάσουν τις πωλήσεις με δύο βασικούς τρόπους. Πρώτον, οι πιθανοί πελάτες διαβάζοντας τις κριτικές, παίρνουν αποφάσεις βασισμένες από ανθρώπους με ίδιες ή παρόμοιες απαιτήσεις. Δεύτερον, οι κατατάξεις στις μηχανές αναζήτησης επηρεάζονται από την συχνότητα και την ποιότητα των κριτικών αυτών.
Με λίγα λόγια οι ιστοσελίδες κριτικής είναι οι δικτυακοί τόποι όπου οι άνθρωποι μπορούν να πάνε και να υποβάλουν τις προσωπικές τους απόψεις τους σχετικά με μια συγκεκριμένη ιστοσελίδα, υπηρεσία, προϊόν, ή / και τις επιχειρήσεις.
Δημοφιλή ιστοσελίδες κριτικής είναι:
– Google Places
– Bing Local
– Yahoo Local
– Insider Pages
– City Search
– Merchant Circle
– Yelp
Πηγή: ΙΝΜΕΚΟ
anadrash@otenet.gr